Μήνες πιέσεων φαίνεται πως απέφεραν τους πρώτους καρπούς για την κυβέρνηση της Ρωσίας και την προστασία των συμφερόντων της στους κλάδους της οικονομίας που θεωρεί στρατηγικούς. Οπως υποστηρίζουν κύκλοι της ενεργειακής βιομηχανίας, η Royal Dutch Shell προσφέρθηκε να εκχωρήσει τον έλεγχο του προγράμματος Σαχαλίνη-2 στο κρατικό μονοπώλιο Gazprom. Μια κίνηση που σηματοδοτεί ήττα για την ίδια τη Shell και νίκη για το Κρεμλίνο, έπειτα από την κατ’ αρχήν συμφωνία που επετεύχθη σε συνομιλίες της περασμένης εβδομάδας. Εκεί όπου ο ολλανδοβρετανικός κολοσσός συναίνεσε να μειώσει τη συμμετοχή του -σήμερα στο 55%- σε μερίδιο τουλάχιστον 25% με δικαίωμα βέτο στο μεγαλύτερο πρόγραμμα παραγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου του κόσμου και το μοναδικό στη Ρωσία όπου δεν συμμετέχει Ρώσος εταίρος.
Επιβεβαιώθηκε η συνάντηση
Αμφότερες οι πλευρές επιβεβαίωσαν την Παρασκευή ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Shell, Γιερόεν φαν ντερ Φέερ, συναντήθηκε με τον επικεφαλής της Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, και τον υπουργό Ενέργειας της Ρωσίας, Βίκτορ Χριστένκο, στη Μόσχα. Η συμφωνία που φέρονται να συνήφθη προφανώς αντικαθιστά προηγούμενη, βάσει της οποίας η Shell θα αντήλλασσε μερίδιο 25% στο Σαχαλίνη-2 με συμμετοχή στην πηγή φυσικού αερίου Ζαπολιάρνογιε της Gazprom, βόρεια του Αρκτικού Κύκλου στη δυτική Σιβηρία. Η συμφωνία εκείνη δεν υλοποιήθηκε ποτέ, λόγω του διπλασιασμού του προσδοκώμενου κόστους στο Σαχαλίνη-2, το οποίο αναμένεται να ανέλθει στα 22 δισ. δολάρια. Τώρα, κύκλοι προσκείμενοι στην υπόθεση φέρουν την Gazprom να ανταλλάσσει συμμετοχή σε ενεργειακά κοιτάσματα και να πληρώνει σε ρευστό για μερίδιο άνω του 50%, που θα της εξασφαλίζει τον έλεγχο στο Σαχαλίνη-2. Στο πλαίσιο αυτό, οι εταίροι της Shell, ιαπωνικές Mitsui & Co και Mitsubishi, φέρονται να μειώνουν και τη δική τους συμμετοχή, που ανέρχεται στο 25% και 20%, αντίστοιχα, κατά 10% έκαστη. Εκπρόσωπος της Mitsui δήλωσε ότι «παρακολουθούμε τις συνομιλίες και θα αποφασίσουμε για τη συμμετοχή μας μετά την ολοκλήρωσή τους». Η Μitsubishi δήλωσε άγνοια για το περιεχόμενο των συνομιλιών, τόνισε όμως ότι δεν σχεδιάζει να αποχωρήσει ολοκληρωτικά από το πρόγραμμα.
«Δεν έχει αποφασίσει ακόμα»
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Gazprom, Σεργκέι Κιπριγιάνοφ, το ρωσικό μονοπώλιο φυσικού αερίου «δεν έχει αποφασίσει ακόμα σχετικά με τις προτάσεις της Shell, λόγω των προβλημάτων του προγράμματος, μεταξύ των οποίων τα περιβαλλοντικά». Το υπουργείο Ενέργειας επιφυλάχθηκε εν όψει της συνέντευξης Τύπου που θα παραχωρήσει σήμερα, Τρίτη, ο κ. Χριστένκο. Υπενθυμίζεται ότι μόλις την περασμένη εβδομάδα, το ρωσικό υπουργείο Φυσικών Πόρων ανακάλεσε τις άδειες χρήσης ύδατος του Σαχαλίνη-2, ενώ η Shell αντιμετωπίζει κίνδυνο παραπομπής για παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της χώρας, με ενδεχόμενη επιβολή προστίμου δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Με τη Shell πρόθυμη να εκχωρήσει τον έλεγχο σε ένα αποφασισμένο, όπως έχει αποδειχθεί, Κρεμλίνο, θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι στο στόχαστρο θα τεθούν πλέον οι εταίροι της ολλανδοβρετανικής ΤΝΚ-ΒΡ στη Ρωσία. Μια συμφωνία της Gazprom ή της κρατικής Rosneft για απόκτηση μεριδίου στην ΤΝΚ-ΒΡ φέρεται πιθανή πριν από τις γενικές εκλογές του 2007.