Η καταστροφή αποφεύχθηκε, αλλά η αμερικανική οικονομία δεν βρίσκεται ακόμη σε πορεία σταθερής ανάκαμψης. Οι ενδείξεις σταθεροποίησης που παρουσιάζει, αντιληπτές πλέον (σχεδόν) από τους πάντες, όμως η οικονομία παραμένει ευάλωτη και συνεπώς η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) θα συνεχίσει να περιβάλλει με προστασία και ασφάλεια το χρηματοπιστωτικό σύστημα εκτυπώνοντας αφειδώς χρήμα!
Αυτό είναι το μήνυμα της έκθεσης που δόθηκε χθες βράδυ στη δημοσιότητα από τη Fed και περιλαμβάνει τα πρακτικά της τελευταίας κρίσιμης συνεδρίασης της Fed’s open market comittee, η οποία είναι η αρμόδια επιτροπή για τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι τραπεζίτες – μέλη της επανέλαβαν ότι «τα επιτόκια θα παραμείνουν στα μηδενικά επίπεδα για αρκετό χρονικό διάστημα…» αλλά και το «τζάμπα» χρήμα για να ενισχυθεί η οικονομία και τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Το βασικό επιτόκιο (επιτόκιο που είναι καθοριστικής σημασίας, αφού προσδιορίζει το κόστος χρήματος επί της οικονομίας) έχει μειωθεί στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα μεταξύ 0 – 0,25%, από πέρυσι τον Δεκέμβριο.
Υπάρχει όμως κι ένα δυσοίωνο μήνυμα. Η ανεργία πλήττει βίαια ολόκληρη πλέον την επικράτεια και αναμένεται να επιδεινωθεί. Οι μαζικές απολύσεις απεικονίζουν τη δραματική πραγματικότητα στις ΗΠΑ. Σε μάχη επιβίωσης από τη βαθιά ύφεση και τις συνέπειες της εφιαλτικής πιστωτικής ασφυξίας, όλοι οι τομείς της οικονομίας συνεχίζουν να απολύουν. Ωστόσο, το μείζον πρόβλημα της ανεργίας είναι υπαρκτό. Την Παρασκευή, τα στοιχεία για την απασχόληση αναμένεται να δείξουν αμυδρή υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας, όμως δεν θα συνοδεύονται από τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Από την έναρξη της κρίσης πριν από δύο χρόνια, χάθηκαν 6,7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, έχοντας ανεβάσει στα 15 εκατ. τον αριθμό των ανέργων Αμερικανών, εξέλιξη που αποτελεί βαθιά πληγή και ντροπή για την Αμερική.
Οντως, η αμερικανική οικονομία έχει προσφέρει στοιχεία που δημιούργησαν έντονες ελπίδες αισιοδοξίας στη Wall Street και ανακούφιση στη Fed. Οι παρενέργειες από τη «φούσκα» της αμερικανικής στεγαστικής πίστης και το πιστωτικό κραχ, που έχει διαλύσει τον ιστό της κοινωνίας και της οικονομίας, έχουν σχεδόν ξεπεραστεί. Και σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στο μέτωπο του υποτονικού (ακόμη) πληθωρισμού, έχουν αποθερμάνει τους φόβους επενδυτών και κεντρικών τραπεζιτών.
Ο πρόεδρος της Fed, Μπεν Μπερνάνκι, έχει προειδοποιήσει ότι δεν θα αλλάξει νομισματική πολιτική εάν δεν βελτιωθούν οι συνθήκες στην αγορά εργασίας. Δηλαδή, τα επιτόκια στις ΗΠΑ θα συνεχίσουν να κυμαίνονται σε μηδενικά επίπεδα, λόγω των υποτονικών πληθωριστικών πιέσεων που ασκούνται στην οικονομία. Στη Wall Street, οι περισσότεροι εκτιμούν πως αυτό σημαίνει τουλάχιστον μέχρι και το 2010.
Η Fed έχει ήδη εκφράσει την πρόθεσή της για έξοδο από τις μη συμβατικές στρατηγικές, που αφορούν κυρίως τις αγορές μακροπρόθεσμων ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου. Η αντιμετώπιση της χειρότερης ύφεσης από το 1930, που έχει δικαιολογήσει την υιοθέτηση ριζοσπαστικών μεθόδων όπως της «quantitative easing», αποτελεί γεγονός. Πώς όμως και πότε θα γίνει η αντίστροφη μέτρηση; Θα δούμε…
Η Fed, πάντως, πιέζεται από πολλά μέλη του Κογκρέσου να εξηγήσει με ποιο τρόπο σκοπεύει να επιβάλει αυστηρότερη νομισματική πολιτική. Αγωνιούν εξαιτίας της διόγκωσης του ισολογισμού της Fed, που χρηματοδότησε αφειδώς δάνεια στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και αγορές ομολόγων τυπώνοντας νέο χρήμα.