Στη Φρανκφούρτη, όπου σήμερα συνεδριάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μεταφέρεται το ενδιαφέρον των επενδυτών, πολλοί από τους οποίους προβλέπουν ότι σύντομα ο κ. Μάριο Ντράγκι θα αναγκαστεί να αναλάβει δράση προκειμένου να ενισχύσει τον πληθωρισμό. Χθες το ΔΝΤ επανέλαβε, διά του επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματός του κ. Ρεζά Μογκαντάμ, ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να μειώσει το βασικό επιτόκιο δανεισμού και παράλληλα είτε να χορηγήσει νέα μακροπρόθεσμα δάνεια προς τις τράπεζες είτε να αρχίσει τις αγορές κρατικών και ιδιωτικών ομολόγων και δανείων. «Η ΕΚΤ πρέπει να διασφαλίσει ότι η πολιτική που εφαρμόζει είναι ικανή να αντιστρέψει την καθοδική πορεία του πληθωρισμού και να αποτρέψει την απειλή του αποπληθωρισμού», είπε ο κ. Μογκαντάμ. Για πολλούς οικονομολόγους η κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η Ευρωζώνη θυμίζει επικίνδυνα την κατάσταση όπου βρισκόταν η Ιαπωνία στα τέλη της δεκαετίας του ’90 λίγο πριν βυθιστεί σε μια περίοδο αποπληθωρισμού που διήρκεσε 15 χρόνια.
Μερικές από τις ομοιότητες μεταξύ της Ευρωζώνης σήμερα και της Ιαπωνίας στα τέλη του ’90 είναι η ασθενική οικονομική ανάπτυξη μετά μια σειρά οικονομικών σοκ, η απροθυμία των τραπεζών να δανείσουν και η αμφισβητούμενη νομισματική πολιτική που ακολουθεί η κεντρική τράπεζα. «Ο κίνδυνος ιαπωνοποίησης της Ευρωζώνης είναι υψηλός και συνεχίζει να αυξάνεται», λέει στον Simon Kennedy του Bloomberg ο Γιόακιμ Φελς, επικεφαλής διεθνής οικονομολόγος στη Morgan Stanley στο Λονδίνο, ο οποίος θεωρεί πως οι πιθανότητες εμφάνισης αποπληθωρισμού στην Ευρωζώνη ανέρχονται στο 35%. «Ούτε η Ιαπωνία είχε αντιληφθεί τον αποπληθωρισμό», προσθέτει. «Μέχρι που πια ήταν πολύ αργά, η Τράπεζα της Ιαπωνίας δεν αντιλήφθηκε ότι η χώρα θα έπεφτε σε περίοδο αποπληθωρισμού», θυμάται ο κ. Κένζι Γιουμότο, αντιπρόεδρος της Japan Research Institute και οικονομικός σύμβουλος της ιαπωνικής κυβέρνησης στα τέλη της δεκαετίας ’90. «Η ΕΚΤ δεν μπορεί να είναι τόσο εφησυχασμένη. Η Ευρώπη είναι τυχερή που μπορεί να μελετήσει την περίπτωση της Ιαπωνίας», συμπληρώνει.
Το γεγονός ότι η απειλή του αποπληθωρισμού συζητείται ευρέως, πιέζει τον κ. Ντράγκι να αναλάβει δράση καθώς σήμερα συνεδριάζει το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ. Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας εξακολουθεί να υποστηρίζει πως η Ευρώπη δεν απειλείται από ιαπωνικού τύπου αποπληθωρισμό, αν και παραδέχεται ότι η περίοδος χαμηλού πληθωρισμού θα είναι παρατεταμένη την ίδια στιγμή που το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η οικονομία μπορεί να πέσει σε αποπληθωρισμό εάν δεχτεί κάποιο οικονομικό σοκ. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Barclays, «οι πρόδρομοι δείκτες του ιαπωνικού αποπληθωρισμού είναι σήμερα σχεδόν όλοι παρόντες στην Ευρωζώνη, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις οι συνέπειες αναμένεται ότι θα είναι λιγότερο σοβαρές».
Σε υψηλά η μεταποίηση
Τα σημάδια από την οικονομία είναι αντικρουόμενα. Σήμερα ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη διαμορφώνεται στο 0,8%, δηλαδή πολύ κάτω από τον επίσημο στόχο του 2% και συνολικά το 2014 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στο 1,1%. Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,3% το δ΄ τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο, επιβεβαίωσε χθες η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, ωστόσο τον Ιανουάριο περιορίστηκε για 22ο συνεχόμενο μήνα ο δανεισμός προς ιδιωτικές επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Από την άλλη πλευρά, η ιδιωτική οικονομία της Ευρωζώνης αναπτύχθηκε τον Φεβρουάριο με τον ταχύτερο ρυθμό από τον Μάρτιο του 2011, καθώς ο σύνθετος δείκτης υπευθύνων προμηθειών (PMI) της Markit αυξήθηκε στο 53,3 (κάθε τιμή πάνω από το 50 υποδηλώνει ανάπτυξη της οικονομίας). Ηγέτις στην ανάκαμψη είναι για έναν ακόμη μήνα η Γερμανία (56,4), ενώ τόσο η ιταλική οικονομία όσο και η ισπανική, τρίτη και τέταρτη μεγαλύτερη της Ευρωζώνης αντίστοιχα, αναπτύχθηκαν τον Φεβρουάριο. Αντιθέτως, η ιδιωτική οικονομία της Γαλλίας συρρικνώθηκε γι’ ακόμη ένα μήνα.