Πρόστιμα συνολικού ύψους 388 εκατ. ευρώ επέβαλε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε επτά εταιρείες χημικών, οι οποίες κρίθηκαν ένοχες για την «πολύ σοβαρή παράβαση» των κανόνων υγιούς ανταγωνισμού, ήτοι τη συμμετοχή σε καρτέλ. Το σύνολο των προστίμων είναι το τρίτο μεγαλύτερο που επιβάλλει ώς τώρα σε βιομηχανία η ανώτατη αρχή ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σύμφωνα δε με την επίτροπο Ανταγωνισμού, Νίλι Κρόες, οφείλεται στο γεγονός ότι «ορισμένες εταιρείες αποδείχθηκαν κατά συρροήν παραβάτιδες».
Καρτέλ τιμών
Οπως επισημαίνει η Επιτροπή, συνολικά εννέα εταιρείες σχημάτισαν καρτέλ για τον καθορισμό τιμών στο υπεροξείδιο του υδρογόνου (οξυζενέ) και το υπερβορικό άλας ήδη από το 1994. Τα προϊόντα αυτά χρησιμοποιούνται στη λεύκανση: ειδικότερα, το υπεροξείδιο του υδρογόνου είναι οξειδωτικός παράγοντας που χρησιμοποιείται στις βιομηχανίες πολτού και χάρτου για τη λεύκανση των υφασμάτων, την απολύμανση και άλλες εφαρμογές όπως η διαχείριση λυμάτων. Το υπερβορικό άλας είναι κυρίως ουσία που χρησιμοποιείται στα συνθετικά απορρυπαντικά. Οι εταιρείες συμφώνησαν να αυξήσουν ξανά τις τιμές σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε σε εστιατόριο των Βρυξελλών το 1997.
Οι εταιρείες εφάρμοζαν πρακτικές όπως η ανταλλαγή εμπορικά σημαντικών και εμπιστευτικών πληροφοριών, η περιορισμένη παραγωγή, η κατανομή μεριδίων στην αγορά και πελατών, αλλά και ο καθορισμός στόχων για τις τιμές των προαναφερθέντων προϊόντων. Σημειωτέον ότι, το 2000, η συνδυασμένη αξία αμφότερων των προϊόντων στην Ευρώπη -όπου διαπιστώθηκε ότι δραστηριοποιούνταν το καρτέλ- αποτιμήθηκε περίπου στα 470 εκατ. ευρώ. Σε ανακοινωθέν, η κ. Κρόες επισημαίνει ότι «τα καρτέλ είναι απαράδεκτη επιχειρηματική συμπεριφορά, η οποία στερεί από τους καταναλωτές τα οφέλη της ενιαίας αγοράς». Η ίδια κάλεσε «διοικήσεις και μετόχους» των εταιρειών «να αναρωτηθούν γιατί επιτρέπεται η διαιώνιση τέτοιων πρακτικών».
Η βελγική Solvay είναι εκείνη στην οποία επεβλήθη το υψηλότερο πρόστιμο, ύψους 193 εκατ. ευρώ, λόγω «επανειλημμένων παραβάσεων». Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι είχε προετοιμαστεί σχετικά, έχοντας συγκεντρώσει αποθεματικό το 2004 και το 2005, τόνισε όμως ότι το ποσό είναι υπερβολικό και αποκάλυψε την πρόθεσή της να ασκήσει έφεση. Πάντως, ο εκπρόσωπός της, Μαρσιάλ Ταρντί, δήλωσε ότι «το πρόστιμο δεν θα επηρεάσει τα αποτελέσματά μας». Η εταιρεία επέρριψε την ευθύνη για τον σχηματισμό καρτέλ στη «μεμπτή συμπεριφορά κάποιων ατόμων» και δεσμεύθηκε να ακολουθεί τακτικές υγιούς ανταγωνισμού. Υπενθυμίζεται ότι η Solvay υποχρεώθηκε να πληρώσει πρόστιμο 35 εκατ. ευρώ στις αρχές ανταγωνισμού των ΗΠΑ, επίσης φέτος, για συμμετοχή σε καρτέλ προϊόντων υπεροξειδίου, το οποίο έφερε στο φως η Ουάσιγκτον.
Ποιες θα το καταβάλουν
Οι λοιποί που καλούνται να καταβάλουν πρόστιμο είναι ο ολλανδικός όμιλος Akzo Nobel, η ιταλική Edison, η γαλλική Total/Elf Aquitaine/Arkema, ο φινλανδικός όμιλος Kemira, η ιταλική Snia και η ισπανική FMC/Foret. Η Kemira ανακοίνωσε ότι θα εξετάσει αν θα εφεσιβάλει την απόφαση, που αφορά πρόστιμο 33 εκατ. ευρώ, αλλά και πως έχει ήδη προβλέψει για τέτοιο ποσό. Η Akzo Nobel επιφυλάσσεται να μελετήσει την απόφαση πριν αποφασίσει, έχει όμως και αυτή προβλέψει για το πρόστιμό της, ύψους 25,2 εκατ. ευρώ. Ο διευθύνων σύμβουλός της, Χανς Βίγερς, τόνισε ότι «λυπούμαστε για την προηγούμενη συμπεριφορά και δεσμευόμαστε να αποφύγουμε τέτοιες πράξεις στο μέλλον, επιδεικνύοντας μηδενική ανοχή για όσους ακολουθούν πρακτικές επιζήμιες για τον υγιή ανταγωνισμό». Ο γερμανικός όμιλος Degussa, κατ’ επανάληψιν παραβάτης, διέφυγε του προστίμου των 130 εκατ. ευρώ, παρέχοντας πληροφορίες για το καρτέλ. Η Air Liquide και η θυγατρική της, Chemoxal, δεν μπορούσαν να λάβουν πρόστιμο γιατί η εταιρεία αποχώρησε της αγοράς το 1989.