Αρχικώς, οι επενδυτές ετράπησαν σε φυγή από τα χρηματιστήρια της Ασίας και της Δύσης, σοκαρισμένοι από τον κίνδυνο ύφεσης που έχει κυκλώσει την ισχυρότερη οικονομία του κόσμου. Παράλληλα, κοινή η αντίδραση των επενδυτών να ξεπουλήσουν τις μετοχές των τραπεζών, καθώς η πιστωτική κρίση επιδεινώνεται στο τραπεζικό σύστημα. Ολοι πλέον συζητούν ως αναπόφευκτη την ύφεση της αμερικανικής οικονομίας και τις συνέπειές της στην παγκόσμια οικονομία.
Ωστόσο, η χθεσινή οδυνηρή ημέρα για αρκετούς επενδυτές έκλεισε ύστερα από σφοδρές διακυμάνσεις με θετικό πρόσημο της Wall Street. Οι φήμες για πρόωρη έναρξη του κύκλου μειώσεων των αμερικανικών επιτοκίων με στόχο να αποτραπεί η επιδείνωση της κρίσης που έχει ξεσπάσει στον τομέα χρηματοδότησης της -ιδιαίτερα πολύτιμης για τους Αμερικανούς- αγοράς κατοικίας και να διαφυλαχθεί η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και το αναγεννημένο ενδιαφέρον για τις μετοχές των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας διέσωσαν και τους τρεις αμερικανικούς δείκτες.
Παράλληλα, ορισμένα deals νέων εξαγορών επιχειρήσεων που ακούγονται στην Αμερική απομάκρυναν τους φόβους ότι η πιστωτική κρίση έχει «σκοτώσει» την όρεξη για εξαγορές και συγχωνεύσεις. Οι ελπίδες αυτές λειτούργησαν χθες ως κινητήριες δυνάμεις, προσελκύοντας τους επενδυτές στις αμερικανικές μετοχές. Και οι τρεις δείκτες -Dow Jones, Standard & Poor’s 500 και Nasdaq- σημείωσαν κέρδη.
Στο Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης, ο δείκτης Xetra DAX-30 των blue chips έκλεισε με νέα μεγάλη πτώση 61,19 μονάδων, στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου ο δείκτης των blue chips FTSE-100 έχασε 57,10 μονάδες και στο Παρίσι ο δείκτης CAC-40 έκλεισε με απώλειες 43,67 μονάδων. Είχε προηγηθεί ο κλυδωνισμός των χρηματιστηρίων της Ασίας, όπου στο Τόκιο ο δείκτης Nikkei που περιλαμβάνει τις μετοχές των 225 επιχειρήσεων κολοσσών της Ιαπωνίας έπεσε στις 15.764,97 μονάδες, χάνοντας 357,19 μονάδες (-2,22%). Στην ιδιαίτερα μεγάλη πτώση των ιαπωνικών μετοχών συντέλεσαν και τα απογοητευτικά στοιχεία για την ιαπωνική οικονομία.
Ομως, οι αρνητικές εξελίξεις στην αμερικανική οικονομία επέτειναν την αμφισβητούμενη αξιοπιστία των Πόλσον και Μπερνάνκι στις αγορές. Οι αγορές χρήματος άρχισαν να προεξοφλούν την επικείμενη έναρξη ενός κύκλου μειώσεων των αμερικανικών επιτοκίων.
Το δολάριο κατολίσθησε στα χαμηλότερα επίπεδα 15 ετών έναντι των νομισμάτων ενός καλαθιού που καταρτίζει η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (FED), που σταθμίζεται με βάση εμπορικούς όρους. Εναντι του ευρώ, το δολάριο άρχισε να προσεγγίζει το ρεκόρ-πτώσης των 1,3852 δολαρίων ανά ευρώ. Στα ιστορικά αυτά χαμηλά επίπεδα το δολάριο είχε κατολισθήσει στα τέλη του περασμένου Ιουλίου, όταν άρχισε να ξεσπάει η θύελλα της στεγαστικής κρίσης.
Χθες, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Χανκ Πόλσον επανέλαβε ότι ακολουθεί την πάγια πολιτική των ΗΠΑ του «ισχυρού δολαρίου», αλλά κανείς δεν τον πιστεύει. Επίσης, ομολόγησε ότι είναι «απογοητευμένος» με το Πεκίνο, επειδή «δεν προωθεί την ευελιξία του γουάν» και δεν «χαλαρώνει» το συναλλαγματικό καθεστώς. Μέχρι πρότινος, ο Χανκ Πόλσον, πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της πανίσχυρης αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας GoldmaSachs, θεωρούσε ότι ο νέος «στρατηγικός οικονομικός διάλογος» που εγκαινίασε αποτελεί τη λύση! Και υπερασπιζόταν σθεναρά την πολιτική του Πεκίνου στο δικαίωμά του να μην αφεθεί ελεύθερη η διακύμανση της ισοτιμίας του γουάν έναντι του δολαρίου. Επειδή η Κίνα έχει μεγάλο πλεόνασμα στις εμπορικές της συναλλαγές με την Αμερική, έχει πυροδοτήσει την άποψη, κυρίως των Δημοκρατικών μελών του Κογκρέσου, ότι το γουάν είναι «υποτιμημένο» έναντι του δολαρίου έως και κατά 40% γουάν.
Εκτός από το δολάριο, μεγάλο «θύμα» της χθεσινής ημέρας ήταν ξανά το γιεν. Και επειδή η σημαντική διαφορά μεταξύ των επιτοκίων γιεν-ευρώ-δολαρίου δεν πρόκειται να αλλάξει σύντομα, ήταν ξανά η αφορμή για το ξεπούλημα του γιεν. Οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας εξασθένησαν απροσδόκητα, καθώς το ΑΕΠ κατέγραψε μείωση της τάξεως του 1,2%, σε ετήσια βάση, το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Είναι, άλλωστε, γνωστή η ψύχωση των αγορών για τα ιαπωνικά επιτόκια. Τα ιαπωνικά επιτόκια είναι τα χαμηλότερα μεταξύ των ισχυροτέρων οικονομικώς χωρών, με αποτέλεσμα οι επενδύσεις σε αξίες εκπεφρασμένες σε γιεν να μην είναι ελκυστικές και αποδοτικές. Τα ιαπωνικά επιτόκια βρίσκονται στο 0,50%, τα επιτόκια του δολαρίου παραμένουν από τον Ιούλιο του 2006 στο 5,25%, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια του ευρώ στο 4,0% και η Τράπεζα της Αγγλίας αύξησε τα επιτόκια της στερλίνας στο 5,75%.