Τα τελευταία 3-4 χρόνια η κυβέρνηση της Κίνας είχε να «παλέψει» με την απερίσκεπτη αύξηση της νεόδμητης οικονομίας της. Η ακαταλόγιστη αύξηση του ποσοστού ανάπτυξης και η υπέρμετρη ανάπτυξή της στον κατασκευαστικό κλάδο (οικοδομικών και τεχνικών έργων), άρχισαν να την προβληματίζουν ιδιαίτερα.
Οι δύο βασικές και εκτός ελέγχου βιομηχανίες της είναι αυτές της παραγωγής χάλυβα και τσιμέντου. Η Κίνα το 2006 αναμένεται να παράγει 420 εκατ. τόνους χάλυβα, διπλασιάζοντας την παραγωγή της από το 2003, ποσότητα η οποία συγκριτικά είναι σαν να προσέθεσε και την παραγωγή της Ευρώπης και Ιαπωνίας.
Στην παραγωγή τσιμέντου οι αριθμοί είναι πιο εντυπωσιακοί. Προβλέπεται να παράγει 1,1 δισ. τόνους ήτοι το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής. Με την παραγωγή να υπερκαλύπτει την ζήτηση τους τελευταίους 18 μήνες τι το διαφορετικό να αναμένεται από το να πληγούν οι εξαγωγές της.
Το 2003 το εξαγωγικό της εμπόριο ανήρχετο σε 19 εκατ. τόνους μηνιαίως με το 50% να καλύπτει εξαγωγές κάρβουνου και το υπόλοιπο κυρίως άλλα χύδην φορτία.
Τον τελευταίο χρόνο οι εξαγωγές της σε χάλυβα και τσιμέντο διπλασιάσθηκαν από τα 4 εκατ. τόνους τον μήνα σε 8, γεγονός μεθερμηνευόμενο σε επιπλέον 100 Handymax φορτία τον μήνα. Φορτία τα οποία τελευταία διακινούνται προς Ευρώπη και Αμερική.
Στοιχείο σημαντικό και ευχάριστο για τη ναυτιλία αλλά όχι και για την κυβέρνηση της Κίνας η οποία σκέπτεται να καταργήσει τον προστατευτικό νόμο της ατελούς εξαγωγής, θεωρώντας ότι η κατασκευή τσιμέντου καταναλώνει σημαντική ποσότητα ενέργειας και αποθεματικών πόρων. Η αύξηση εξαγωγών χάλυβα επίσης, οφειλόμενη κυρίως στο προστατευτικό μέτρο απαλλαγής των 150 δολ. τον τόνο, δημιουργεί επιπρόσθετους προβληματισμούς. Η υπερπροσφορά χάλυβα στην αγορά δημιουργεί λόγους προστατευτισμού και λήψη μέτρων από εξαγωγικές χώρες όπως στην Αμερική. Τον Σεπτέμβριο η Κίνα κατήργησε την έκπτωση φόρτου στον χάλυβα, επιβάλλοντας πρόσφατα 10% φόρο στις εξαγωγές ακατέργαστου χυτοσίδηρου.
Αναφερόμενοι στη ναυτιλία, αυτή η ενεργητική κίνηση εξαγωγών έχει υπερκαλύψει το οποιοδήποτε χάσμα περιορισμού εισαγωγών δημιουργώντας αβέβαιες ισορροπίες. Το ερώτημα το οποίο τίθεται είναι, οι εξαγωγές της Κίνας θα υπονομεύσουν τελικά τις εξαγωγές Ευρώπης και Ιαπωνίας; Χωρίς να ξεχνάμε ότι και οι δύο χώρες εισάγουν κάρβουνο και σιδηρομετάλλευμα για κατασκευή χάλυβα, γεγονός το οποίο δεν συμβαίνει με την Κίνα.
Πώς θα κινηθεί η αγορά ξηρού φορτίου το 2007
Αναφερόμενοι σε προηγούμενες αναλύσεις όχι ιδιαίτερα παλαιές, κυριαρχούσε η άποψη ότι η αγορά τουλάχιστον κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού θα εκινείτο πτωτικά, με αναλυτές να προεξοφλούν εκ του ασφαλούς την άποψή τους, γνωρίζοντας τη συνήθη πορεία της κατά τους θερινούς μήνες. Εντούτοις, αντίθετα με τις συντεταγμένες, αναλύσεις, κύκλους, γραμμές, η πορεία την οποία ακολούθησε ήταν η εκ διαμέτρου αντίθετη.
Τον Απρίλιο ένα Capesize πλοίο εξασφάλιζε ναύλο ύψους 30.000 δολ. ημερησίως, ενώ το καλοκαίρι 53.000 δολ., με σημαντικότερη διαφορά αυτή των πλοίων Panamax όπου από 14.000 δολ. κινήθηκε πάνω από 30.000 δολ.την ημέρα.
Συμπεραίνοντας ότι οι αναλύσεις πολλές φορές λανθάνουν (ίσως τις περισσότερες) και ότι όταν η αγορά ισορροπεί, ελάχιστα χρειάζεται για να κινηθεί έντονα προς μία κατεύθυνση. Κατά τη διάρκεια του Μαΐου υπήρξε μία αύξηση εισαγωγής σιδηρομεταλλευμάτων στην Κίνα από Βραζιλία, κυρίως λόγω προβλημάτων στα λιμάνια της Αυστραλίας. Αυτό το γεγονός αποτέλεσε και το λάκτισμα ανόδου της αγοράς των Capesize, ενώ στα μικρότερα μεγέθη γενεσιουργός αιτία της ανόδου υπήρξε η αύξηση εξαγωγών προϊόντων σιδήρου και τσιμέντου σε χώρες του Ατλαντικού (Αμερική-Ευρώπη). Διαταράσσοντας υπερμέτρως την ισορροπία τονάζ στην περιοχή κατά την περίοδο Φεβρουαρίου – Αυγούστου οι εξαγωγές σιδήρου της Κίνας αυξήθηκαν από 2 σε 5 εκατ. τόνους, ήτοι μία ζήτηση ανά μήνα κατά 75 επιπλέον Ηandymax.
Οι πλοιοκτήτες ξηρού φορτίου πλοίων θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι σε μία ετήσια ανάπτυξη ύψους 4-6%, ανάπτυξη η οποία συνήθως ήταν διετής ακολουθούμενη από μηδαμινή. Με δεδομένη την προβλεπόμενη άνοδο του 5% το 2007, η διατήρηση της ικανοποίησης εκτός απροόπτου είναι εξασφαλισμένη. Το μεγαλύτερο ποσοστό ανάπτυξης στο διεθνές εμπόριο ήταν αυτή των σιδηρομεταλλευμάτων το 2005. Η παραγωγή κινήθηκε κοντά στους 662 εκατ. τόνους, ενώ το 2006 αναμένεται να φθάσει στους 710, με την Κίνα να καλύπτει το 83% αυτής της παραγωγής.
Το ερώτημα το οποίο τίθεται είναι αυτό της διάρκειας. Είναι αλήθεια ότι η Κίνα προσπαθεί να εξασφαλίσει αποθέματα, σε τι ύψος και σε ποια χρονική διάρκεια κανείς δεν γνωρίζει. Η παραγωγή χάλυβα στην Κίνα το 2006 έφθασε τους 400 εκατ. τόνους, ενώ ο στόχος είναι στους 500 εκατ. τόνους το 2010. Εάν βέβαια αυτό είναι ο στόχος τους, τότε το διεθνές εμπόριο θα μειωθεί, με σημαντικότερο στοιχείο αυτό της αλλαγής από εισαγωγική σε εξαγωγική χώρα σιδήρου.
Η Κίνα από χώρα εισαγωγής 50 εκατ. τόνων προϊόντων σιδήρου δύο έτη πριν εξάγει το 2006 60 εκατ. τόνους, καλύπτοντας δηλαδή σε μικρό χρονικό διάστημα όχι μόνο ανάγκες 50 εκατ. τόνων και εν συνεχεία εξάγοντας 60 εκατ. δηλαδή άνω των 100 εκατ. τόνων. Ο χρόνος θα δώσει την απάντηση, εν τω μεταξύ η δραστηριότητα των Capesize πλοίων διατηρείται. Η εμπορία του cooking coal δεν συνιστά λόγους σχολίων. Το 2006 προβλέπεται να αυξηθεί κοντά στα 3% κυρίως λόγω αύξησης των εισαγωγών σε Ιαπωνία και λιγότερο σε Ινδία και Ευρώπη. Η αναμενόμενη σύμφωνα με τις αναλύσεις αρχές του έτους σημαντική ανάπτυξη, δείχνει να μην πραγματοποιείται. Ιδια η εικόνα και για την εμπορία του steam coal.
Επειτα από μία διακύμανση του 5-11% για το 2006, η ανάπτυξη προβλέπεται κοντά στο 3% κυρίως λόγω του περιορισμού εισαγωγών σε Ιαπωνία, Ν. Κορέα και Ταϊβάν και με μόνη αύξηση εισαγωγών σε Κίνα κατά 445. Στα σιτηρά η εμπορία τους αναμένεται να διατηρηθεί σταθερή. Η Ασία και η ανατ. Ευρώπη δείχνουν σχετική ανάπτυξη του 3%, με εισαγωγές σε Μέση Ανατολή στάσιμες, ενώ οι εισαγωγές σε Αφρική αναμένεται να σημειώσουν πτώση σε ποσοστό του 4%. Η μέγιστη ανάπτυξη είναι στη νότια και κεντρική Αμερική και συγκεκριμένα στη Βραζιλία οι εισαγωγές της οποίας αναμένεται να αυξηθούν κατά 10% το 2006.
Ρεκόρ παραγγελιών AFRAMAX με 248 προς παράδοση πλοία έως και το 2010
Σε ιστορικά υψηλά οι παραγγελίες AFRAMAX με 248 προς παράδοση πλοία έως και το 2010 χωρητικότητας άνω των 27 εκατ. τόνων. Τη μερίδα του λέοντος από πλευράς παραγγελιών μοιράζονται η Ιαπωνία και εν συνεχεία η Ν. Κορέα. Σημαντικά υψηλός και ο αριθμός παραγγελιών σε Κίνα (55 τα προς ναυπήγηση πλοία) ενώ το Βιετνάμ, νεοεισερχόμενο στη συγκεκριμένη αγορά, έχει 4 υπό παραγγελία πλοία. Στους πίνακες, πάνω, παραθέτουμε σχετικά στοιχεία με τις κατασκευαστικές χώρες και αντίστοιχο αριθμό των υπό κατασκευήν πλοίων, καθώς και εθνικότητα των αγοραστών.
Η 26η διάσκεψη μαζούτ του Μαϊάμι
Η πρόσφατη διάσκεψη μαζούτ στο Μαϊάμι είχε να επιδείξει αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία.
Παραθέτουμε δεξιά ενδεικτικό πίνακα με τις διακινηθείσες ποσότητες μαζούτ από το 2003 έως το 2006 και τις εκτιμώμενες το 2007 (εκτός των χρονοναυλωμένων πλοίων).
Η διακίνηση μαζούτ αντιπροσωπεύει ποσοστό της τάξης του 12% του συνόλου των ταξιδίων (Spote Voyages). Ενδεικτικός είναι ο κάτω δεξιά πίνακας δραστηριοτήτων / τύπου πλοίων / μεταφερόμενοι είδους κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών.
Πάνω από τα 60 δολάρια το πετρέλαιο
Οι τιμές του αργού εξακολουθούν να βρίσκονται πάνω από τα 60 δολάρια το βαρέλι, με τον OPEC να συμφωνεί για περαιτέρω μείωση της παραγωγής, αντισταθμίζοντας την περιορισμένη ζήτηση λόγω του ήπιου χειμώνα. Τα κράτη-μέλη του ΟΡΕC συμφώνησαν στα μέσα Δεκεμβρίου σε περαιτέρω μείωση παραγωγής κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως από την 1η Φεβρουαρίου, ενώ δεν είναι βέβαιο αν και η συγκεκριμένη συμφωνία τηρηθεί. Συνήθως δεν συμβαίνει, αν κρίνουμε και από την προηγούμενη συμφωνία του Οκτωβρίου για περικοπή από Νοέμβριο κατά 1,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Σύμφωνα με ανεξάρτητους επιθεωρητές η τελική περικοπή έφθασε μόλις τα 550.000 βαρέλια ημερησίως, ενώ κατά τον υπουργό Πετρελαίου της Σαουδ. Αραβίας η περικοπή πλησίασε το 80% της συμφωνηθείσας, υψηλότερο ποσοστό από την αναφορά των επιθεωρητών. Κατά την επιτροπή, η Σαουδική Αραβία μείωσε την παραγωγή της κατά 160.000 βαρέλια ημερησίως τον Νοέμβριο, το Ιράν κατά 70.000 βαρέλια ημερησίως και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατά 80.000. Περικοπή η οποία ουσιαστικά δεν αντιπροσωπεύει τίποτα επιπλέον από μεταφορές 5 VLCC’S μηνιαίως. Τον Νοέμβριο σύμφωνα με ναυλομεσιτικούς κύκλους ο αριθμός ναυλώσεων ανήλθε στους 98 με φόρτωση Αραβικό, σε σύγκριση με 90 τον Οκτώβριο, ενώ ουσιαστική ήταν η πτώση κατά τον μήνα Δεκέμβριο φθάνοντας μόλις τις 74 ναυλώσεις. Η Ρωσία (χώρα εκτός OPEC) σε αντιστάθμισμα των περικοπών αύξησε την παραγωγή της κατά 400.000 βαρέλια ημερησίως τον Νοέμβριο, παράγοντας 9,8 εκατ. βαρέλια ημερησίως, με τις συνολικές χώρες εκτός OPEC να παράγουν τον Νοέμβριο πλέον των 500.000 βαρελιών ημερησίως.
Οι ρυθμιστές
Καθοριστικό παράγοντα επίσης στη διαμόρφωση των τιμών πετρελαίου αποτελεί το ύψος των αποθεμάτων στη Βόρεια Αμερική. Η αβεβαιότητα πάντως όσον αφορά την αύξηση ζήτησης κατανάλωσης τόσο σε ΗΠΑ όσο και Κίνα είναι γεγονός. Η μικρότερη από την προβλεπόμενη ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας ελάχιστα προβλέπεται να επηρεάσει τη ζήτηση τουλάχιστον για το εγγύς μέλλον, ενώ όσον αφορά την Κίνα η αύξηση της ζήτησης αργού σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις μειώθηκε 1% από την αρχικά προβλεπόμενη φθάνοντας στο 5,6%.
Θα επαληθευθεί ο κανόνας της τριετίας;
Την τελευταία δεκαετία έχουμε διαπιστώσει τρεις περιόδους έντονης δραστηριότητας στις παραγγελίες πλοίων.
Η πρώτη τον Οκτώβριο του 1997, όταν οι παραγγελίες έφθασαν τους 31,1 εκατ. τόνους dwt, η δεύτερη τον Ιανουάριο του 2001 φθάνοντας τους 35,5 εκατ. τόνους dwt και η τρίτη το 2004 με το ύψος των παραγγελιών να ανέρχεται στους 51 εκατ. τόνους dwt. Δηλαδή, νέα υψηλά κάθε τριετία και εάν εμπιστευθούμε τις τεχνικές αναλύσεις το 2007 θα αποδειχθεί ως ο τέταρτος κύκλος.
Κρίνοντας από το σχεδιάγραμμα (αριστερά) η αγορά δείχνει να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση.
Τους τελευταίους 12 μήνες συγκεκριμένα, έχουν συμφωνηθεί παραγγελίες ύψους 75,8 εκατ. τόνων dwt, ήτοι 50% επιπλέον του 2001, με ουσιαστικές ενδείξεις για περαιτέρω τοποθετήσεις παραγγελιών. Ναυλομεσιτικοί κύκλοι ομιλούν για ενδιαφέρον περιεχόμενο κυρίως από Απω Ανατολή, με τους υποψήφιους αγοραστές Ατλαντικού να παρουσιάζονται επιφυλακτικοί.
Αν το νέο υψηλό θα αποτελέσει ένα νέο «ρεκόρ» παραγγελιών μένει να διαπιστωθεί. Υπενθυμίζουμε ότι το 1973 (χρονικά δύσκολο έτος της ναυτιλίας) είχαν παραγγελθεί 105 εκατ. τόνοι dwt, ύψος το οποίο επί του παρόντος εμφανίζεται ανέφικτο.
Αυτή βέβαια η ανησυχητική αύξηση παραγγελιών δεξαμενοπλοίων (ήδη έχουν παραγγελθεί 75,8 εκατ. τόνοι DWT) θα πρέπει να καλυφθεί από μία ιδιαίτερα δυσανάλογη ετήσια αύξηση κατανάλωσης η οποία επί του παρόντος είναι μόλις της τάξης των 6 εκατ. τόνων DWΤ.
Το αν καλυφθεί αυτή η σημαντική διαφορά από τις έτοιμες για ανάπτυξη οικονομίες της Απω Ανατολής μένει να διαπιστωθεί.
Η Ινδία θα αυξήσει σημαντικά τις εισαγωγές της
Η εμπορία σιτηρών το 2007 αναμένεται να παρουσιάσει μικρή αύξηση. Οι προβλέψεις ομιλούν για επίπεδα της τάξης των 112,1 εκατ. τόνων σε σύγκριση με τους 108,8 εκατ. τόνους του 2006. Η μικρή αύξηση εμπορίας οφείλεται κυρίως στην αύξηση των αναγκών της Ινδίας και στην απογοητευτική παραγωγή της. Η παγκόσμια παραγωγή σκληρών σιτηρών το 2006-2007 αναμένεται να φθάσει τους 105,1 εκατ. τόνους, σχεδόν αμετάβλητη με αυτήν του προηγούμενου έτους. Η Ουκρανία αναμένεται να αναδειχθεί η μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα κριθής (5,2 εκατ. τόνους το 2007) λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών, ενώ αντίθετη είναι η εικόνα της παραγωγής στην Αυστραλία λόγω των μακράς διάρκειας περιόδων ξηρασίας. Στην αγορά κάρβουνου η συνολική ποσότητα κοκ αναμένεται να φθάσει 188 εκατ. τόνους το 2006, αύξηση 3% σε σύγκριση με το προηγούμενο και αντίστοιχη το 2007. Η παγκόσμια αύξηση της βιομηχανίας χάλυβα και η επέκταση των μεταλλείων αποτελεί τον κύριο λόγο της συγκεκριμένης δυναμικής. Εν τω μεταξύ, λόγω της αυξημένης ζήτησης ενεργείας και των υψηλών τιμών πετρελαίου η εμπορία άνθρακος προβλέπεται να σημειώσει επίσης αύξηση φθάνοντας τους 512 εκατ. τόνους. Η ενεργειακή πολιτική της Ινδίας προβλέπει σημαντική αύξηση των μονάδων παραγωγής ενέργειας μεταξύ 2007-2012, με επακόλουθο την περαιτέρω αύξηση της εισαγωγής άνθρακα τα προσεχή έτη. Οι εξαγωγές της Ινδονησίας αναμένεται να φθάσουν τους 127 εκατ. τόνους με την Αυστραλία να έπεται με προβλεπόμενες εξαγωγές ύψους 112 εκατ. τόνων.