ΑΜΠΟΣΕΛΙ, ΚΕΝΥΑ. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια και ενδεχομένως την επαύριο του Δεκαπενταύγουστου του 2008 ο αστικός πληθυσμός της γης θα ξεπεράσει τον αγροτικό πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Μόλις… 6.000 χρόνια μετά την ίδρυση των πρώτων πόλεων στη Μεσοποταμία και την Κοιλάδα του Ινδού ποταμού το άστυ θα επικρατήσει πλήρως· άλλωστε, κάθε μέρα στον κόσμο δημιουργείται μία πόλη 180.000 κατοίκων.
Σήμερα, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι μετακινούνται προς τα αστικά κέντρα, ευελπιστώντας ότι εκεί θα εκπληρώσουν τα όνειρά τους. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η υπέρβαση αυτή των 3.349.383.005 δισεκατομμυρίων του αγροτικού πληθυσμού και η «μετάβαση» στην εποχή της πλήρους επικράτησης του άστεως εις βάρος της υπαίθρου θα σημειωθεί στις 16 Αυγούστου 2008.
Το 2030 τα δυο τρίτα του πληθυσμού του πλανήτη θα κατοικούν σε αστικά κέντρα, ενώ τότε τα σημερινά υψηλότερα κτίρια του κόσμου θα ωχριούν μπροστά σε όσα πρόκειται να ανεγερθούν. Σήμερα, τα υψηλότερα κτίρια είναι το Τaipei 101 ύψους 509 μέτρων στην Ταϊπέι και το Petronas Tower ύψους 452 μέτρων στην Κουάλα Λουμπούρ.
Επιπλέον, έως το 2030 περισσότεροι από τους μισούς Αφρικανούς θα ζουν σε πόλεις και θα υπερβαίνουν συνολικά τον αντίστοιχο πληθυσμό όλης της Ευρώπης.
Οσο ασαφής φαίνεται προς το παρόν η ακριβής ημερομηνία μετάβασης, η τάση θεωρείται αναπόφευκτη. «Ζούμε μία εποχή ραγδαίας, πρωτοφανούς και μη αναστρέψιμης δημογραφικής μετακίνησης του πληθυσμού και συγκέντρωσης στις πόλεις», δήλωσε η επικεφαλής του Προγράμματος Αν-θρώπινης Εγκατάστασης του ΟΗΕ, Αννα Τιμπαϊζούκα. «Η αστικοποίηση συντελείται με γοργούς ρυθμούς. Οι πόλεις, που επεκτείνονται ταχύτερα είναι εκείνες στον αναπτυσσόμενο κόσμο, ενώ οι ταχύτερα επεκτεινόμενες γειτονιές είναι εκείνες με τις παράγκες».
Σε τέτοιες γειτονιές ζει το ένα έκτο της ανθρωπότητας, περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι.
Η μετατόπιση του επίκεντρου των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων από τις αγροτικές περιοχές στις πόλεις θα οδηγήσει στην ανάδειξη «υπερ-πόλεων» με άνω των 20 εκατομμυρίων κατοίκους. Μέχρι στιγμής, τέτοιες διαστάσεις έχει το Τόκιο. Εντούτοις, ήδη έως το 2015 οι ευρύτερες ζώνες πέριξ του Μουμπάι, της Ντάκας, του Λάγος και του Σάο Πάολο θα έχουν τις προδιαγραφές των «υπερ-πόλεων».
Τα αστικά κέντρα προσφέρουν πληθώρα υπηρεσιών και ευκαιριών, οι οποίες αντισταθμίζουν τις συνθήκες συνωστισμού, την εγκληματικότητα, τη ρύπανση, το κυκλοφοριακό και το υψηλό κόστος διαβίωσης.
Ταυτόχρονα, όμως, όσοι δεν κατορθώσουν να προσαρμοστούν επιτυχώς σε αυτά τα δεδομένα, πολύ εύκολα ολισθαίνουν στο περιθώριο και ζουν σε άθλια παραπήγματα και μακριά από τη στήριξη της οικογένειας.
Πολλές φορές η αστικοποίηση συμβάλλει στην προαγωγή της δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης αλλά και των ατομικών εισοδημάτων. Ωστόσο, όσοι ζουν στις παράγκες στις παρυφές των μεγαλουπόλεων υποφέρουν όσο και οι αγροτικοί πληθυσμοί, όπως αναφέρει μελέτη του ΟΗΕ.
Στη Βραζιλία, τέλος, τα 19 στα 100 παιδιά, που ζουν στα παραπήγματα, δεν τρέφονται σωστά εν συγκρίσει με τα 5 στα 100, που ζουν σε άλλες περιοχές των πόλεων.