Το παιχνίδι του αμερικανικού τραπεζικού κυκλώματος, βασιζόμενο στο ενδεχόμενο μυστικής συμφωνίας μεταξύ Ουάσιγκτον/Πεκίνου για την υποτίμηση του δολαρίου, παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις. Λέγεται πως τα φίλια προς την κυβέρνηση Μπους ποικίλα Funds, οι Portofolio managers και οι κερδοσκόποι έχουν πάρει στην κυριολεξία το παιχνίδι στα χέρια τους, γνωρίζοντας την ύπαρξη αυτής της μυστικής συμφωνίας.
Η ραγδαία κατάρρευση του δολαρίου δεν εξηγείται απλώς και μόνο από τις -αναμενόμενες άλλωστε- εξελίξεις της αμερικανικής οικονομίας. Αρχίζει και παίρνει διαστάσεις συντριβής. Το επίσημο ταξίδι σε 10 μέρες στο Πεκίνο του Αμερικανού υπουργού Οικονομικών, Χένρι «Χανκ» Πόλσον, που θα συνοδεύεται και από τον πρόεδρο της FED, Μπεν Μπερνάνκι, έχει ανοίξει τον ασκό του Αιόλου. Και στο παρελθόν, περίοδοι αδυναμίας του δολαρίου σηματοδότησαν άσχημες εποχές για την παγκόσμια οικονομία. Αλλά αυτή τη φορά το θέμα λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις.
Η προοπτική αυτή πυροδότησε κύματα φυγής των κερδοσκοπικών κεφαλαίων από το δολάριο, με συνέπεια τη βίαιη πτώση του έναντι του ευρώ και κυρίως έναντι της στερλίνας. Το ευρώ εκτινάχθηκε προχθές Παρασκευή στα 1,3348 δολάρια και βρίσκεται πλέον σε απόσταση αναπνοής να ξεπεράσει το δικό του ιστορικό ρεκόρ ανόδου που κατέγραψε την Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου του 2004, όταν ανήλθε στα 1,3667 δολάρια. Η άνοδος του ευρώ έναντι του δολαρίου το τρέχον έτος είναι της τάξεως του 12,60%.
Η στερλίνα απογειώθηκε στα 1,9847 δολάρια, που είναι τα υψηλότερα επίπεδα 14 ετών έναντι του δολαρίου, και τώρα προεξοφλείται ότι θα ξεπεράσει τα 2 δολάρια. Για πρώτη φορά η στερλίνα ανέρχεται στα ύψη αυτά μετά την ταπεινωτική απόσυρσή της από το τότε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (δηλαδή το ισχύον τότε σύστημα πριν από τη δημιουργία της Οικονομικής και Νοσματικής Ενωσης και του ευρώ). Τη «Μαύρη Τετάρτη» 16 Σεπτεμβρίου του 1992, η κυβέρνηση Μέιτζορ του συντηρητικού κόμματος, αφού ξόδεψε 7 δισ. στερλίνες από τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τράπεζας της Αγγλίας, εξαναγκάσθηκε να αποσύρει το εθνικό της νόμισμα από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα αδυνατώντας να προστατεύσει τη στερλίνα από τις επιθέσεις της διεθνούς κερδοσκοπίας με επί κεφαλής τον Σόρος. Η απογείωση της στερλίνας το τρέχον έτος είναι εντυπωσιακή. Καταγράφει άνοδο 15,10% έναντι του δολαρίου, 12% έναντι του γιεν και 2,15% έναντι του ευρώ.
Φυσικά η συγκυρία είναι ιδιαιτέρα δυσμενής για το δολάριο. Η συρρίκνωση της βιομηχανικής δραστηριότητας σε εθνικό επίπεδο πλέον στις ΗΠΑ, όπως επιβεβαίωσαν τα στοιχεία την Παρασκευή, μεγεθύνει τους κινδύνους για ύφεση της αμερικανικής οικονομίας. Μέχρι τώρα οι επιχειρηματικές επενδύσεις εξισορροπούσαν τις παρενέργειες από την έκρηξη της φούσκας στην αγορά κατοικίας που οδηγεί αναπόφευκτα στην πρόωρη έναρξη ενός κύκλου μειώσεων των αμερικανικών επιτοκίων. Ετσι εξηγείται και το γεγονός ότι η θετική αναθεώρηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ είχε μόνο πρόσκαιρη επίδραση στη Wall Street και στο δολάριο, παρά το ότι τα στοιχεία ήταν πολύ καλύτερα από τα προβλεπόμενα. Συγκεκριμένα, το ΑΕΠ κατέγραψε αύξηση 2,2%, επί ετησίας βάσεως, το τρίτο τρίμηνο του έτους (Ιούλιος, Αύγουστος και Σεπτέμβριος), μεγαλύτερη από το 1,6% των αρχικών στοιχείων. Είναι, όμως, μικρότερη έναντι της ήδη χαμηλής αύξησης του 2,6% του δεύτερου τριμήνου και φυσικά έναντι της εντυπωσιακά ισχυρής αύξησης του 5,6% του πρώτου τριμήνου.
Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι τα στοιχεία του ΑΕΠ για την αγορά κατοικίας παραμένουν «μαύρα». Οι επενδύσεις στα σπίτια σημείωσαν βουτιά της τάξης του 18% το τρίτο τρίμηνο, που είναι η μεγαλύτερη πτώση από το πρώτο τρίμηνο του 1991, όταν η αμερικανική οικονομία είχε πέσει σε ύφεση. Ενώ η αύξηση των καταναλωτικών δαπανών ήταν μόνο 2,9%, αντίθετα η ισχυρή αύξηση κατά 10% των επιχειρηματικών επενδύσεων συντέλεσε στη θετική αναθεώρηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.
Β Σε αντίθεση με τη «διπλωματία του πιγκ πογκ», που οδήγησε στην ιστορική χειραψία του Ρίτσαρντ Νίξον με τον Μάο τσε Τουνγκ το 1972, ο Τζορτζ Μπους ταπεινωμένος από τη δεινή ήττα του στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου δείχνει κουρασμένος από τις συνομιλίες επί των βασικών θεμάτων που τον διχάζουν με το Πεκίνο. H οικονομία της Κίνας ακμάζει με τη βοήθεια άφθονου φθηνού χρήματος και μια συναλλαγματική σχέση με το δολάριο που ανεβάζει τον «πυρετό» στην Ουάσιγκτον. O πρόεδρος Μπους έχει στηρίξει όλες τις ελπίδες του για να συνετισθεί το Πεκίνο στον υπουργό Οικονομικών, τον σκληρότερο τραπεζίτη της Wall Street: Τον Χένρι «Χανκ» Πόλσον, που ήταν πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της πανίσχυρης αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs. O 60χρονος Πόλσον είναι τόσο ικανός και αδίστακτα αποτελεσματικός, που στην πολύχρονη τραπεζική του καριέρα όσοι άτυχοι βρέθηκαν απέναντί του «είναι επιχειρηματικά νεκροί». Και επειδή γνωρίζει τους Κινέζους, έχει κάνει μπίζνες μαζί τους και έχει ταξιδέψει 70 φορές στο Πεκίνο, είναι ο κατάλληλος!! Είναι, πάντως, εξαιρετικά ενδιαφέρον να δούμε αν ο Χανκ Πόλσον μπορέσει να σώσει την τιμή της αστερόεσσας πείθοντας τους Κινέζους να απελευθερώσουν το δολάριο από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του γουάν.
Ορθώς, η εύθραυστη σχέση οικονομικής αλληλεξάρτησης – γεωπολιτικής σύγκρουσης ανάμεσα στη μόνη υπερδύναμη του μεταψυχροπολεμικού κόσμου και στην ανερχόμενη, μεγάλη δύναμη του 21ου αιώνα, θεωρείται μια από τις κυριότερες παραμέτρους αβεβαιότητας στις διεθνείς σχέσεις. Ομως, ο Λευκός Οίκος των Μπους θεωρεί ότι ο νέος «στρατηγικός οικονομικός διάλογος» που ο Πόλσον έθεσε τις βάσεις του νέου δόγματος της Ουάσιγκτον, αποτελεί τη λύση!!!