Καίριες λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο θα αξιολογηθούν οι ισολογισμοί των μεγάλων τραπεζών της Ευρωζώνης στο πλαίσιο της διαδικασίας ελέγχου ποιότητας χαρτοφυλακίου, της διαδικασίας που έγινε γνωστή ως «τεστ κοπώσεως», αναμένεται να δώσει σήμερα στη δημοσιότητα η ΕΚΤ. Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στη διαδικασία, η σημαντικότερη όλων θα αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα προσδιορίζεται πότε ένα δάνειο είναι προβληματικό.
Οι εν λόγω πηγές, που μίλησαν στο Ρόιτερς σε καθεστώς ανωνυμίας, ανέφεραν ότι οι σχετικές κατευθυντήριες γραμμές προβλέπουν σε πρώτο επίπεδο έναν απλό κανόνα: οποιοδήποτε δάνειο δεν εξυπηρετείται για περισσότερο από 90 ημέρες θα κρίνεται προβληματικό. Παράλληλα, όμως, προβλέπουν και έναν πιο σύνθετο κανόνα που θα καθορίζει άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες βάσει των οποίων θα αξιολογούνται οι πιθανότητες να μην αποπληρωθεί τελικά το δάνειο.
Μία εκ των πηγών χαρακτήρισε «συνετή» την απόφαση της ΕΚΤ σε ό,τι αφορά τον τρόπο που καθόρισε τους παράγοντες αυτούς. Εξέφρασε, ωστόσο, την εκτίμηση ότι πολλές τράπεζες θα «κοπούν» βάσει αυτών των κριτηρίων, επειδή δεν τα περιλαμβάνουν οι ίδιες στα δικά τους κριτήρια στις εκτιμήσεις για μη αποπληρωμή δανείου. Σε γενικές γραμμές, οι εκτιμήσεις των τραπεζών για τα προβληματικά δάνεια γίνονται με πιο ελαστικά κριτήρια σε σύγκριση με εκείνα της ΕΚΤ. Στους επιβαρυντικούς παράγοντες η ΕΚΤ περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις ενδείξεις πως ένας επιχειρηματίας δανειολήπτης αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και τις ενδείξεις πως έχει υποχωρήσει η αξία της υποθήκης, η οποία καλύπτει ένα δάνειο. Η ίδια πηγή χαρακτήρισε, έτσι, «υποκειμενικούς» τους περαιτέρω αυτούς επιβαρυντικούς παράγοντες. Σημειωτέον ότι μεταξύ άλλων οι κανόνες προβλέπουν πως μέσα σε ένα έτος από τον Ιανουάριο του τρέχοντος θα έχουν μεσολαβήσει νέες αποτιμήσεις όποιας υποθήκης δεν έχει αξιολογηθεί. «Οι κανόνες θα πανικοβάλουν τις τράπεζες, μολονότι έχουν ήδη μια ρεαλιστική ιδέα περί του τι να περιμένουν» σχολίασε μία εκ των πηγών, αναφερόμενη στην ιδιαιτέρως σχολαστική προσέγγιση των κανονισμών, που περιγράφεται σε σχεδόν 300 σελίδες.
Πέραν των δανείων, οι κανόνες προβλέπουν λεπτομερή εξέταση των λεγόμενων «στοιχείων ενεργητικού Επιπέδου 3», μιας ευρείας κατηγορίας στοιχείων ενεργητικού που αποτιμώνται δύσκολα, όπως τα παράγωγα και τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκτήσει οι τράπεζες μέσω πλειστηριασμών, καθώς και οι συμμετοχές τους σε επενδύσεις σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και ειδικά επενδυτικά οχήματα.
Η ενημέρωση που θα έχουν, πάντως, σήμερα οι 128 τράπεζες της Ευρωζώνης που συμμετέχουν στην αξιολόγηση, θα τους καταστήσει σαφές με ποια κριτήρια θα εξετασθούν οι ισολογισμοί τους από τους επιθεωρητές και με ποιο σκεπτικό θα εκτιμηθεί κατά πόσον χρειάζονται κεφαλαιακή ενίσχυση και τι ύψους πρέπει να είναι αυτή. Μέχρι στιγμής, οι εκτιμήσεις για τις συνολικές ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης κυμαίνονται σε ποσά από 280 έως 770 δισ. ευρώ.
Καμπανάκι BIS για το χρέος
Την εκτίναξη του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους στα χρόνια της χρηματοπιστωτικής κρίσης επισήμανε χθες σε σχετική έκθεσή της η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS). Οπως τόνισε, το ύψος του παγκόσμιου χρέους εκτινάχθηκε κατά περισσότερο από 40% φθάνοντας στα 100 τρισ. δολάρια, καθώς οι κυβερνήσεις δανείζονταν για να ανασύρουν τις οικονομίες τους από την ύφεση, ενώ την ίδια στιγμή οι επιχειρήσεις έσπευδαν να επωφεληθούν από τα χαμηλά επιτόκια. Το παγκόσμιο χρέος εκτινάχθηκε κατά 30 τρισ. δολάρια από τα 70 τρισ. δολάρια από τα μέσα του 2007 ώς τα μέσα του 2013. Στο ίδιο χρονικό διάστημα η αξία των αξιόγραφων υποχώρησε κατά 3,86 τρισ. δολάρια στα 53,8 τρισ. δολάρια.
Στην ίδια έκθεση η BIS προειδοποιεί ότι ενέχουν κινδύνους οι προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να τονώσουν τις οικονομίες, ενημερώνοντας τις αγορές για τις μελλοντικές κινήσεις της νομισματικής τους πολιτικής. Σύμφωνα με την BIS, οι επενδυτές ενθαρρύνονται έτσι να αναλάβουν μεγάλη διακινδύνευση, καθώς πιστεύουν πως οι κεντρικές τράπεζες θα τους προειδοποιήσουν για οποιαδήποτε κίνηση των επιτοκίων. Την άποψή τους συμμερίζεται ο επενδυτής Σεθ Κλάρμαν, που ανέφερε χθες πως οι επενδυτές υποτιμούν το μέγεθος του κινδύνου και δεν έχουν ετοιμασθεί για το τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης.