Σε άνοδο οδηγούνται εκ νέου οι τιμές του πετρελαίου, καθώς οι επενδυτές στοιχηματίζουν πως η ρευστότητα που προσφέρουν οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες θα μεταφραστεί σύντομα σε φόβο της αγοράς για ενδεχόμενη εμπόλεμη σύρραξη στη Μέση Ανατολή και ανασφάλεια για την προσφορά μαύρου χρυσού από τη Βόρεια Θάλασσα. Η άνοδος των τιμών ενισχύεται, πάντως, από την κερδοσκοπία.
Οι τιμές του πετρελαίου ενισχύθηκαν κατά σχεδόν το 1/3 μέσα σε έξι εβδομάδες, ενώ επιβραδύνεται η παγκόσμια οικονομία και μαζί μ’ αυτήν και η ζήτηση για καύσιμα. Η τρέχουσα τιμή του πετρελαίου βασίζεται στην προσδοκία πως η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, Federal Reserve, θα εγκαινιάσει σύντομα νέο γύρο αγοράς ομολόγων, με στόχο την τόνωση της οικονομίας, ή οι φιλοπόλεμες ιαχές ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν θα οδηγήσουν σε πόλεμο ή ότι τα προβλήματα στην παραγωγή μαύρου χρυσού στη Βόρεια Θάλασσα θα παραταθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κανένας από αυτούς τους παράγοντες όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής βάση για στοίχημα, ενώ αν αρθούν, η τιμή του πετρελαίου ενδέχεται να υποχωρήσει ραγδαία.
Η τιμή του Brent βρισκόταν χθες το απόγευμα στα 114,06 δολάρια το βαρέλι έχοντας φθάσει στα 115 δολάρια τη Δευτέρα, οπότε κατέγραψε το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών και αύξηση άνω του 30% από τα τέλη Ιουνίου. Εχει, πάντως, προηγηθεί το σκαμπανέβασμα του 2008, όταν στα μέσα του έτους έφθασε στο ρεκόρ των 147 δολ. το βαρέλι εν μέσω της πιστωτικής κρίσης για να κάνει βουτιά στα 36 δολ. το βαρέλι έξι μήνες αργότερα. Σήμερα, οι τιμές του πετρελαίου βρίσκονται πάνω από το φάσμα των 50 – 80 δολ. το βαρέλι, στο οποίο ανέρχεται το κόστος της παραγωγής για τις περισσότερες καινούργιες πετρελαιοπηγές και το οποίο θεωρείται λογικό κατώτατο όριό τους.
Σίγουρα ένας παράγοντας πίσω από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου είναι η σοβούσα ένταση ανάμεσα στο Ιράν και το Ισραήλ. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, υπόσχεται να μην αφήσει το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, ενώ η Ουάσιγκτον προσπαθεί να αυξήσει τη διεθνή διπλωματική πίεση κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Ετσι το Ιράν απειλεί να κλείσει το Στενά του Ορμούζ από τα οποία διέρχεται περίπου το 1/5 των παγκόσμιων εξαγωγών πετρελαίου. Οπως επισημαίνει ο αναλυτής επί θεμάτων Μέσης Ανατολής, Σάμιουλ Σιζούκ, της KBC, «το Ιράν δεν πρόκειται να κλείσει τα Στενά και ο κίνδυνος πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Ιράν έχει υπερεκτιμηθεί σε μεγάλο βαθμό». Αν όμως οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή αποτελούν κυρίως ψυχολογικής φύσης στήριξη στην τιμή του πετρελαίου, ο παράγοντας που ενδέχεται πράγματι να έχει δραματικό αντίκτυπο στην ισορροπία προσφοράς και ζήτησης μαύρου χρυσού είναι της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας.
Από το 2008, η Federal Reserve έχει αγοράσει μακροπρόθεσμους τίτλους συνολικής αξίας 2,3 τρισ. δολαρίων, στην προσπάθειά της να τονώσει την ανάπτυξη και να αναζωογονήσει την αμερικανική οικονομία, διοχετεύοντας δισεκατομμύρια στην αγορά πετρελαίου και εμπορευμάτων.
Στη διάρκεια του πρώτου γύρου ποσοτικής χαλάρωσης από τον Νοέμβριο του 2008 ώς τον Μάρτιο του 2010, η τιμή του πετρελαίου υπερδιπλασιάσθηκε, ενώ στη διάρκεια του δεύτερου γύρου από τον Νοέμβριο του 2010 μέχρι τον Μάρτιο του 2011 αυξήθηκε κατά το 1/3. Σύμφωνα με την Bank of America Merrill Lynch, αν τον Σεπτέμβριο υπάρξει τρίτος γύρος αγοράς ομολόγων ύψους 800 δισ. δολ., οι τιμές των εμπορευμάτων θα εκτιναχθούν περαιτέρω.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τις τιμές του πετρελαίου, η εκτίμηση που διατύπωσε ένας εκ των αναλυτών της είναι για αύξηση της τάξης του 14%.