Με διογκούμενο δημοσιονομικό έλλειμμα και αυξανόμενες εμπορικές ανισορροπίες, οι ΗΠΑ παρουσιάζουν εξωτερικό χρέος τόσο πρωτοφανών διαστάσεων που απειλεί τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας. Αυτό διαπιστώνει το Διεθνές Οικονομικό Ταμείο σε έκθεσή του, που δόθηκε στη δημοσιότητα αυτήν την εβδομάδα και «κρούει τον κώδωνα του κινδύνου» για τα σαθρά δημοσιονομικά θεμέλια των ΗΠΑ. H έκθεση αμφισβητεί την ορθότητα των φορολογικών περικοπών της κυβέρνησης Μπους και προειδοποιεί ότι τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα δημιουργούν «σημαντικούς κινδύνους», όχι μόνο για τις ΗΠΑ αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο.
Το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι οι καθαρές χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις των ΗΠΑ προς τον υπόλοιπο κόσμο ενδέχεται να ανέλθουν στο 40% του ΑΕΠ της σε λίγα χρόνια, επίπεδο «πρωτοφανές για τόσο μεγάλη βιομηχανική χώρα». H ακόρεστη επιθυμία των ΗΠΑ για δανεισμό κινδυνεύει να οδηγήσει προς τα πάνω τα παγκόσμια επιτόκια, επιβραδύνοντας έτσι τις παγκόσμιες επενδύσεις και την ανάπτυξη.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου υποστήριξαν ότι η έκθεση κινδυνολογεί, υπενθυμίζοντας ότι ο πρόεδρος, Τζορτζ Μπους, έχει ήδη δεσμευθεί να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα κατά το ήμισυ, την ερχόμενη πενταετία. Το έλλειμμα έφθασε πέρυσι τα 374 δισ. δολάρια, καταγράφοντας ρεκόρ σε απόλυτους αριθμούς, αλλά όχι και ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ για φέτος αναμένεται να υπερβεί τα 400 δισ. δολάρια. Παρόλα αυτά, αρκετοί διεθνείς οικονομολόγοι δήλωσαν ικανοποιημένοι για το γεγονός ότι η έκθεση έθιξε ένα τέτοιο ζήτημα.
Παρότι το ΔΝΤ έχει ασκήσει επανειλημμένως κριτική στις ΗΠΑ για το δημοσιονομικό και εμπορικό τους έλλειμμα, η έκθεση αυτή ήταν ασυνήθιστα μακροσκελής και δηκτική. Και το ΔΝΤ εμφανίστηκε αποφασισμένο να προσελκύσει την προσοχή των Αμερικανών με κάθε τρόπο. Οπως υποστήριξε ο Τσαρλς Κόλινς, αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος Δυτικού Ημισφαιρίου του ΔΝΤ, «προσπαθούμε να πείσουμε την κοινή γνώμη ότι το ζήτημα αυτό είναι σημαντικό και πρέπει να αντιμετωπισθεί, και δη με τη χρήση πολιτικών κεφαλαίων». Το ΔΝΤ έχει κατηγορηθεί συχνά ότι ακολουθεί πολιτικές που του υπαγορεύουν οι ΗΠΑ. Ωστόσο, στην έκθεση, οι οικονομολόγοι του Ταμείου προειδοποιούν ότι οι μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές προοπτικές της χώρας δεν είναι λαμπρές, προβλέποντας ότι η μειωμένη χρηματοδότηση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης θα προκαλέσουν ελλείμματα της τάξης ώς και των 47 τρισ. δολαρίων, τα ερχόμενα 70 χρόνια, ήτοι σχεδόν του 500% έναντι του σημερινού ΑΕΠ, τις ερχόμενες δεκαετίες. Κάποιοι ανεξάρτητοι οικονομολόγοι παραμένουν έτοιμοι να δικαιολογήσουν τις ΗΠΑ, τονίζοντας ότι δεν είναι η μόνη χώρα που παρουσιάζει μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα και πως οι οικονομικές συνθήκες της παραμένουν υγιείς. Σε έγγραφο που κατέθεσε πρόσφατα ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Ρόμπερτ Ρούμπιν, τονίζει ότι ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός ακολουθεί «μη βιώσιμη πορεία» και πως «η κλίμακα των προβλεπόμενων δημοσιονομικών ανισορροπιών της χώρας είναι τόσο μεγάλη, σήμερα, ώστε ο κίνδυνος συνεπειών θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπ’ όψιν, παρότι είναι αδύνατο να προβλέψουμε πότε θα υπάρξουν αυτές οι συνέπειες». Αλλοι οικονομολόγοι εκφράζουν τον φόβο ότι πρόκειται για μια επανάληψη όσων συνέβησαν κατά τη δεκαετία του ’80, όταν οι ΗΠΑ μετατράπηκαν από τη μεγαλύτερη πιστώτρια χώρα του κόσμου στη μεγαλύτερη οφειλέτιδα, μετά τις φορολογικές περικοπές και τις μεγάλες στρατιωτικές ετοιμασίες υπό τον πρόεδρο Ρέιγκαν.