Μετά τις έντονες αμφιβολίες και επιφυλάξεις που εξέφρασαν τα τελευταία χρόνια οι Αμερικανοί υπουργοί Οικονομικών για τη δημοσιονομική πολιτική της Ευρωζώνης, χθες ο κ. Τζέικομπ Λιου κάλεσε τις χώρες που έχουν ως νόμισμά τους το ευρώ να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια ώστε να θωρακίσουν την υπό δημιουργία τραπεζική τους ένωση με επαρκές ταμείο διάσωσης και να προχωρήσουν σε επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών τους.
Από τα μέσα Δεκεμβρίου πολλοί οικονομολόγοι έχουν εκφράσει την άποψη ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε για το δεύτερο στάδιο της τραπεζικής ένωσης, δηλαδή η δημιουργία ενός κοινού μηχανισμού εκκαθάρισης προβληματικών τραπεζών και ενός ταμείου διάσωσης που θα χρηματοδοτείται από πόρους των ίδιων των τραπεζών, είναι κατώτερη των περιστάσεων, αφού δεν σπάει ο φαύλος κύκλος μεταξύ τραπεζών και κρατών. Τώρα, όμως, υποστηρίζει το ίδιο και ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ. «Η ύπαρξη ταμείων διάσωσης είναι πολύ σημαντική και θα θέλαμε να δούμε την ανάληψη περισσότερης δράσης. Εξακολουθούμε να έχουμε την άποψη ότι όσο καλύτερα είναι κεφαλαιοποιημένες οι ευρωπαϊκές τράπεζες και όσο ισχυρότερα είναι τα ταμεία διάσωσης, τόσο το καλύτερο για την ευρωπαϊκή, την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία» δήλωσε χθες ο κ. Τζέικομπ Λιου, μετά τη συνάντησή του στο Παρίσι με τον Γάλλο ομόλογό του κ. Πιερ Μοσκοβισί. Ο κ. Λιου πραγματοποιεί περιοδεία στην Ευρώπη, όπου χθες επισκέφτηκε την Πορτογαλία και τη Γαλλία, ενώ σήμερα θα συναντηθεί στο Βερολίνο με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ο κ. Μοσκοβισί υπερασπίστηκε χθες τη συμφωνία για τον ενιαίο μηχανισμό εκκαθάρισης τραπεζών, λέγοντας ότι «πλέον διαθέτουμε μια εύρωστη και ασφαλή τραπεζική ένωση, η οποία διασφαλίζει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος και θέτει τέλος στον κατακερματισμό του».
Το θέμα της ανάπτυξης και της ενίσχυσης της εσωτερικής ζήτησης από τις χώρες που έχουν τη δυνατότητα, δηλαδή κυρίως από τη Γερμανία, αποτελεί ένα δεύτερο αγκάθι στις σχέσεις ΗΠΑ – Ευρωζώνης. Χθες ο κ. Λιου τήρησε διπλωματική στάση αποφεύγοντας να κατονομάσει ευθέως τη Γερμανία, λέγοντας παρ’ όλα αυτά ότι «είναι προφανές πως ορισμένες χώρες έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν την εσωτερική ζήτηση». Τον περασμένο Οκτώβριο, η Ουάσιγκτον είχε προκαλέσει την έντονη δυσαρέσκεια της Γερμανίας, διότι την κατηγόρησε ότι κάνει πολύ λίγα για να υποστηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία και ότι η διατήρηση τεράστιων πλεονασμάτων τρεχουσών συναλλαγών τροφοδοτεί τις αποπληθωριστικές πιέσεις.
Προβάδισμα ΗΠΑ
Οσον αφορά τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας για το 2014, αυτές είναι πολύ πιο ευοίωνες από τις προοπτικές της ευρωπαϊκής, σύμφωνα με κορυφαίους οικονομολόγους. Η ανάπτυξη προβλέπεται ότι θα είναι υπερδιπλάσια από αυτή της Ευρωζώνης, ωστόσο πολλοί οικονομολόγοι επισημαίνουν την ανάγκη να ενισχυθούν οι δημόσιες επενδύσεις προκειμένου να μην απειληθεί η ανάκαμψη. «Το 2014 θα είναι μια καλύτερη χρονιά… και δεν υπάρχει λόγος απαισιοδοξίας αν εφαρμόσουμε την κατάλληλη πολιτική», δήλωσε προ ημερών ο κ. Μάρτιν Φέλντσταϊν, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Λόρενς Σάμερς, συμφώνησε με τον συνάφελφό του στο Χάρβαρντ, ωστόσο πρόσθεσε ότι «θα ήταν λάθος να υποστηρίξουμε ότι όλα είναι εντάξει». Μιλώντας στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Οικονομικής Ενωσης, ο κ. Σάμερς αναφέρθηκε στην απώλεια ΑΕΠ ύψους 5% εξαιτίας της μόνιμης ζημιάς που προκάλεσε στην αμερικανική οικονομία ο περιορισμός των επενδύσεων και η αύξηση της ανεργίας. Φέλντσταϊν και Σάμερς υποστήριξαν την ανάγκη ενός προγράμματος δημοσίων επενδύσεων στις υποδομές ύψους ενός τρισ. δολαρίων.