Τι ντροπή δηλαδή… Εμείς χρεοκοπήσαμε από τους «σεμνούς και ταπεινούς…». Ενώ τα golden boys της Εθνικής, με επικεφαλής τον πρόεδρο Τάκη Αράπογλου, έχουν κάνει θαύματα σύγχρονης τραπεζικής διαχείρισης. Σε πρόσφατο επιχειρηματικό/τραπεζικό συνέδριο στην Κωνσταντινούπολη, εν όψει της συνόδου του IMF (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), εκθειάζονταν οι λαμπρές επιδόσεις της Εθνικής στη Finansbank, σε αντίθεση με τις επενδύσεις των ουσιαστικά χρεοκοπημένων τραπεζών Citigroup και Fortis σε τράπεζες της Τουρκίας.
Βέβαια, ομολογώ πως γύρισα με έντονα εμετικές διαθέσεις καθώς παραδίπλα γινόταν συνωστισμός για να εγγραφούν στις λίστες του φιλοτουρκικού λόμπι, της διαβόητης επιτροπής Αχτισαάρι, στην οποία προΐσταται ο βραβευμένος με το Νομπέλ Ειρήνης, πρώην πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Μάρτι Αχτισαάρι. Η διαβόητη Επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν (μεταξύ άλλων) ο Γάλλος πρώην πρωθυπουργός Μισέλ Ροκάρ και ο γνωστός διανοούμενος και συνεργάτης του Τόνι Μπλερ, Αντονι Γκίντενς και που υποστηρίζεται από το Βρετανικό Συμβούλιο, χρηματοδοτείται από το «Ιδρυμα Ανοιχτής Κοινωνίας» του Αμερικανο-Ουγροεβραίου κορυφαίου κερδοσκόπου Τζορτζ Σόρος (που κινεί τα νήματα της σύγχρονης συνωμοσίας). Αυτά…
Ευλόγως αναρωτιέται κάποιος: Γιατί οι ηγέτες των 27 χωρών της Ε.Ε. απεμπόλησαν την ιστορική ευκαιρία να συμφωνήσουν και να πείσουν και το G20 σε κανόνες που θα απέτρεπαν στο μέλλον τη «τοξική ασυδοσία» των τραπεζών; Και γιατί αρκέστηκαν σε προτάσεις επιβολής κανόνων μόνο στα μπόνους των golden boys; Προφανώς, από αδυναμία και από λαϊκίστικη νοοτροπία.
Αντί, λοιπόν, να στενέψουν τα περιθώρια δράσης των golden boys σε ολόκληρο το πλέγμα της χρηματοοικονομικής εξουσίας, οι 27 υπό την πίεση της Μέρκελ και του Σαρκοζί, συμφώνησαν να θεσμοθετηθούν «υποχρεωτικοί κανόνες» στα μπόνους των τραπεζιτών. Σε ένα ενιαίο μέτωπο εν όψει της Συνόδου Κορυφής του G20, που θα πραγματοποιηθεί το ερχόμενο διήμερο Πέμπτης/Παρασκευής στο Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ, απαιτούν τη λήψη μέτρων για τη «συμμόρφωση» των τραπεζικών στελεχών πάνω στο επίμαχο μεν αλλά επουσιώδες ζήτημα των μπόνους των τραπεζιτών.
Ωστόσο, μείζον παραμένει το ζήτημα της εξυγίανσης των τραπεζών. Το τραπεζικό σύστημα είναι «κλειδί» για μία βιώσιμη ανάπτυξη και υπάρχουν σοβαροί λόγοι γι’ αυτό. Χωρίς ένα εύρυθμο χρηματοπιστωτικό σύστημα οι δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές δεν στηρίζουν όσο θα μπορούσαν τη ζήτηση, ενώ το κύμα των ζημιών προκαλεί κινδύνους για περαιτέρω δυσμενείς επιπτώσεις στις οικονομίες.
Οι αιτίες που προκάλεσαν το χρηματοπιστωτικό κραχ είναι πολλές -μεταξύ αυτών, η οικονομική κακοδιοίκηση, οι αδυναμίες του εποπτικού συστήματος (bad regulation) και η τραπεζική απληστία- και παραμένουν. Και όχι τα μπόνους.
Αλλά δεν προσέγγισαν όλες οι χώρες την κρίση με τον ίδιο τρόπο: Ορισμένες προχώρησαν στην εθνικοποίηση των τραπεζών, ενώ κάποιες άλλες τους προσέφεραν εγγυήσεις. Σε κάθε περίπτωση, όλες οι κυβερνήσεις δαπάνησαν τεράστια ποσά για να διασφαλίσουν τη διάσωση του τραπεζικού συστήματος. Μερικές φορές η στήριξη ήταν φανερή με τη μορφή άμεσων κρατικών επενδύσεων στις τράπεζες. Αλλες φορές ήταν σιωπηρή, με τη μορφή φθηνότερου δανεισμού χρημάτων από τις αγορές ομολόγων ή καταθετών. Αλλά οι κυβερνήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται από πίσω τους. Είτε έτσι είτε αλλιώς, η κρατική στήριξη είναι αυτή που κράτησε το σύνολο του τραπεζικού κλάδου στη ζωή.
Στα καθ’ ημάς, το πρόσφατο άρθρο στην «Καθημερινή» (21 Αυγούστου) του Στέφανου Μάνου (είναι μέλος της Δ.Ε. της κόμματος ΔΡΑΣΗΣ), με τίτλο «Το τραπεζικό σύστημα κινδυνεύει», είναι σπουδαίο. Ο παλαίμαχος πολιτικός επισημαίνει ότι «σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οποτεδήποτε γίνουν εκλογές, θα υπάρξει κυβερνητική αλλαγή. Η νέα κυβέρνηση θα κληρονομήσει εκρηκτικά δημοσιονομικά προβλήματα. Θα κληρονομήσει επίσης τις συμμετοχές στο κεφάλαιο των τραπεζών που μεθόδευσε η σημερινή κυβέρνηση. Το δέλεαρ να χρησιμοποιηθεί το τραπεζικό σύστημα για να ξελασπώσει τα δημόσια οικονομικά θα είναι ισχυρό και φοβάμαι λαϊκά αποδεκτό. Οι τράπεζες και οι τραπεζίτες θα αποδειχθούν θαυμάσια εξιλαστήρια θύματα για τα προβλήματα που προκάλεσε η δημοσιονομική ανευθυνότητα των τελευταίων ετών. Ενα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα της τελευταίας εικοσαετίας υπήρξε η άνδρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Θα είναι ολέθριο να διευκολυνθεί το πολιτικό σύστημα να ελέγξει το τραπεζικό».
Βλέπουμε γύρω μας την καταστροφή, αλλά λαχταρούμε να ξημερώσουν καλύτερες μέρες. Ινσαλάχ! Αυτό είναι το ζήτημα: Ινσαλάχ! Αν θέλει ο Θεός, δηλαδή, που έλεγε η γιαγιά Θέκλα.