Ανακούφιση αλλά και προβληματισμό σε μερίδα οικονομικών αναλυτών προκάλεσε η αναμενόμενη συμφωνία για την αύξηση του ορίου χρέους των ΗΠΑ κατά 2,4 τρισ. δολάρια από το υφιστάμενο των 14,3 τρισ. δολαρίων και την ισόποση μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος σε χρονοδιάγραμμα 10 ετών, στην οποία έδειχναν χθες να καταλήγουν Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί μετά εβδομάδες σχοινοτενών διαπραγματεύσεων. Εφόσον επιβεβαιωθεί στην πράξη, στην κρίσιμη ψηφοφορία στο Κογκρέσο, θα αποτρέψει μια στάση πληρωμών της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο και όσων θα μπορούσε να επιφέρει κάτι τέτοιο. Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι εκφράζουν φόβους για τις επιπτώσεις των περικοπών σε μια ασθμαίνουσα οικονομία καθώς και για την προοπτική υποβάθμισης των ΗΠΑ από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, που παραμένει εξ ίσου ή και περισσότερο ορατή με πριν.
Αν την εγκρίνουν τα δύο σώματα του Κογκρέσου στις ψηφοφορίες που είχαν προγραμματιστεί για σήμερα τα ξημερώματα, η συμφωνία θα οδηγήσει σε περικοπές δαπανών ύψους 900 δισ. δολαρίων μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, ενώ η αρμόδια επιτροπή του Κογκρέσου θα αναλάβει να εκπονήσει σχέδιο για την περαιτέρω εξοικονόμηση 1,5 τρισ. δολαρίων. Η προσέγγιση των δύο πλευρών στην πρόταση του Ρεπουμπλικανού Τζον Μπένερ έγινε γνωστή προτού ανοίξουν οι αγορές στην Ασία. Προκάλεσε, έτσι, άνοδο στις ασιατικές αγορές και στη συνέχεια των αμερικανικών μετοχών, ενίσχυση του δολαρίου έναντι του ελβετικού φράγκου, άνοδο της τιμής του πετρελαίου, υποχώρηση του παραδοσιακού ασφαλούς καταφυγίου του χρυσού αλλά και των ασφάλιστρων έναντι κινδύνου μη αποπληρωμής του αμερικανικού χρέους (των CDS) στα χαμηλότερα επίπεδα από τις 13 Ιουλίου.
Δεδομένου, όμως, ότι τα τελευταία στοιχεία φέρουν την αμερικανική οικονομία να έχει σημειώσει ανάπτυξη μόλις 0,8% στη διάρκεια του α΄ εξαμήνου του έτους και 25 εκατ. Αμερικανοί εξακολουθούν να μη βρίσκουν απασχόληση, οι περικοπές δαπανών εμπνέουν ανησυχία σε οικονομικούς αναλυτές και παράγοντες της αγοράς. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ο Μοχάμεντ ελ Εριάν, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας επενδύσεων σε ομόλογα Pimco, που προέβλεψε απερίφραστα ότι «η ανεργία θα είναι υψηλότερη από όσο θα ήταν υπό άλλες συνθήκες, η ανάπτυξη χαμηλότερη από όσο θα ήταν υπό άλλες συνθήκες και η ανισότητα χειρότερη από ότι θα ήταν υπό άλλες συνθήκες». Εκρουσε, άλλωστε, τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας πως «η οικονομία μας είναι πολύ αδύναμη και η περικοπή δαπανών σε αυτή τη φάση θα την αποδυναμώσει περαιτέρω». Ανάλογες είναι και οι επισημάνσεις της Κάρμεν Ράινχαρτ, υψηλόβαθμου στελέχους του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Peterson, που υπενθύμισε πως η χώρα έχασε την ευκαιρία να μειώσει το χρέος της τα χρόνια της εκρηκτικής ανάπτυξης και τόνισε ότι «προσπαθεί να το κάνει τώρα που η οικονομία είναι τόσο αδύναμη». Ακόμη και η ευφορία στις αγορές παραμένει περιορισμένη, πάντως, λόγω της ανησυχίας ότι η συμφωνία δεν θα αποτρέψει μια υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των ΗΠΑ, που αναμένεται ακόμη και μέσα στην εβδομάδα. Οπως επισημαίνουν αρθρογράφοι των New York Times, έχει τρωθεί το κύρος των ΗΠΑ από την παρατεταμένη διένεξη μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών, την αίσθηση μιας αδικαιολόγητης δυσλειτουργίας του αμερικανικού πολιτικού συστήματος αλλά και την προσωπική φθορά που υπέστη το προφίλ του Αμερικανού προέδρου. Στην περίπτωση, άλλωστε, μιας υποβάθμισης των ΗΠΑ, οι επιπτώσεις ενδέχεται να είναι εκτεταμένες. Στελέχη της επενδυτικής ΕΤΧ Capital, εκτιμούν πως μια υποβάθμιση μπορεί να πλήξει κάθε πτυχή της αμερικανικής οικονομίας και να δημιουργήσει άλλα προβλήματα, όπως για παράδειγμα σε πολλά συνταξιοδοτικά ταμεία που έχουν ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου. Οπως, άλλωστε, τόνισε η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων «ίσως μειώνουν την προτίμηση που υπήρχε πάντα για τα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου».