Αυστηρές προϋποθέσεις θέτει η Ευρωπαϊκή Ενωση σε όσες επιχειρήσεις των κρατών-μελών της λάβουν οικονομική ενίσχυση, ζητώντας τους να μην καταβάλουν μερίσματα ή μπόνους και να μην προχωρήσουν σε επαναγορά μετοχών, όπως αναφέρει σχετικό δημοσίευμα των Financial Times.
Η προσέγγιση αυτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την οποία θα ληφθεί και σχετική απόφαση, παραπέμπει και στην αντίστοιχη πρακτική που ακολουθεί η αμερικανική κυβέρνηση. Λόγου χάριν, η Ουάσιγκτον, στο μεγάλο πακέτο στήριξης της οικονομίας και των εργαζομένων ύψους 2,3 τρισ. δολαρίων, προβλέπει μεταξύ άλλων ότι όσες εταιρείες προστρέξουν σε αυτήν ούτε μπόνους ούτε μέρισμα πρέπει να δώσουν έως τον Σεπτέμβριο του 2021, αλλά και ούτε να επαναγοράσουν δικές τους μετοχές.
Συν τοις άλλοις, υποχρεώνονται έως και τον Σεπτέμβριο φέτος να αποφύγουν μαζικές περικοπές μισθών και απολύσεις. Και αυτό το πλαίσιο συζήτησε το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ με τις αεροπορικές εταιρείες της χώρας, με τις οποίες συμφώνησε σε κονδύλια 25 δισ. δολαρίων για τη διατήρηση των εργαζομένων τους με αντάλλαγμα την αγορά μεριδίων από το δημόσιο.
Αναφορικά τώρα με την πολιτική των Βρυξελλών και βάσει εγγράφου, που περιήλθε σε γνώση της εφημερίδας Financial Times, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες εάν θέλουν να λάβουν κρατική ενίσχυση. Την περασμένη εβδομάδα, οι FT είχαν αναφέρει πως η Κομισιόν βρίσκεται σε φάση εξέτασης ακόμα πιο χαλαρών ρυθμίσεων σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις, τις οποίες επέτρεψε η Ε.Ε. εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού. Οσες επιχειρήσεις, επιπλέον, θα διασωθούν με δημόσιο χρήμα απαγορεύεται να αναλάβουν υπερβολικό επενδυτικό ρίσκο και ούτε καν να ασχοληθούν με επιθετική επέκταση των δραστηριοτήτων τους.
Αυτά αναφέρονται στο επίσημο έγγραφο, το οποίο καταγράφει τροποποιήσεις επί των πρόσφατων αλλαγών στους νόμους περί κρατικών ενισχύσεων στην Ε.Ε. Ακόμα, δεν θα επιτρέπεται να εξαγοράσουν ανταγωνίστριες εταιρείες ή άλλες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο τους, ενόσω βρίσκονται σε διαδικασία αποπληρωμής των οφειλών τους στο κράτος. Οι περιοριστικοί όροι έχουν τη λογική ότι, ενώ έχει κινητοποιηθεί η κρατική βοήθεια εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ενωσης λόγω εκτάκτων αναγκών, θα πρέπει να αποφευχθεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού. Ανάλογες προϋποθέσεις είχαν τεθεί και στο ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, πριν από μία και πλέον δεκαετία.
Στρατηγική εξόδου
Τώρα, στην προκειμένη περίπτωση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, αυτές, εάν λάβουν υπό τη μορφή ένεσης ρευστότητας άνω του 20% του μετοχικού τους κεφαλαίου από κράτος- μέλος της Ε.Ε., θα πρέπει να καταρτίσουν με ευκρίνεια τη στρατηγική εξόδου από το πρόγραμμα αρωγής, αφότου περάσει η πανδημία – το κράτος δηλαδή θα γίνει μέτοχος στις εταιρείες αυτές. Η αρμόδια επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ, άλλωστε, παρότρυνε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να εξασφαλίσουν συμμετοχή σε επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ορίζει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα, ώστε να δώσει και τα κίνητρα στις εταιρείες να επιστρέψουν τη βοήθεια. Εάν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 το μερίδιο του δημοσίου δεν έχει ελαττωθεί σε επίπεδα κάτω του 15%, τότε οι αντίστοιχες εταιρείες θα υποχρεωθούν να παρουσιάσουν ένα σχέδιο ανασυγκρότησης και να το υποβάλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να εγκριθεί, όπως αναφέρει στο δημοσίευμά της η εφημερίδα Financial Times.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, πλησίον των διαβουλεύσεων της Κομισιόν, στην παρούσα συγκυρία οι όροι που τίθενται για τις επιχειρήσεις είναι σαφώς πιο χαλαροί και ευέλικτοι από εκείνους που θεσπίστηκαν στην προηγούμενη κρίση. Κάτι επίσης διαφορετικό από τότε είναι πως οι Βρυξέλλες στην κρίση του κορωνοϊού ενδιαφέρονται να παροτρύνουν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να εξέλθουν του σχήματος αρωγής το ταχύτερο δυνατόν. Εν κατακλείδι, η Κομισιόν ζητεί από τις χώρες-μέλη να αποπληρωθούν από τις εταιρείες όσο το δυνατόν συντομότερα, ακολουθώντας όρους αγοράς – και αυτό το ζητάει με το σκεπτικό να αποφευχθεί ο στρεβλός ανταγωνισμός.