Το επίμονα μεγάλο πλεόνασμα στο γερμανικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών οφείλεται σε διαφόρους παράγοντες, οι σημαντικότεροι εκ των οποίων είναι η περιορισμένη εσωτερική ζήτηση που οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στη σημαντική αύξηση του βαθμού αποταμίευσης από τους Γερμανούς. Επίσης, η αύξηση της ζήτησης για γερμανικά προϊόντα από τις αναπτυσσόμενες χώρες αλλά και τις χώρες της Νοτίου Ευρώπης από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το ΔΝΤ, το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών και μια πλειάδα κορυφαίων οικονομολόγων έχουν κατηγορήσει τον περασμένο χρόνο τη Γερμανία ότι η επιμονή της να έχει και να διατηρεί μεγάλο πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ασκεί αποπληθωριστικές πιέσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία και δυσχεραίνει την οικονομική προσαρμογή των χωρών της περιφέρειας. Τον περασμένο μήνα, η Κομισιόν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το γεγονός πως το πλεόνασμα υπερβαίνει το 6% του γερμανικού ΑΕΠ κατά μέσο όρο τα τελευταία τρία χρόνια, όντως δείχνει ότι υπάρχει μακροοικονομική ανισορροπία στη γερμανική οικονομία. Το μεγάλο πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών «πηγάζει κυρίως από την έλλειψη εσωτερικής ζήτησης, η οποία με τη σειρά της αποτελεί κίνδυνο για την αναπτυξιακή δυναμική της γερμανικής οικονομίας», αναφέρεται στα συμπεράσματα της Κομισιόν. Μια νέα μελέτη που έγινε για λογαριασμό της Κομισιόν αναλύει εις βάθος τις αιτίες που συμβάλλουν στη δημιουργία του μεγάλου γερμανικού πλεονάσματος. Επίσημα η Γερμανία υποστηρίζει ότι η γιγάντωση του πλεονάσματός της οφείλεται τόσο στην αυξημένη εξωτερική ζήτηση για γερμανικά προϊόντα όσο και στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που εφάρμοσε η γερμανική κυβέρνηση από το 2001 μέχρι το 2004 και στο «πάγωμα» των μισθών μέχρι το 2008.
Οι ερευνητές της Κομισιόν αποδέχονται το επιχείρημα, ωστόσο επισημαίνουν ότι αυτοί οι δύο παράγοντες ευθύνονται για το 1/3 ή το 1/2 του γερμανικού πλεονάσματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Σύμφωνα με την ανάλυση της Επιτροπής, ο σημαντικότερος παράγοντας για τη δημιουργία του πλεονάσματος είναι η σημαντική αύξηση του ποσοστού εθνικής αποταμίευσης ιδίως μετά το 2004. Ο λόγος που οι Γερμανοί αύξησαν την αποταμίευσή τους ήταν οι περικοπές στις συντάξεις το διάστημα 2001-2004 και η συνειδητοποίηση πως η χώρα αντιμετωπίζει οξύ δημογραφικό πρόβλημα. Η αύξηση της αποταμίευσης οδήγησε με τη σειρά της σε περιορισμό της εσωτερικής ζήτησης και των εισαγωγών, με αποτέλεσμα να μεγαλώσει το πλεόνασμα. Οι οικονομολόγοι της Κομισιόν εκτιμούν ότι η αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης θα είχε μέτρια επίπτωση στο γερμανικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και ακόμη μικρότερη επίδραση θα είχε η αύξηση των δημοσίων επενδύσεων. Αντιθέτως, το πλεόνασμα θα μειωνόταν σημαντικά στην περίπτωση που αυξάνονταν με ταχύτερο ρυθμό οι μισθοί στη Γερμανία. Οσο για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης, σε αυτές οι οικονομολόγοι της Κομισιόν συστήνουν να εφαρμόσουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους και την προσφορά εργασίας.
Ανάπτυξη 1,9%
Τέσσερα σημαντικά γερμανικά οικονομικά ινστιτούτα αναθεώρησαν χθες επί τα βελτίω τις προβλέψεις τους για την πορεία της γερμανικής οικονομίας εφέτος και το 2015. Η γερμανική οικονομία θα επεκταθεί το 2014 με ρυθμό 1,9% του ΑΕΠ (από 1,8% προηγουμένως) και ανάπτυξη 2% το 2015. Η γερμανική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό μόλις 0,4% του ΑΕΠ πέρυσι εν μέσω του δεύτερου έτους ύφεσης στην Ευρωζώνη. Ωστόσο από τα μέσα του 2013 παρατηρείται επιτάχυνση της ανάκαμψης και στη Γερμανία. Οι οικονομολόγοι των οικονομικών ινστιτούτων DIW στο Βερολίνο, Ifo στο Μόναχο, IWH στο Χάλε και RWI στο Εσσεν βασίζουν την εκτίμησή τους για αύξηση του γερμανικού ΑΕΠ στο γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες αυξάνεται η βιομηχανική παραγωγή, όπως και οι νέες παραγγελίες στα εργοστάσια, ενώ, παράλληλα, βελτιώνεται το επιχειρηματικό κλίμα και η καταναλωτική εμπιστοσύνη. «Αν και η ζήτηση από τις αναπτυσσόμενες οικονομίες δεν είναι τόσο ισχυρή, η οικονομία ανακάμπτει και στο υπόλοιπο της Ευρωζώνης, της οποίας η Γερμανία αποτελεί τη σημαντικότερη αγορά». Παράλληλα, οι οικονομολόγοι των τεσσάρων οικονομικών ινστιτούτων επικρίνουν έντονα την κυβέρνηση συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών για τη μείωση του ελαχίστου ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στα 63 χρόνια για όσους βρίσκονται στην αγορά εργασίας 45 χρόνια και για την αύξηση του κατώτατου μισθού.