Η οικονομική επιστήμη όντας συνδεδεμένη και άμεσα επηρεαζόμενη από τον ανθρώπινο παράγοντα συνήθως καταλήγει ακόμη και στις πανομοιότυπες περιπτώσεις σε διαφορετικά αποτελέσματα. Στη ναυτιλία η αγορά των CAPESIZE πλοίων είναι ένα καλό παράδειγμα. Σχεδόν ένα χρόνο πριν, τον Μάιο του 2006, ένα σύγχρονο CAPESIZE πλοίο απολάμβανε ημερήσια έσοδα ταξιδίου 30.000 δολ., ενώ η ετήσια χρονοναύλωση εκινείτο στα 31.500 – 32.000 δολ. την ημέρα και η τριετής κοντά στα 30.000 δολ., με την αγορά συμπερασματικά να προεξοφλεί ίδια αποτελέσματα και συμπεριφορά στη μελλοντική της πορεία.
Η «έκρηξη»
Εντούτοις τα γεγονότα δεν επιβεβαίωσαν την προεξοφληθείσα πορεία. Τον Ιούνιο του 2006 η αγορά του CAPESIZE και για διάρκεια ενός έτους κινήθηκε ανοδικά φθάνοντας τα 101.000 δολ. ημερησίως, ενώ η αγορά αντέδρασε εντελώς διαφορετικά από την προηγούμενη φορά όταν έφθασε τις 100.000 δολ. τον Δεκέμβριο του 2004.
Τη συγκεκριμένη περίπτωση η χρονοναύλωση διάρκειας έτους κινήθηκε στα 70.000 δολ. ημερησίως και η τριετής στα 45.000 δολ. Η αγορά συγκεκριμένα προεξόφλησε εκπτωτικά το έτος σε ποσοστό 30% και 55% στα 3 έτη.
Η προ μηνός εικόνα εμφανίζεται εντελώς διαφορετική. Οταν τα έσοδα ταξιδίων έφθασαν τα 100.000 δολ. την ημέρα, στο τέλος του προηγούμενου μήνα η ετήσια χρονοναύλωση κινήθηκε στις 99.000 δολ. την ημέρα, ίση με το μέσο έσοδο ταξιδίου, ενώ η τριετής έφθασε τα 67.500 δολ. έκπτωση 32%, με την αγορά να δείχνει υπερβολική αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη ως προς τη μελλοντική πορεία της σε σύγκριση με ό,τι συνέβη 2,5 χρόνια πριν.
Σήμερα είναι γεγονός ότι CAPESIZE πλοίο έχει ναυλωθεί στα 130.000 δολ. την ημέρα για χρονική περίοδο ενός έτους, 108.000 δολ. για δύο έτη, ενώ φημολογείται ότι νεότευκτο πλοίο με παράδοση αρχές 2008 εξασφάλισε για 5ετή χρονοναύλωση 65.000 δολ. την ημέρα.
Οι τιμές των πλοίων
Αξιοσημείωτη και χρήζει ιδιαίτερης μνείας, επίσης, η συμπεριφορά των τιμών των εν ενεργεία πλοίων σε σχέση με τη διακύμανση των ναύλων.
Στο τέλος του 2004 η τιμή ενός CAPESIZE ηλικίας 5 ετών από 63 εκατ. δολ. κινήθηκε ανοδικά σε ποσοστό 14% στα 72 εκατ., ενώ εντελώς διαφορετική είναι η πρόσφατη εικόνα όπου από τα 61 εκατ. δολ. κινήθηκε στα 112 εκατ., άνοδο σε ποσοστό 85% (ή κατ’ άλλους ναυλομεσιτικούς κύκλους και υψηλότερα).
Παραδείγματα τα οποία επιβεβαιώνουν διαφορετικές συμπεριφορές σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Η ναυλαγορά διαφοροποιείται κατά τη διάρκεια της πορείας της, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα, νέες προοπτικές, νέες κατευθύνσεις, ωριμάζοντας και ταυτόχρονα επαναπροσδιορίζοντας νέους στόχους.
Δυόμισι έτη πριν το στοιχείο της επιφύλαξης φαίνεται ότι ήταν παρόν. Ηταν ίσως πρόσφατες οι μνήμες των δύσκολων χρόνων του 2002, όταν το αντιστάθμισμα εσόδων – εξόδων παρουσίαζε δυσκολία.
Σήμερα δεν υφίσταται ο ίδιος προβληματισμός. Είναι ευρέως αποδεκτός ο κανόνας της διατήρησης του κεφαλαίου και της κερδοσκοπίας μόνο των υψηλών κερδών, δίνοντας και το δικαίωμα της συμμετοχής στις ιδιαίτερες συγκινήσεις σε όποιες διορθώσεις της αγοράς.
Καταλήγοντας, μετά μια τετραετία εξαιρετικών συνθηκών, η αγορά ίσως συμπεριφερθεί στο μέλλον όπως συμπεριφέρεται σήμερα, αλλά δεν πρέπει να αγνοούμε ότι οι επενδυτές απολαμβάνουν τις συνθήκες του παρόντος και όχι τις προσδοκίες του μέλλοντος.