Ανεβαίνει ο πήχυς για τους εργαζομένους σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς οφείλουν μέσα σε λίγες μόνον εβδομάδες να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους και να εκπαιδευθούν σε άγνωστους μέχρι πρότινος τομείς, οι οποίοι θεωρούνται πλέον απαραίτητοι για την επαγγελματική τους κατάρτιση.
Μοχλός πίεσης για την περαιτέρω εκπαίδευση των εργαζομένων είναι η μόνιμη απειλή της απόλυσης ή της μείωσης μισθού. Ενδεικτικά, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) εκτιμά ότι περισσότεροι από 1 δισεκατομμύριο εργαζόμενοι σε ολόκληρο τον κόσμο ενδέχεται να υποστούν μείωση στις αποδοχές τους ή να απολυθούν. Παράλληλα, πολλοί εργαζόμενοι υποχρεώθηκαν να εκπαιδευθούν σε νέους τομείς, ιδίως όσον αφορά τα τεχνολογικά μέσα, εξαιτίας των νέων αναγκών που ανέκυψαν λόγω της πανδημίας.
Κατ’ αρχάς μέσα σε λίγες μόλις εβδομάδες άλλαξαν εκ βάθρων οι καταναλωτικές ανάγκες και, ως αποτέλεσμα, πολλές επιχειρήσεις προσαρμόστηκαν ανάλογα, αλλάζοντας το προϊόν τους. Χαρακτηριστικότερο είναι το παράδειγμα των αμέτρητων εταιρειών που προθυμοποιήθηκαν να κατασκευάσουν μάσκες ή και αντισηπτικά, παρότι δραστηριοποιούνται σε άλλο κλάδο ή φτιάχνουν παρεμφερή προϊόντα. Για παράδειγμα, η βρετανική Zero Point 8, που κατασκευάζει ιατρικά προστατευτικά υλικά, εκπαίδευσε το προσωπικό της ώστε να δημιουργήσει διαφανείς ακρυλικές μάσκες για ολόκληρο το πρόσωπο, οι οποίες θα διοχετευθούν σε οδοντιάτρους. Μάλιστα, σύμφωνα με το Bloomberg, μόνο ένας από τους υπαλλήλους γνώριζε ήδη την τεχνική κατασκευής τέτοιου είδους μασκών.
Επιπλέον, από την επέλαση της πανδημίας ένας μεγάλος όγκος εταιρειών ξεκίνησε να λειτουργεί διαδικτυακά και να προσφέρει νέες ψηφιακές υπηρεσίες. Σε κάθε περίπτωση, οι εργαζόμενοι υποχρεώθηκαν να αποκτήσουν νέες δεξιότητες προκειμένου να αντεπεξέλθουν. Για παράδειγμα, η αμερικανική εταιρεία Mullein and Sparrow, η οποία εδώ και οκτώ χρόνια πουλάει προϊόντα περιποίησης προσώπου σε χονδρική, δέχθηκε ισχυρό πλήγμα από το κλείσιμο των καταστημάτων λιανικής στις ΗΠΑ. Αμέσως, η εταιρεία έκανε στροφή 180 μοιρών και πλέον απευθύνεται διαδικτυακά απευθείας στους πελάτες της. Σύμφωνα με το Bloomberg, το προσωπικό της εταιρείας έκανε μαθήματα στη διαφήμιση μέσω email και μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η εταιρεία τελικά ενίσχυσε τη διαφήμιση των προϊόντων της στο Facebook και στο Instagram.
Ταυτόχρονα, όσοι απολύθηκαν εν μέσω της πανδημίας προσπαθούν να εκπαιδευθούν περαιτέρω, ώστε να πληρούν τα κριτήρια της νέας αγοράς εργασίας, όπως θα διαμορφωθεί μετά την καταστολή του κορωνοϊού. Ωστόσο, πολλοί άνεργοι και χαμηλόμισθοι δεν έχουν τη δυνατότητα να καταφύγουν σε μαθήματα επιπλέον εργασιακής εκπαίδευσης. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να υποστηρίξουν οικονομικά την εκπαίδευση των εργαζομένων τους. «Δεν μπορείς να το ολοκληρώσεις σε μία ημέρα, χρειάζεται χρόνος ώστε να εκπαιδεύσεις το προσωπικό σου», εξήγησε στο Bloomberg ο Εντουαρντ Λαμ, ο οποίος διαχειρίζεται τη μάρκα ρούχων Delicron στο Χονγκ Κονγκ.
Σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, στις αναδυόμενες οικονομίες τα εισοδήματα θα μειωθούν κατά τουλάχιστον 220 δισ. δολάρια και περίπου το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν θα έχει κοινωνική στήριξη.
Μαθήματα
Η ανάγκη για εκ νέου κατάρτιση των εργαζομένων φαίνεται από την αυξημένη ζήτηση για μαθήματα ψηφιακών δεξιοτήτων. Για παράδειγμα, η ζήτηση για τέτοιου είδους –διαδικτυακά βεβαίως– μαθήματα στη βρετανική Circus Street αυξήθηκε κατά 135% τον Μάρτιο. «Δεν έχουμε δει ποτέ τόση ζήτηση. Η πανδημία έχει αφυπνίσει τον κόσμο. Συνειδητοποίησε ότι είναι ανάγκη να εκπαιδευθεί σε νέους τομείς», σχολίασε στο Bloomberg ο διευθύνων σύμβουλος της Circus Street, Ρίτσαρντ Τάουνσεντ.
Βέβαια, ακόμη και πριν από την επέλαση της πανδημίας ήταν ήδη σαφές ότι η παραδοσιακή εκπαίδευση του σχολείου δεν αρκεί για να καλύψει εφ’ όρου ζωής τις ανάγκες σε πολλές θέσεις εργασίας, κυρίως εξαιτίας της ταχείας τεχνολογικής προόδου. Στη Βρετανία συγκεκριμένα, το Συμβούλιο Βιομηχανικής Στρατηγικής έχει προειδοποιήσει ότι έως και τα δύο τρίτα των εργαζομένων δεν κατέχουν τις θεμελιώδεις δεξιότητες που θα απαιτούνται οπωσδήποτε για κάθε πόστο μέχρι το 2030, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η πλειονότητα των εργαζομένων θα χρειαστεί να εκπαιδευθεί περαιτέρω.
Συνεπώς, η ώθηση που έδωσε η πανδημία και η αυξημένη ανάγκη που δημιούργησε για ψηφιοποίηση πολλών υπηρεσιών ήταν ούτως ή άλλως απαραίτητο βήμα για την προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες τεχνολογικές απαιτήσεις. Μολονότι έγινε αιφνιδίως και με εξαναγκαστικό τρόπο, σε βάθος χρόνου θα εξυπηρετήσει τους σκοπούς των επιχειρήσεων. Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) είχε προβλέψει πριν από την επέλαση της πανδημίας ότι τουλάχιστον το 54% των εργαζομένων σε κορυφαίες οικονομίες του κόσμου θα πρέπει μέχρι το 2022 είτε να λάβει επιπλέον εκπαίδευση είτε να βελτιώσει τις δεξιότητες που ήδη κατέχει. Μόνον με αυτόν τον τρόπο θα είναι προετοιμασμένο για τις αλλαγές που θα επιφέρει η τεχνολογική πρόοδος στην εργασία.