Εκκληση να μην πολεμήσει η Γουόλ Στριτ ή η Βουλή των Αντιπροσώπων το σχέδιο μεταρρύθμισης του χρηματοπιστωτικού κλάδου, απηύθυνε χθες ο Μπαράκ Ομπάμα σε ομιλία που έδωσε στο Federal Hall, το ιστορικό Καπιτώλιο των ΗΠΑ στη Νέα Υόρκη, όπου ορκίστηκε ο πρώτος πρόεδρος της χώρας Τζορτζ Ουάσινγκτον. Εναν ακριβώς χρόνο μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, ένα συμβάν που οδήγησε στην κλιμάκωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης και την παγκόσμια οικονομία στη βαθύτερη ύφεση μετά την πάροδο επτά δεκαετιών, ο κ. Ομπάμα υπεραμύνθηκε των τριών βασικών προτάσεων του μεταρρυθμιστικού προγράμματος. Τη στενή παρακολούθηση από τη Fed μεγάλων ομίλων που με την εξασθένηση τους μπορεί να αποσταθεροποιήσουν το σύστημα, την αμεσότερη διάσπαση και εκκαθάριση τραπεζών, και την ίδρυση μιας Αρχής για την προστασία των δικαιωμάτων των δανειοληπτών.
Υπό τη συνοδεία του υπουργού Οικονομικών, Τίμοθι Γκάιτνερ, και της προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Λευκού Οίκου, Κριστίνα Ρόμερ, ο κ. Ομπάμα βρέθηκε αντιμέτωπος με το επιφυλακτικό βλέμμα μελών του Κογκρέσου, ακόμη και του κυβερνώντος κόμματος των Δημοκρατικών, των ρυθμιστικών αρχών, παραγόντων του τραπεζικού κλάδου, αλλά και επιφανών οικονομολόγων. Παρά τις αντιδράσεις, ωστόσο, επέμεινε στο ψήφισμα του νομοσχεδίου μέχρι τα τέλη του έτους. Σε άρθρο της εφημερίδας New York Times εκφράζονται μάλιστα φόβοι πως ο κ. Ομπάμα μπορεί να περάσει την εικόνα ενός «διστακτικού μετόχου», με δεδομένο ότι όταν η κυβέρνηση έχει πλέον κυρίαρχο ρόλο στον τραπεζικό κλάδο, τον ασφαλιστικό και αυτόν των αυτοκινητοβιομηχανιών, ενώ, παράλληλα, είναι εγγυητής σε μικρούς και μεγάλους δανειολήπτες.
«Οι κρατικές δαπάνες αναλογούν στο υψηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ που έχει καταγραφεί από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Χρηματοδοτούν εννέα από τα δέκα νέα στεγαστικά δάνεια στις ΗΠΑ. Εάν αγοράσετε ένα αυτοκίνητο από την General Motors, το αγοράζετε από μια εταιρεία που ελέγχεται κατά 60% από το κράτος», αναφέρει χαρακτηριστικά η εφημερίδα. Ιδιαίτερα επικριτικός ήταν ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόσεφ Στίγκλιτζ σε συνέντευξη που προχθές έδωσε από το Παρίσι, τονίζοντας ότι οι ΗΠΑ έχουν αποτύχει στην «επιδιόρθωση» του τραπεζικού κλάδου. «Τα προβλήματα είναι χειρότερα από το 2007», πριν ξεκινήσει ο πρώτος γύρος της κρίσης. Επισήμανε, επίσης, ότι η αμερικανική κυβέρνηση διστάζει να επιτεθεί στον κλάδο, καθώς βρίσκεται σε ευαίσθητη πολιτικά θέση, και εξέφρασε την ελπίδα ότι το G20 θα ασκήσει πιέσεις για να υιοθετηθεί σκληρότερη στάση. Το αναμενόμενο προ μηνών προσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του κλάδου εκτιμάται, εν τέλει, ότι θα παρουσιαστεί τον επόμενο μήνα στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αλλά εξίσου σημαντική αναμένεται να είναι η σύνοδος κορυφής του G20 που θα λάβει χώρα στο Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ κατά τα τέλη του μηνός.
Ο κ. Στίγκλιτζ ήταν επιφυλακτικός σε πρόταση της αμερικανικής κυβέρνησης ως προς τη στενή παρακολούθηση των χρηματοπιστωτικών ομίλων που παίζουν κομβικό ρόλο στην οικονομία από τη Fed, καθώς κάτι τέτοιο δεν θα τους ανάγκαζε ούτε να περιορίσουν το μέγεθός τους ούτε να απλουστεύσουν τη δομή τους. Γεγονός είναι, πάντως, πως αν και η Merrill Lynch απορροφήθηκε πέρυσι τον Οκτώβριο από την Bank of America για να αποφευχθεί μια ακόμη πτώχευση στη Γουόλ Στριτ μετά τη Lehman, η συμφωνία αυτή αναβάθμισε την BofA σε κορυφαίο παίκτη του παγκόσμιου κλάδου επενδυτικής τραπεζικής, με μερίδιο 6,9%, σύμφωνα με στοιχεία της Dealogic.