Επειτα από εβδομάδες έντονων φημολογιών και ενώ διάσημα ονόματα οικονομολόγων «σερνόντουσταν» στις αμερικανικές αγορές, ο Τζορτζ Μπους προτίμησε να αιφνιδιάσει τους πάντες επιλέγοντας έναν τραπεζίτη από τα σπλάχνα της Wall Street: Τον ηλικίας 60 ετών Χένρι Πόλσον, πρόεδρο της κορυφαίας επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs. Ωστόσο, η επιλογή αυτή δεν «συγκίνησε» τη Wall Street και το δολάριο, που αμφότερα έκαναν σμπαράλια τα νεύρα των «δύστυχων» επενδυτών. Τόσο ο δείκτης Dow Jones των μετοχών blue chips των 30 πολυεθνικών βιομηχανικών και τραπεζικών κολοσσών των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και ο Standard & Poor’s 500, που περιλαμβάνει τις πολύτιμες μετοχές των 500 εταιρειών με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση, έκλεισαν με μεγάλες απώλειες.
Η αντικατάσταση του Σνόου έπρεπε να γίνει με γνώμονα τον καθησυχασμό της Wall Street και των άλλων μεγάλων αμερικανικών αγορών, που «αποκρυπτογραφούν» παραδοσιακά την κρίσιμη αυτή επιλογή. Ηταν η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις Ηνωμένες Πολιτείες που «βύθισε» τη Wall και το δολάριο. Οπως μας λέει το Conference Board, το έγκυρο ιδιωτικό think tank με έδρα τη Νέα Υόρκη, η εμπιστοσύνη των Αμερικανών καταναλωτών προς την πορεία και τις προοπτικές της οικονομίας της χώρας τους κλονίστηκε. Χθες, τα στοιχεία του δείκτη εμπιστοσύνης, που καταρτίζει κάθε μήνα το Conference Board με βάση 5.000 αμερικανικά νοικοκυριά, έδειξαν πτώση της εμπιστοσύνης στα χαμηλότερα επίπεδα τριών μηνών, πυροδοτώντας έντονες ανησυχίες!
Και παρά τους συνειρμούς με το «δόγμα Ρούμπιν» και την περιβόητη πολιτική του «ισχυρού δολαρίου», το δολάριο δεν μπόρεσε να συνέλθει. O καθείς υποψιάζεται ότι η Ουάσιγκτον έχει επηρεασθεί από την αντίληψη των Αμερικανών βιομηχάνων υιοθετώντας την πολιτική του «ασθενούς δολαρίου» προς όφελος της εξαγωγικής τους ανταγωνιστικότητας. Να θυμίσω ότι ο Ρόμπερτ Ρούμπιν, από την Goldman Sachs και αυτός, ήταν ο περίφημος αρχιτέκτονας της πολιτικής του «ισχυρού δολαρίου» της κυβέρνησης του Μπιλ Κλίντον. H φημολογία πως η Ουάσιγκτον τώρα είναι πρόθυμη να αποδεχθεί μια άλλη πολιτική για το δολάριο, προκειμένου να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της δραματικής επιδείνωσης του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ, εξακολουθεί και επιμένει.
Ακόμη και ο «σοφός της Ομάχα», όπως αποκαλείται ο Γουόρεν Μπάφετ, τείνει πλέον να το πιστέψει ότι δεν του πάει το παιχνίδι κατά του δολαρίου. Ορκισμένος εχθρός του δολαρίου και των Μπους, ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, παίζει σφοδρά κατά του δολαρίου από το 2002. Τώρα, όμως, όπως ομολόγησε, «μείωσε στα 5,4 δισ. δολάρια στο τέλος του πρώτου τριμήνου τις θέσεις που είχε ανοίξει κατά του δολαρίου στις προθεσμιακές αγορές, από 13,8 δισ. δολάρια στο τέλος του περασμένου έτους». Παρά το γεγονός ότι είχε κέρδη της τάξεως των 151 εκατ. δολαρίων το τελευταίο τρίμηνο από την πτώση του δολαρίου, βλέποντας ότι το παιχνίδι ξεφεύγει από τα χέρια του καθώς η αγορά ακολουθεί περίεργη κατεύθυνση, ο πολύς Γουόρεν Μπάφετ σπεύδει σε διορθωτικές κινήσεις. Αξίζει δε να επισημανθεί ότι οι καθαρές «σορτ» θέσεις του Μπάφετ κατά του δολαρίου είχαν διπλασιαστεί το 2004 στα 21 δισ. δολάρια, αποδίδοντάς του κέρδη 1,8 δισ. δολαρίων από την πτώση του δολαρίου.
Βεβαίως, ο Γουόρεν Μπάφετ προειδοποίησε εκ νέου ότι η εξασθένιση του δολαρίου είναι μονόδρομος καθώς και για τον κίνδυνο να μετατραπεί η Αμερική σε «sharecropper’s society» εξ αιτίας του μεγέθους του εμπορικού ελλείμματος. Αν συνεχισθεί η καταναλωτική μανία και το εμπορικό έλλειμμα διογκώνεται με τους σημερινούς ρυθμούς για μια ακόμη δεκαετία, τότε οι Αμερικανοί θα πληρώνουν το 3% του ετήσιου εισοδήματος στους ξένους επενδυτές, είχε επισημάνει.
Να θυμίσω ότι στο σύνολο του 2005 το εμπορικό έλλειμμα κατέγραψε νέο ρεκόρ στα 723,6 δισ. δολάρια, που ξεπερνά κατά πολύ τόσο τα επίπεδα ρεκόρ των 618 δισ. δολαρίων του 2004 και των 496,5 δισ. δολαρίων του 2003. Οι προβλέψεις λένε ότι το έλλειμμα θα ξεπεράσει τα 800 δισ. δολάρια το τρέχον έτος, εκτροχιάζοντας τις επικίνδυνες ανισορροπίες. Ηδη το έλλειμμα έχει διευρυνθεί επικίνδυνα και αναλογεί σχεδόν στο 6% του αμερικανικού ΑΕΠ. Στην τελευταία έκθεσή του ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι το έλλειμμα ενδέχεται να φουσκώσει στο 8% του ΑΕΠ μέχρι το 2008 και στο 12% μέχρι το 2010.
H κυριαρχούσα άποψη της απειλής ότι η πολιτική της Αμερικής του Μπους εγκυμονεί εφιαλτικούς κινδύνους εξ αιτίας της εκτίναξης του δημοσιονομικού ελλείμματος καθώς και του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών των ΗΠΑ (δηλαδή των «twin» ελλειμμάτων, όπως αποκαλούνται), παραμένει στην επικαιρότητα. Οι επικίνδυνες ανισορροπίες της αμερικανικής με την παγκόσμια οικονομία, η ανάγκη ευελιξίας των νομισμάτων της Ασίας (δηλαδή του γουάν), οι ακραίες ταλαντώσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών, οι κραδασμοί από την τρελή πορεία του πετρελαίου και η «πυρηνική» απειλή της Τεχεράνης, στοιχειώνουν τις αγορές.