Η μάχη μεταξύ της Heineken και των Ταϊλανδών επενδυτών για τον έλεγχο μιας από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες ζύθου της νοτιοανατολικής Ασίας -μια μάχη πολλών δισ. δολαρίων- δεν κάνει τίποτε άλλο από το να υπογραμμίζει την πρόσφατη αλλαγή ισορροπιών στην Ασία, όπου το νοτιοανατολικό τμήμα αναδύεται ως μεγάλος παίκτης στο διεθνές προσκήνιο. Κατά παράδοση -γράφει η εφημερίδα Wall Street Journal- οι εταιρείες της περιοχής θεωρούνταν μικροί παίκτες, ενώ άλλες ασιατικές χώρες είχαν να επιδείξουν γνωστότατα ονόματα, όπως της Samsung και της Toyota. Αν εξαιρέσουμε κάποιους «τιτάνες» όπως η AirAsia της Μαλαισίας και ο λιγότερο γνωστός όμιλος τροφίμων Charoen Pokphand της Ταϊλάνδης, οι μεγάλες εταιρείες της νοτιοανατολικής Ασίας εστίαζαν κυρίως στις εγχώριες αγορές τους, όπου ο ανταγωνισμός συνήθως ήταν ελάχιστος.
Νέες αγορές
Ωστόσο, η ραγδαία ανάπτυξη και τα παχυλά κέρδη πολλών ετών άφησαν πλέον πολλές εταιρείες χωρίς μεγάλο περιθώριο εγχώριας ανάπτυξης και αναγκασμένες να αναζητήσουν αλλού επενδυτικούς στόχους, όπως έκαναν πριν από αυτές οι Κινέζοι, οι Ινδοί και άλλοι Ασιάτες. Ετσι, ο ανταγωνισμός κλιμακώνεται τάχιστα για τις δυτικές εταιρείες, ενώ δημιουργούνται νέες ανοδικές πιέσεις στις τιμές του ενεργητικού βιομηχανιών που ξεκινούν από τον ζύθο και φθάνουν ώς την ενέργεια και τα ακίνητα. Οι διασυνοριακές εξαγορές που ανακοίνωσαν εταιρείες της νοτιοανατολικής Ασίας έχουν φθάσει το ρεκόρ των 29,9 δισ. δολαρίων από τις αρχές του έτους, εξαιρουμένων εκείνων που πραγματοποίησαν τα κρατικά επενδυτικά κεφάλαια της περιοχής. Το ποσό είναι σχεδόν τριπλάσιο από τα 11 δισ. δολάρια της αντίστοιχης περυσινής περιόδου και υψηλότερο από τα 23,2 δισ. ολόκληρου του 2011.
Η μάχη της μπίρας
Στην τελευταία κατά σειρά μάχη στον χώρο του ζύθου, οι Thai Beverage και Kindest Place, εταιρείες συνδεδεμένες με τον δισεκατομμυριούχο Τσαροέν Σιριβανταναμπάκντι, ανταγωνίστηκαν ευθέως τη Heineken και τη μακρόχρονη παρουσία της στην περιοχή με κινήσεις για την εξαγορά μεριδίου 8,6% σε μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ζυθοποιίες της Ασίας, Asia Pacific Breweries, και 26,2% στη Fraser & Neave, όμιλο εισηγμένο στη Σιγκαπούρη που διαθέτει κοινοπραξία με τη Ηeineken στην APB. Η Heineken απάντησε με επιθετική προσφορά ύψους 4,1 δισ. δολαρίων για την εξαγορά του μεριδίου της F&Ν στην APB, που θα της επιτρέψει να διατηρήσει τον έλεγχο. Στις αρχές Αυγούστου, η F&N αποδέχθηκε την προσφορά. Στη συνέχεια, όμως, η Kindest Place, που ελέγχεται από τον γαμπρό του κ. Τσαροέν, κατέθεσε προσφορά 831 εκατ. δολαρίων για εξαγορά μέρους της συμμετοχής της F&N με υψηλότερη τιμή, πιθανότατα ξεκινώντας έτσι μια νέα μάχη για τον έλεγχο.
Ομως, οι εταιρείες της νοτιοανατολικής Ασίας ακούγονται και πιο μακριά. Τον Ιούλιο, η Royal Dutch Shell αποσύρθηκε από τη μάχη για την εισηγμένη στη Βρετανία Cove Energy, μια εταιρεία ερευνών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο προσανατολισμένη στη Μοζαμβίκη. Αυτό γιατί η προσφορά της υποσκελίσθηκε από την προσφορά της ταϊλανδικής PTT Exploration & Production. Ελάχιστοι αναλυτές ανέμεναν πως μια εταιρεία του μεγέθους της Shell θα έχανε προς όφελος μιας σχετικά ήσσονος μεγέθους όπως η PTT Exploration, μέρος του κρατικού ταϊλανδικού ομίλου PTT. Η τελευταία ετοιμάζεται τώρα να ολοκληρώσει τη συμφωνία, ύψους 1,9 δισ. δολαρίων, έχοντας επίσης εξαγοράσει 40% σε πρόγραμμα πετρελαιοφόρων άμμων της Statoil στον Καναδά το 2010, αντί 2,3 δισ. δολαρίων.
Να μοιάσουν στη Samsung
Επίσης στον ενεργειακό κλάδο, η κρατική μαλαισιανή Petroliam Nasional (Petronas) βρίσκεται στη διαδικασία εξαγοράς, αντί 5,8 δισ. δολαρίων, της καναδικής Progress Energy Resources. Η μαλαισιανή Genting Bhd στράφηκε στις ΗΠΑ επιχειρώντας μεταξύ άλλων να ανοίξει καζίνο αντί 4 δισ. δολαρίων σε περιοχή της Νέας Υόρκης, συναντά όμως εμπόδια. Την προσοχή, πάντως, έλκουν και μικρότερες συμφωνίες, καθώς πολλές εταιρείες της νοτιοανατολικής Ασίας τρέφουν φιλοδοξίες «να γίνουν σαν τη Samsung», αναπτυσσόμενες διεθνώς. Δεν είναι σαφές αν η νοτιοανατολική Ασία έχει δυνατότητα να ανταγωνισθεί τους μεγαλύτερους διεθνείς παίκτες, εν μέρει λόγω έλλειψης εμπειρίας. Οι διεθνείς συγκυρίες, πάντως, όπως η ευρωπαϊκή κρίση που καθιστά φθηνότερες κάποιες εξαγορές, βοηθούν…
Σε τροχιά ανάπτυξης
Τα σχέδια για αύξηση 15% στις κεφαλαιακές δαπάνες κατά το επόμενο έτος ανακοίνωσε η κυβέρνηση της Ινδονησίας, ακολουθώντας έτσι το παράδειγμα των υπόλοιπων οικονομιών της νοτιοανατολικής Ασίας για τη βελτίωση των υποδομών τους με σκοπό την προσέλκυση επενδύσεων και την τόνωση της ανάπτυξης. Οι δαπάνες θα ανέλθουν το επόμενο έτος στα 20 δισ. δολάρια, με την ανάπτυξη να υπολογίζεται ότι θα φτάσει στο 6,8% από το 6,4% του τρέχοντος έτους. Οι οικονομίες της νοτιοανατολικής Ασίας έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα ανθεκτικές τόσο στην κρίση χρέους της Ευρωζώνης όσο και στην επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, με την ανάπτυξη στις Φιλιππίνες και τη Μαλαισία να υπερβαίνει τις εκτιμήσεις των αναλυτών και τον ρυθμό ανάπτυξης της Ταϊλάνδης να αναμένεται να επιταχυνθεί σημαντικά.