Η ελληνική κυβέρνηση ακούγεται ότι θα υιοθετήσει μία light προσέγγιση για την επιβίωση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης έως τις αρχές του επόμενου καλοκαιριού, αφού προηγουμένως βεβαίως η επιτροπή εμεπειρογνωμόνων υποβάλλει τις σχετικές (συνήθως πιο σκληρές) προτάσεις της για την αναμόρφωση του υπάρχοντος συστήματος και ακολουθήσει ο κατ’ ευφημισμόν δημόσιος κοινωνικός διάλογος. Αυτή είναι εξάλλου η πεπατημένη της ελληνικής πολιτικής, από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν για πρώτη φορά η αδυναμία κατάρρευσης του συστήματος εμφανίσθηκε με τρομακτική ορμή στο προσκήνιο, επιβάλλοντας τις πρώτες παρεμβάσεις διάσωσης (νόμος Σουφλιά). Εκτοτε, με συχνότητα πέντε ή έξι χρόνων, το Ασφαλιστικό επανέρχεται στην πολιτική ατζέντα, για να πάρει ακόμη λίγα χρόνια ζωής και ύστερα πάλι από την αρχή.
Αργά ή γρήγορα, όμως, το θέμα της ανασυγκρότησης του συστήματος θα αντιμετωπισθεί με μεγαλύτερη πολιτική γενναιότητα και αυτό θα πρέπει να το γνωρίζουμε καλά όλοι, κυρίως οι νέες γενιές των εργαζομένων. Διότι δεν θα το επιτρέπουν να λειτουργήσει διαφορετικά, πρώτον τα διογκούμενα ελλείμματα τα οποία θα επωμίζεται το κράτος και δεύτερον οι συνθήκες οι οποίες θα έχουν διαμορφωθεί στην Ευρωπαική Ενωση. Η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος που ευαγγελίζεται την ώρα αυτή ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, αποτελεί ένα είδος τροχιοδεικτικής βολής για το πώς περίπου θα διαμορφωθεί ο χάρτης του συνταξιοδοτικού συστήματος συνολικά στην Ευρώπη την προσεχή δεκαετία. Οχι μόνο γιατί κινείται στο ίδιο μήκος κύματος με τις αντιλήψεις της κ. Μέρκελ, άρα και στο τι λίγο πολύ θα ισχύσει και στη Γερμανία, στη μεγαλύτερη χώρα της Ε.Ε., ούτε επίσης γιατί και οι δύο, Γαλλία και Γερμανία, αποτελούν τα παραδοσιακά προπύργια του λεγόμενου κοινωνικού κράτους, άρα εάν «πέσουν» αυτά θα ακολουθήσουν τα υπόλοιπα. Αλλά, επιπλέον, γιατί στο εξής οι αλλαγές αυτές θα επηρεάζουν σημαντικά την αύξηση του εθνικού εισοδήματος, την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της κάθε οικονομίας.
Στην ουσία, η εν λόγω αναμόρφωση του συστήματος, αφορά κυρίως ένα πράγμα: Την επιμήκυνση του σημερινού χρόνου εργασίας, από τα 37, τα 35 ή και λιγότερα (βλέπε Ελλάδα), στα 40 συντάξιμα χρόνια. Το μήνυμα του Σαρκοζί κοντολογίς, είναι ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά, περισσότερα χρόνια εργασίας, για να διασώσουμε τις συντάξεις και το σημερινό επίπεδο των συντάξιμων αποδοχών. Πολλοί υποστηρίζουν ότι πρόκειται για το ξεκίνημα μίας ιδεολογικής επίθεσης της «ευρωπαϊκής δεξιάς», με στόχο την αποκαθήλωση του κοινωνικού κράτους. Κατά τη γνώμη των οικονομικών παρατηρητών, ωστόσο, πρόκειται για μία ρεαλιστική πολιτική, η οποία θέτει σε νέες υγιείς βάσεις τη χρηματοδότηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, των συντάξεων δηλαδή, οι οποίες χρόνο με τον χρόνο χάνουν το οικονομικό έδαφος κάτω από τα πόδια τους. Διότι, το αποτέλεσμα των πολλών ανέργων και της δημογραφικής κρίσης στην Ευρώπη (συν την αύξηση του προσδόκιμου χρόνου ζωής), οδηγούν στην απόλυτη χρεοκοπία του συστήματος. Λιγότεροι εργαζόμενοι, συνεπώς λιγότερες εργατικές και κατά αντιστοιχία και εργοδοτικές εισφορές, πρέπει τώρα να συντηρούν περισσότερους, χρόνο με τον χρόνο, συνταξιούχους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το συγκεκριμένο έλλειμμα των κοινωνικών λογαριασμών στη Γαλλία διπλασιάσθηκε τα τελευταία χρόνια, φθάνοντας τα 12,7 δισ. ευρώ είπε ο Γάλλος πρωθυπουργός Φιγιόν και εάν δεν σημειωθούν αποφασιστικές παρεμβάσεις τώρα, πρόσθεσε, κινδυνεύουν με κατάρρευση, σε ελάχιστα χρόνια, τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας. Με τις προτάσεις Σαρκοζί θα εξοικονομηθούν τον επόμενο χρόνο εφαρμογής τους περίπου 4 δισ. ευρώ και το έλλειμμα θα μειωθεί σε 8,9 δισ. ευρώ, προκειμένου να τεθεί σε απόλυτο έλεγχο και ισορροπία το σύστημα το 2012.
Η μεταρρύθμιση Σαρκοζί στηρίζεται σε τρεις βεβαιότητες, όπως τις επισήμανε ο Γάλλος πρόεδρος: Πρώτον, ότι το σημερινό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης δεν αντέχει άλλο οικονομικά, άρα αυτό θα πρέπει να αλλάξει αναζητώντας μία καινούργια στέρεη βάση αυτοχρηματοδότησής του. Δεύτερον, ότι η αγορά εργασίας αποθαρρύνει σήμερα αυτούς που θέλουν να δουλέψουν περισσότερες ώρες και περισσότερα χρόνια και αυτό θα πρέπει να ανατραπεί δημιουργώντας νέα κίνητρα. Τρίτον, ότι το ισχύον καθεστώς επιτείνει τις ανισότητες με τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις για ορισμένες προνομιούχες επαγγελματικές ομάδες και αυτό θα πρέπει να καταργηθεί και για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης και για λόγους οικονομικούς.