Η αμερικανική οικονομία ενδέχεται να συρρικνωθεί σε ποσοστό έως και άνω του 30% το δεύτερο τρίμηνο του έτους, ενώ η ανεργία μπορεί να εκτιναχθεί σε ποσοστά ανάλογα με εκείνα της δεκαετίας του 1920 και του 1930 και να πλησιάσει το 25%. Δεν πρόκειται, ωστόσο, να διολισθήσει η υπερδύναμη σε μια παρατεταμένη ύφεση ανάλογη της Μεγάλης Υφεσης του 1930 και, αντιθέτως, «δεν θα αργήσει πολύ» η ημέρα που η χώρα θα βγει από την πανδημία και τότε θα είναι «ένα ακόμα καλύτερο μέρος». Οι εκτιμήσεις ανήκουν στον επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της χώρας Federal Reserve Τζερόμ Πάουελ, που προεξοφλεί πως για να ανακάμψει πλήρως από το σοκ της πανδημίας η αμερικανική οικονομία, θα χρειαστεί να πλησιάσουμε προς τα τέλη του επόμενου έτους, ενώ προϋπόθεση είναι να έχει πρώτα βρεθεί το εμβόλιο για τον νέο κορωνοϊό.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εκπομπή «60 λεπτά» του αμερικανικού δικτύου CBS News, ο κ. Πάουελ τόνισε πως «για να σημειωθεί πλήρης ανάκαμψη, πρέπει οι άνθρωποι να νιώθουν εντελώς ασφαλείς, γι’ αυτό και ίσως χρειαστεί να περιμένουμε μέχρις ότου βρεθεί εμβόλιο». Ο κ. Πάουελ παραμένει, βέβαια, αισιόδοξος καθώς δεν αποκλείει και μια ενδεχόμενη ανάκαμψη της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, «αν βέβαια υποθέσουμε πως δεν θα υπάρξει δεύτερο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού». Προσέθεσε, άλλωστε, πως ο δυναμισμός της υπερδύναμης και η ισχύς του χρηματοπιστωτικού της συστήματος θα προλειάνουν το έδαφος για μια σημαντική ανάκαμψη.
Ερωτώμενος σχετικά με το ποιοι παράγοντες είναι σήμερα διαφορετικοί από την εποχή της Μεγάλης Υφεσης, ο κ. Πάουελ επικαλέστηκε την παρεμβατική πολιτική που υιοθετεί τώρα η Fed αλλά και την απόφαση του αμερικανικού Κογκρέσου να εγκρίνει δέσμη μέτρων ύψους 3 τρισ. δολαρίων για την τόνωση της οικονομίας. Και βέβαια το Κογκρέσο εξετάζει την προοπτική να χορηγήσει νέα τόνωση στην οικονομία. Οπως υπογράμμισε, έχει σημασία ότι η τρέχουσα κρίση δεν οφείλεται σε κάποια «φούσκα» ή άλλον εγγενή παράγοντα της οικονομίας, αλλά στην ηθελημένη αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας προκειμένου να ανακοπεί η μετάδοση της πανδημίας.
«Στην τρέχουσα συγκυρία, οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο αντέδρασαν με δύναμη και άμεσα», τόνισε ο κ. Πάουελ και προσέθεσε ότι, ακριβώς εξαιτίας όλων αυτών των παραγόντων, εκτιμά πως θα σημειωθεί μια ραγδαία αλλά βραχύβια ύφεση. Σημειωτέον ότι την περασμένη εβδομάδα το παράρτημα της Fed στην Ατλάντα έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία που κατατείνουν σε μια μείωση του αμερικανικού ΑΕΠ κατά 42% μέσα στο δεύτερο τρίμηνο.
Για το άμεσο μέλλον, πάντως, ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ δεν προσπάθησε να καθησυχάσει την κοινή γνώμη της υπερδύναμης. Παραδέχθηκε πως «για έναν με δύο μήνες ακόμη» θα χάνονται θέσεις εργασίας και η ανεργία θα ανέλθει κάπου ανάμεσα στο 20% και στο 25%. Χαρακτήρισε, πάντως, «καλά νέα» το γεγονός ότι στην πλειονότητά τους όσοι έχουν υποβάλει αιτήσεις για επίδομα ανεργίας δηλώνουν ότι απολύθηκαν προσωρινά και ευελπιστούν να επιστρέψουν στις θέσεις τους με την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Ο αντίκτυπος της πανδημίας υπήρξε, πάντως, βαρύτατος για την αμερικανική αγορά εργασίας. Τον Απρίλιο η ανεργία εκτινάχθηκε στο 14,7% σημειώνοντας το υψηλότερο επίπεδο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από την αρχή της πανδημίας περισσότεροι από 36 εκατ. Αμερικανοί έχουν υποβάλει αίτηση για επίδομα ανεργίας.
Αργεί η διεθνής ανάκαμψη
Θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος από όσος είχε αρχικά εκτιμηθεί για να ανακάμψει η παγκόσμια οικονομία από το σοκ της πανδημίας. Η ανάκαμψη δεν πρόκειται να έρθει πριν από το επόμενο έτος και θα είναι περιορισμένη. Στις δυσοίωνες αυτές προβλέψεις καταλήγει τώρα το ΔΝΤ, που προεξοφλεί συρρίκνωση κατά 3% του παγκόσμιου ΑΕΠ για φέτος και μερική μόνο ανάκαμψη για το επόμενο έτος, ενώ αρχικά προσέβλεπε σε μια δυναμική ανάπτυξη 5,8% για το 2021.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Reuters η επικεφαλής του Ταμείου, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, υπογράμμισε πως τα στοιχεία που καταφθάνουν από όλον τον κόσμο προδίδουν μια εικόνα χειρότερη από αυτή που αναμενόταν. «Προφανώς αυτό σημαίνει πως θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να ανακάμψει πλήρως η οικονομία από την κρίση», τόνισε.
Από τον περασμένο μήνα το Ταμείο έχει προειδοποιήσει πως η αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας θα βυθίσει την παγκόσμια οικονομία στη χειρότερη ύφεση που έχει γνωρίσει από τη δεκαετία του 1930. Ερωτώμενη σχετική με τη νέα ένταση ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, τις ΗΠΑ και την Κίνα, η κ. Γκεοργκίεβα κάλεσε τις χώρες να κρατήσουν ζωντανή τη μεταξύ τους επικοινωνία και ελεύθερο το διεθνές εμπόριο, που έδωσε ώθηση στην παγκόσμια ανάπτυξη επί δεκαετίες. Οπως τόνισε, «πρέπει να παραμείνει ελεύθερο το εμπόριο, ιδιαιτέρως το εμπόριο ιατρικού υλικού και τροφίμων, και να βρούμε έναν τρόπο να ξεπεράσουμε την τρέχουσα κρίση».