Ετοιμοι να ανταλλάξουν τον έλεγχο της ρωσικής πετρελαιοβιομηχανίας Yukos με την ελευθερία του πρώην διευθύνοντος συμβούλου της, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, δηλώνουν τώρα οι μεγαλύτεροι μέτοχοι της εταιρείας και συνεργάτες του Ρώσου μεγιστάνα, ο οποίος συνελήφθη τον περασμένο Οκτώβριο και κρατείται με τις κατηγορίες της απάτης και της φοροδιαφυγής.
Τις προθέσεις των μετόχων εξέφρασε χθες ο Λεονίντ Νεβζλίν, στενός συνεργάτης του Χοντορκόφσκι, που έχει διαφύγει στο Ισραήλ για να αποφύγει τη σύλληψη. Μιλώντας χθες στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόιτερς, ο κ. Νεβζλίν εξέφρασε την άποψη ότι ο Ρώσος μεγιστάνας κρατείται σαν όμηρος καθώς το Κρεμλίνο προσπαθεί να πιέσει τους μεγάλους μετόχους να του παραχωρήσουν τον έλεγχο του πετρελαϊκού κολοσσού. «Τους προσφέρουμε την επιλογή να απελευθερώσουν τους ομήρους και θα διαπραγματευθούμε την παραχώρηση των πλειοψηφικών μετοχών», δήλωσε ο κ. Νεβζλίν και προσέθεσε ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι ομόλογοί του είναι διατεθειμένοι να παραμείνουν επενδυτές χαρτοφυλακίου.
Σύμφωνα με τον κ. Νέβζλιν, το Κρεμλίνο στέλνει συνεχώς εκπροσώπους που προσπαθούν να πείσουν τον ίδιο και τους ομολόγους του να παραχωρήσουν τον έλεγχο της εταιρείας. Οπως τόνισε, όμως, «δεν μπορούν να απαλλοτριώσουν τα μερίδιά μας γιατί θα προκαλέσουν διεθνές σκάνδαλο». Οικονομικοί αναλυτές ερμηνεύουν τα σχόλιά του ως ένδειξη περί του ότι οι σημαντικότεροι μέτοχοι της Yukos υποχωρούν στη διένεξή τους με το Κρεμλίνο. «Πρόκειται περί συνθηκολόγησης, πράγμα θετικό για την τιμή της μετοχής της Yukos», τονίζει ο Βάλερι Νεστερόφ της Troika Dialog. O ισχυρισμός του περί «ομηρείας» αφορά προφανώς όχι μόνον τον Χοντορκόφσκι αλλά και τον εξ ίσου σημαντικό μέτοχο της Yukos, Πλάτον Λεμπέντεφ, που κρατείται από τον Ιούλιο με ανάλογες κατηγορίες, καθώς και τον Αλεξέι Πιτσούγκιν, πρώην διευθυντή ασφαλείας της Yukos, ο οποίος συνελήφθη με την κατηγορία του φόνου. Σημειωτέον ότι μαζί με τον Νέβζλιν έχουν διαφύγει στο Ισραήλ δύο άλλοι μεγαλομέτοχοι της Yukos, οι Βλαντιμίρ Ντουμπόφ και Μιχαήλ Μπρούντνο. H Μόσχα έχει καταχωρίσει τα ονόματα και των τριών στον κατάλογο καταζητούμενων της Inerpol. Οι έξι άνδρες ελέγχουν τον όμιλο Menatep, που ελέγχει το 61% της Yukos. H εισαγγελία έχει, όμως, «παγώσει» τα μερίδιά τους από πέρυσι. Εξ άλλου, πριν από δύο εβδομάδες ένας ακόμη σημαντικός μέτοχος της εταιρείας, ο Βασίλι Σαχνόφσκι, κρίθηκε ένοχος φοροδιαφυγής και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης ενός έτους με αναστολή.
Ο Νέβζλιν απέφυγε, πάντως, να σχολιάσει το μέγεθος του μεριδίου του καθώς και το κατά πόσον έχουν υπάρξει αλλαγές στη μετοχική σύνθεση της εταιρείας. Τόνισε, όμως, ότι οι Ντόμποφ και Μπρούντνο, που ελέγχουν έκαστος το 7% της Menatep, συμφωνούν να παραχωρήσουν τα μερίδιά τους προκειμένου να απελευθερωθούν οι συνεργάτες τους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις νομικών κύκλων, η δίκη του Χοντορκόφσκι θα αποτελέσει μείζονα πρόκληση για το δικαστικό σύστημα της Ρωσίας που δεν έχει επαρκή εμπειρία με εγκλήματα αυτού του είδους.