Επικρατεί πλέον μεταξύ των ιθυνόντων της Ευρωζώνης η θέση πως πρέπει να κλείσουν όσες τράπεζες αποτύχουν στα τεστ αντοχής της ΕΚΤ, για να πεισθούν οι αγορές ότι είναι αξιόπιστα τα τεστ και η αξιολόγηση των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών. Διατυπώνεται από επίσημα χείλη για δεύτερη φορά μέσα σε τρεις ημέρες, καθώς μετά την Ντανιέλ Νουί, επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ, δήλωσε χθες πως την ενστερνίζεται και ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ.
«Χάρηκα όταν άκουσα την Ντανιέλ Νουί να δηλώνει πως όσες τράπεζες βρίσκονται σε κακή κατάσταση πρέπει απλώς να κλείσουν», τόνισε ο κ. Ντάισελμπλουμ μιλώντας στο Reuters, ενώ αναφερόμενος στο σκεπτικό της κ. Νουί, υπογράμμισε πως «αυτό είναι το μήνυμα που χρειαζόμαστε όλοι· οι τράπεζες πρέπει να πάρουν αυτό το μήνυμα, οι χρηματαγορές πρέπει να πάρουν αυτό το μήνυμα και οι πολίτες της Ευρώπης πρέπει να λάβουν αυτό το μήνυμα». Τόνισε, άλλωστε, τη σημασία που έχει για την Ευρωζώνη η τάχιστη δυνατή εξυγίανση των τραπεζών της εξαιτίας του κρίσιμου ρόλου τους στην ανάκαμψη της οικονομίας της, και προσέθεσε πως οι τράπεζες ήδη προχωρούν στη λήψη μέτρων και δεν περιμένουν τα πορίσματα του ελέγχου ποιότητας.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τον τρόπο με τον οποίο θα γίνεται η εκκαθάριση τραπεζών ενόψει των επικείμενων ευρωεκλογών και της αυξανόμενης επιρροής των ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων από τα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος. «Ο κόσμος θέλει να δει ότι όσα κάνουμε στην Ευρώπη εξυπηρετούν έναν καλό σκοπό», τόνισε ο επικεφαλής του Eurogroup και προσέθεσε πως «με την τραπεζική ένωση θα κάνουμε τις τράπεζες να στηρίζουν ξανά την οικονομία και όχι το αντίστροφο». Για να ολοκληρωθεί η τραπεζική ένωση, πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης ως προς το ποιος φορέας θα αποφασίζει ποια τράπεζα θα κλείνει και ποιος θα επωμίζεται τις ζημίες.
Το κόστος όταν κλείνει μία τράπεζα προβλέπεται να καλύπτεται από τις εισφορές όλων των τραπεζών της Ευρωζώνης στον ενιαίο μηχανισμό εκκαθάρισης, που θα συγκεντρώσει κεφάλαια συνολικού ύψους 55 δισ. ευρώ σε χρονοδιάγραμμα 10 ετών. Μέχρις ότου ολοκληρωθεί ο εν λόγω μηχανισμός, όμως, θα αναλαμβάνει το κόστος η χώρα στην οποία ανήκει η εκάστοτε τράπεζα. Γι’ αυτό και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει προτείνει να περιορισθεί το χρονοδιάγραμμα συγκέντρωσης των κεφαλαίων σε μια πενταετία ώστε να διαρραγεί ο δεσμός ανάμεσα σε τράπεζες και χώρες. Ο κ. Ντάισελμπλουμ δήλωσε, πάντως, πως είναι πολύ περιορισμένες οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο.
Ταμεία σε ρόλο τραπεζών
Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναζητεί τρόπους για να αναπληρώσει τη μειωμένη δανειοδοτική ικανότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών και εξετάζει την προοπτική να επιστρατεύσει τις αποταμιεύσεις των 500 εκατ. πολιτών της Ε.Ε. και τα αποθεματικά των συνταξιοδοτικών ταμείων της για να χρηματοδοτήσει μικρές επιχειρήσεις, σχέδια υποδομής και επενδύσεις.
Εγγραφο εργασίας που επικαλείται το Ρόιτερς τονίζει πως «η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση έχει πλήξει τη δυνατότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα να διοχετεύει κεφάλαια στην πραγματική οικονομία και ειδικότερα σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις». Για τον σκοπό αυτό η Επιτροπή σκοπεύει να ζητήσει το δεύτερο εξάμηνο του έτους γνωμοδότηση της εποπτικής αρχής ασφαλιστικών της Ε.Ε. ως προς το αν μπορεί «να κινήσει περισσότερα κεφάλαια των συνταξιοδοτικών ταμείων για τη χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων σχεδίων».
Στα τέλη του έτους, άλλωστε, θα ολοκληρώσει την έρευνά της για το αν είναι εφικτή η δημιουργία ενός αποταμιευτικού λογαριασμού της Ε.Ε. ανοικτού στους ιδιώτες των οποίων τα κεφάλαια θα μπορούν να αντληθούν για να επενδυθούν σε μικρές επιχειρήσεις. Εξετάζει, επίσης, τη δυνατότητα να δημιουργήσει μια δευτερογενή αγορά ομολόγων με μεγάλη ρευστότητα και διαφάνεια για τον ίδιο σκοπό, καθώς και την αναθέρμανση της αγοράς τιτλοποίησης, που μετατρέπει στεγαστικά δάνεια σε ομόλογα, τα οποία μπορούν να πουλήσουν οι τράπεζες για να χρηματοδοτηθούν οι ίδιες ή να χρηματοδοτήσουν επιχειρήσεις.