Ακολουθώντας την ανοδική πορεία που πήραν χθες οι διεθνείς αγορές, οι τιμές του πετρελαίου ανέκαμψαν μερικώς, παραμένοντας πάντως σε συγκριτικά χαμηλά επίπεδα. Δεν τις καθόρισε, πάντως, η Σαουδική Αραβία, που κλιμάκωσε τον πόλεμο τιμών στην αγορά πετρελαίου εκδικούμενη τη Ρωσία για την απόφασή της να διαρρήξει τη συμμαχία της με τον ΟΠΕΚ.
Το πλήγμα της πτώσης του πετρελαίου φαίνεται, όμως, πως θα είναι καίριο για τις αμερικανικές βιομηχανίες σχιστολιθικών υδρογονανθράκων που δεν θα είναι βιώσιμες εάν οι τιμές του «μαύρου χρυσού» παραμείνουν στα υφιστάμενα επίπεδα. Αν αυτό ήταν το κίνητρο της Ρωσίας, όπως υπέθεσαν αναλυτές του κλάδου ερμηνεύοντας την απόφασή της να πάρει αποστάσεις από τον ΟΠΕΚ, φαίνεται πως το επιτυγχάνει. Χθες βράδυ, το αργό ΗΠΑ έκανε πράξεις στα 33,72 δολάρια το βαρέλι και το Brent στα 37,10 δολάρια το βαρέλι. Οι δύο τιμές αναφοράς ανέκαμπταν κατά 2,7% από τα επίπεδα στα οποία είχαν κατρακυλήσει τη Δευτέρα, εν τω μέσω της απόλυτης καταιγίδας των αγορών.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η ναυαρχίδα του πετρελαϊκού κλάδου των Σαούδ, η Aramco, έφτασε χθες το μέγιστο όριο της παραγωγικής της δυνατότητας και δεσμεύθηκε πως τον επόμενο μήνα θα παράγει 12,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Η ανακοίνωση προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Μόσχας, με τον Ρώσο υπουργό Ενέργειας, Αλεξάντερ Νόβακ, να δηλώνει ότι η Ρωσία έχει τη δυνατότητα να αυξήσει την παραγωγή της κατά ακόμη 500.000 βαρέλια την ημέρα.
Στην περίπτωση αυτή θα εξαντλεί το δυναμικό της φτάνοντας να παράγει 11,8 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Και όλα αυτά ενώ η διεθνής αγορά πετρελαίου βρίσκεται μπροστά σε έναν πρωτοφανή συνδυασμό πλεονάσματος και ιστορικά χαμηλής ζήτησης. Και όπως τονίζουν αναλυτές της αγοράς, η έκβαση αυτού του πολέμου τιμών θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα της κάθε πλευράς να προκαλέσει ζημιά στην άλλη, αλλά και από την ικανότητά της να απορροφήσει τις ζημίες. Σίγουρα χαμένη θα είναι, πάντως, η αμερικανική πετρελαϊκή βιομηχανία.
Το κόστος της παραγωγής για τη σαουδαραβική Aramco ανέρχεται μόλις στα 2,8 δολάρια ανά βαρέλι πετρελαίου και είναι το χαμηλότερο στον κόσμο. Οι αμερικανικές εταιρείες σχιστολιθικού πετρελαίου χρειάζονται μια τιμή 14 φορές μεγαλύτερη για να καλύψουν το κόστος λειτουργίας τους. Σύμφωνα με τον Ιαν Νίμπερ, στέλεχος της συμβουλευτικής Enverus, μόνο για να καλύψουν το άμεσο κόστος τους πρέπει να πωλούν το πετρέλαιο 40 δολάρια το βαρέλι.
Αν οι τιμές παραμείνουν σε επίπεδα κοντά στα 30 δολάρια το βαρέλι, κάποιες θα καταρρεύσουν. Σπεύδουν, έτσι, να περιορίσουν την παραγωγή τους, που τα τελευταία χρόνια έχει εκτιναχθεί στα ύψη καθώς ΟΠΕΚ και Ρωσία μείωναν την παραγωγή τους για να δώσουν ώθηση στις τιμές, αφήνοντας τελικά μεγάλα περιθώρια στις αμερικανικές βιομηχανίες. Το αποτέλεσμα ήταν να εξελιχθούν οι ΗΠΑ στην πρώτη πετρελαιοπαραγωγό χώρα στον κόσμο, παράγοντας σχεδόν 13 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Η Ουάσιγκτον έχει μάλιστα ανακαλέσει απαγόρευση στις εξαγωγές αμερικανικού πετρελαίου που είχε θεσπίσει τη δεκαετία του 1970 με την πρώτη πετρελαϊκή κρίση.
Την ίδια στιγμή, όμως, οι αμερικανικές πετρελαϊκές αγωνίζονται να επιβιώσουν. Δύο από τις μεγαλύτερες αμερικανικές βιομηχανίες σχιστολιθικών, οι Diamondback Energy και Parsley Energy, ανέφεραν στο αραβικό δίκτυο Al Jazeera ότι έχουν μειώσει δραστικά την άντληση πετρελαίου και τα έργα βελτίωσης πετρελαιοπηγών, προκειμένου να περιορίσουν τις δαπάνες τους.
Και στο μεταξύ η πτώση του πετρελαίου μπορεί να συνεπάγεται δεινά για τους αμερικανικούς τραπεζικούς κολοσσούς. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, σε περίπτωση κύματος πτωχεύσεων πετρελαϊκών εταιρειών, οι τράπεζες θα δεχθούν νέο πλήγμα μετά και την πτώση που γνώρισαν οι μετοχές του τραπεζικού κλάδου. Σημειωτέον ότι οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ, JPMorgan Chase, Bank of America, Citibank και Wells Fargo, έχουν ήδη δει τις μετοχές τους να καταρρέουν από 12% έως 16%.