Δύο βήματα μπροστά κατέγραψε χθες η κυβέρνηση της Ισπανίας στην προσπάθειά της να βάλει σε τάξη τα δημόσια οικονομικά της, να κερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και να αναχαιτίσει την αύξηση του κόστους του δανεισμού. Οι αυτόνομες περιφέρειες της χώρας αποδέχθηκαν τα όρια δαπανών όπως τους τα έθεσε το υπουργείο Οικονομικών, ενώ στη διάρκεια του α΄ εξαμήνου το δημοσιονομικό έλλειμμα περιορίστηκε κατά 19%.
Η υπουργός Οικονομικών, Ελενα Σαλγάδο, χαρακτήρισε «εξαιρετικά ικανοποιητική λύση» τη συμφωνία που συνήψε με τις αυτόνομες περιφέρειες μετά την τετράωρη συνάντησή της με τις αρμόδιες τοπικές αρχές που, όπως τόνισε, θα κληθούν να παρουσιάσουν τα σχετικά νομοσχέδια στα τοπικά κοινοβούλια μέσα σε διάστημα έξι μηνών. Οι περιφέρειες δεσμεύτηκαν συγκεκριμένα να μειώσει καθεμιά το δημοσιονομικό της έλλειμμα στο 1,3% του ΑΕΠ για το 2012, στο 1,1% για το 2013 και στο 1% για το 2014. Σημειωτέον, πάντως, πως η κεντρική κυβέρνηση ελέγχει τις μισές ψήφους στο λεγόμενο Συμβούλιο Δημοσιονομικής και Οικονομικής Πολιτικής και μπορεί να επιτύχει την ψήφιση μέτρων αν διασφαλίσει τη στήριξη αποκλειστικά και μόνον μιας εκ των περιφερειών. Οπως τόνισε, πάντως, η κ. Σαλγάδο, καμία περιφέρεια δεν καταψήφισε τους δημοσιονομικούς στόχους που τους έθεσε.
Ο μηχανισμός με τον οποίο θα εφαρμοσθεί η συμφωνία θα καθοριστεί, άλλωστε, από τη σχετική ομάδα εργασίας τον Σεπτέμβριο. Η συμφωνία με τις αυτόνομες περιφέρειες υπήρξε ιδέα του Ισπανού πρωθυπουργού, Χοσέ Λουίς Θαπατέρο, που την παρουσίασε αρχικά τον Μάρτιο και την επανέφερε τον Ιούνιο. Κι αυτό γιατί είναι καθοριστική η συμμετοχή των περιφερειών στις προσπάθειες της Ισπανίας να τιθασεύσει το τρίτο σε ύψος δημοσιονομικό έλλειμμα στην Ευρωζώνη. Οι περιφέρειες έχουν την αρμοδιότητα για τις δαπάνες της Υγείας και της Παιδείας και το 60% του προϋπολογισμού τους διοχετεύεται στους δύο αυτούς κρίσιμους τομείς. Παράλληλα απασχολούν το 50% των δημοσίων υπαλλήλων και συνολικά ελέγχουν περισσότερο από το 1/3 των δημοσίων δαπανών. Εχουν, όμως, καταγράψει μεγάλη μείωση των φορολογικών τους εσόδων εξαιτίας της κατάρρευσης της αγοράς στέγης και της ραγδαίας μείωσης των σχετικών συναλλαγών. Είναι ενδεικτικό μάλιστα πως παρά τις προσπάθειες των περιφερειακών αρχών να καλύψουν τα ελλείμματά τους, χρωστούν σε φαρμακευτικές εταιρείες 5,2 δισ. ευρώ σύμφωνα με την ένωση φαρμακευτικών εταιρειών της Ισπανίας. Συνολικά το χρέος τους ανέρχεται σε 121 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύει το 11% του ΑΕΠ της χώρας. Πρόκειται για ιστορικό ρεκόρ σύμφωνα με την τράπεζα της Ισπανίας.
Στο σύνολό της η Ισπανία έχει θέσει στόχο να μειώσει το συνολικό δημοσιονομικό της έλλειμμα στο 6% του ΑΕΠ το 2011 από το 9,2% στο οποίο ανήλθε το περασμένο έτος. Κι ενώ τα στοιχεία του α΄ τριμήνου για τη δημοσιονομική κατάσταση των περιφερειών καταδεικνύουν πως δεν έχουν δρομολογήσει ακόμη την επίτευξη των στόχων, η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες πως το δημοσιονομικό της έλλειμμα περιορίσθηκε το α΄ εξάμηνο στο 2,2% του ΑΕΠ. Συνάδει, έτσι, με την επίτευξη του στόχου του 4,8% για το σύνολο του έτους, ενώ αφήνει και περιθώρια για κάποια διολίσθηση στο β΄ εξάμηνο. Στη διάρκεια του α΄ εξαμήνου κατεγράφη, άλλωστε, αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 4,2%.
Παρά τις επιτυχίες που σημειώνει στη δημοσιονομική της εξυγίανση και τα μέτρα λιτότητας που έχει λάβει η κυβέρνηση μειώνοντας μισθούς και παγώνοντας συντάξεις, η χώρα παραμένει στο στόχαστρο των αγορών. Συνεχίζοντας την ανοδική πορεία των τελευταίων ημερών, τα spread των δεκαετών ισπανικών ομολόγων διευρύνθηκαν χθες στις 345 μονάδες βάσης από τις 332 μ.β. στις οποίες είχαν κλείσει την Τετάρτη. Εχει προηγηθεί εκτίναξή τους στις 367 μ.β. στις 18 Ιουλίου, ενώ στη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας της νομισματικής ένωσης βρίσκονταν μόνον στις 15 μ.β. Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της ισπανικής οικονομίας, η κυβέρνηση έχει θέσει στόχο έναν ρυθμό 1,3% για το 2011 και προσβλέπει σε επιτάχυνσή του στο 2,3% για το 2012 και στο 2,4% για το 2013. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει, άλλωστε, από τα τέλη Ιουνίου προβλέψει πως οι ρυθμοί ανάπτυξης της Ισπανίας θα σημειώσουν «σταδιακή» αύξηση και θα κυμανθούν μεσοπρόθεσμα σε ποσοστά από 1,5% ώς 2%.