Ηεπιβράδυνση στην οποία ωθείται η οικονομία των ΗΠΑ, με μοχλό κυρίως την αγορά ακινήτων, είναι πιθανό να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μείωση των επιτοκίων ίσως και στις αρχές του ερχόμενου έτους. Ωστόσο, οι πληθωριστικές πιέσεις και η εύρωστη ανάπτυξη ίσως πυροδοτήσουν άλλες δυο αυξήσεις επιτοκίων στην Ευρωζώνη το 2007. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από σφυγμομέτρηση του «Ρόιτερς», στην οποία έλαβαν μέρος περισσότεροι από 150 αναλυτές και η οποία πραγματοποιήθηκε την περίοδο 13-20 Δεκεμβρίου. Η ίδια σφυγμομέτρηση δείχνει επίσης ότι η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας θα αυξήσει το κόστος δανεισμού στα τέλη Μαρτίου, ενώ το ίδιο ενδέχεται να πράξει η Τράπεζα της Αγγλίας, προκειμένου να τιθασεύσει τον πληθωρισμό των μισθών. Ωστόσο, σε βάθος χρόνου, η πολιτική των επιτοκίων παραμένει πιο αβέβαιη, με τον πληθωρισμό να παραχωρεί, πλέον, τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομική κάμψη, ως επίπτωση της αποθέρμανσης της αγοράς ακινήτων στις ΗΠΑ.
Κύριος λόγος ανησυχίας είναι η προοπτική να μην ανακοπεί η άνοδος του πληθωρισμού, όπως προσδοκούν οι περισσότεροι οικονομολόγοι, και να επιβραδυνθεί η ανάπτυξη περισσότερο απ’ όσο αναμένεται. Στην περίπτωση αυτή, οι Κεντρικές Τράπεζες θα βρεθούν σε αδιέξοδο, ήτοι με μειωμένη δυνατότητα ευελιξίας σε ό,τι αφορά τη μείωση των επιτοκίων για την ενίσχυση της κατανάλωσης.
Η μεγαλύτερη μηνιαία άνοδος των τιμών παραγωγού στις ΗΠΑ τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η οποία σημειώθηκε τον Νοέμβριο, και δη σε επίπεδα τετραπλάσια έναντι του μέσου όρου των προβλέψεων – έδειξε ότι ο πληθωρισμός ενέχει ακόμα σημαντικούς κινδύνους, ενόσω μάλιστα οι τιμές της ενέργειας παραμένουν ασταθείς. Η έρευνα του «Ρόιτερς» έδειξε υποχώρηση του δομικού δείκτη τιμών παραγωγού στις ΗΠΑ στο 2,3%, στα τέλη του ερχόμενου έτους, κάτι που θα δώσει στην Κεντρική Τράπεζα το περιθώριο μείωσης των επιτοκίων στο 5%, στα μέσα του έτους, και στο 4,75%, το τρίτο τρίμηνο. Ο δομικός δείκτης τιμών παραγωγού διαμορφώθηκε στο 2,6% τον Νοέμβριο.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους αναλυτές της Βank of America, η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου «παραμένει καθ’ οδόν προς ομαλή προσγείωση», ενώ μόνο μια μικρή μερίδα οικονομολόγων πιστεύει πως η αγορά ακινήτων των ΗΠΑ έχει ξεπεράσει τα χειρότερα, εγείροντας ερωτηματικά για τη σοβαρότητα μιας οικονομικής κάμψης. Προβλέψεις δείχνουν την αύξηση του αμερικανικού ΑΕΠ να επιβραδύνεται στο 2,4%, το 2007, έναντι προσδοκώμενου 3,3% για το 2006, και για την Ιαπωνία στο 1,8% έναντι 2,1%, αντίστοιχα. Σημειωτέον ότι οι προβλέψεις για την ιαπωνική ανάπτυξη, τόσο για φέτος όσο και για το ερχόμενο έτος, διαμορφώνονται τώρα χαμηλότερες έναντι του περασμένου μήνα, μετά τη δραστική προς τα κάτω αναθεώρηση στοιχείων εκ μέρους της κυβέρνησης.
Ιαπωνία
Στην Ιαπωνία, η Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να διατηρήσει τη συγκρατημένη στάση της σε ό,τι αφορά τα επιτόκια, ιδίως εφόσον η ζήτηση ιαπωνικών προϊόντων από τις ΗΠΑ προφανώς θα μειωθεί. Η BoJ προβλέπεται να αυξήσει τα επιτόκια στο 0,5% ώς τα τέλη Μαρτίου και να τα διατηρήσει σε αυτό το επίπεδο ως το τρίμηνο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου. Οπως αναμενόταν, η Κεντρική Τράπεζα διατήρησε σε αναμονή τη νομισματική πολιτική της τον Δεκέμβριο, αφήνοντας τα επιτόκια στο 0,25%, επίπεδο στο οποίο έφθασαν τον Ιούλιο, έπειτα από έξι χρόνια απραξίας.
Στην Ιαπωνία, ο πληθωρισμός ελάχιστα απασχολεί σε σχέση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες μεγάλες οικονομίες. Μόλις πρόσφατα η χώρα εξήλθε μακράς περιόδου αντιπληθωρισμού. Ωστόσο, στην Ευρωζώνη και τη Βρετανία, οι μισθοί και οι ετήσιες αυξήσεις τους είναι πιθανό να ενισχύσουν τους πληθωριστικούς κινδύνους, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Ο κίνδυνος αυτός, σε συνδυασμό με την εύρωστη οικονομική ανάπτυξη, αναμένεται να θέσει τα θεμέλια για αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο 3,75%, ώς τα τέλη του πρώτου τριμήνου, και στη συνέχεια στο 4%, πολύ πιθανόν το τέταρτο τρίμηνο του 2007.
Οπως επισημαίνεται, «η μείωση της ανεργίας στη Γερμανία και την Ευρωζώνη υποδηλώνει τον κίνδυνο αύξησης των μισθολογικών πιέσεων. Αν τα γερμανικά συνδικάτα φανούν δυναμικά και κερδίσουν μια αύξηση μισθών που θα ενισχύσει τον πληθωρισμό το ερχόμενο έτος, αυτό δεν θα είναι καλό για τον δείκτη».
Αύξηση επιτοκίων
Σύμφωνα με τον μέσο όρο των προβλέψεων, ο πληθωρισμός θα διατηρηθεί πάνω από το πλαφόν του 2% που έχει θέσει στόχο η ΕΚΤ, ανερχόμενος κατά μέσο όρο στο 2,2% και στο 2,1%, το 2006 και το 2007, αντίστοιχα. Την ίδια ώρα, το ΑΕΠ αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2%, το 2007, έναντι 2,7%, φέτος. Στη Βρετανία, υπάρχει επίσης σοβαρός κίνδυνος να αυξηθούν ξανά τα επιτόκια τον Φεβρουάριο στο 5,25%, έναντι του σημερινού 5%, αν υπάρξουν σημαντικές αξιώσεις για αυξήσεις μισθών προκειμένου να αντισταθμισθεί το υψηλότερο κόστος των στεγαστικών δανείων και των υπηρεσιών κοινής ωφελείας. Τα πρακτικά από τη συνεδρίαση της Τράπεζας της Αγγλίας τον Δεκέμβριο, τα οποία δόθηκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα, δείχνουν ότι οι χαράσσοντες τη νομισματική πολιτική διαβλέπουν κινδύνους αύξησης των τιμών καταναλωτή.
Ωστόσο, βάσει του μέσου όρου των προβλέψεων, τα βρετανικά επιτόκια θα παραμείνουν στο 5% για τους ερχόμενους 18 μήνες, ενώ η οικονομική ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στο 2,4%, το 2007, έναντι 2,6%, το 2006.