Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) εξακολουθεί και σήμερα, σχεδόν 70 χρόνια μετά την ίδρυσή του, να λειτουργεί ως μια λέσχη πλουσίων χωρών, όπως αναφέρει ο εσωτερικός ελεγκτής του ίδιου του οργανισμού, δηλαδή το Γραφείο Ανεξάρτητης Αξιολόγησης. Στην τελευταία του έκθεση, επισημαίνει πως η ιδιομορφία αυτή του ΔΝΤ κλονίζει και περιορίζει την εμπιστοσύνη των λοιπών κρατών-μελών του ως προς το εάν οι συμβουλές που τους δίνει είναι αντικειμενικές. Ειδικά οι πιστώσεις, οι οποίες χορηγήθηκαν προς τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης, ενέτειναν περαιτέρω την αντίληψη περί άνισης μεταχείρισης και διακρίσεων. Το Γραφείο Ανεξάρτητης Αξιολόγησης εξέτασε τις εκθέσεις τις οποίες το ίδιο είχε συντάξει κατά την προηγούμενη δεκαετία. Συμπέρανε, λοιπόν, ότι κάθε φορά που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είχε αστοχίες στην εφαρμογή των προγραμμάτων του, υπήρχε πάντα το ίδιο μοντέλο συμπεριφοράς.
Επιπλέον, στην ελεγκτική έκθεση εγείρονται ερωτήματα σχετικά με το πόσο καλά ασκεί τη διοίκηση του οργανισμού το Εκτελεστικό του Συμβούλιο. Το γραφείο διαπίστωσε ορισμένες περιπτώσεις ακραιφνούς «ασύμμετρης μεταχείρισης», παρατηρώντας ταυτόχρονα ότι είναι δύσκολο να μετρηθεί τι σημαίνει εμπράκτως αντικειμενική προσέγγιση. Εντούτοις, πολλές από τις 188 χώρες-μέλη του ΔΝΤ πιστεύουν πως ο οργανισμός έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά: δηλαδή, αντιμετωπίζει με περισσότερη ανεκτικότητα και επιείκεια τους μεγάλους μετόχους του, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη, εν συγκρίσει με τους άλλους.
Αυτολογοκρισία
Λόγου χάριν, ο εσωτερικός ελεγκτής διαπίστωσε ότι τα ίδια τα στελέχη του αυτολογοκρίνονταν, αποφεύγοντας να διατυπώσουν ευκρινώς τους κινδύνους που ελλοχεύουν στις ανεπτυγμένες οικονομίες. Αντιθέτως, στις μικρότερες και φτωχότερες οικονομίες δεν είχαν ανάλογες αναστολές. Η αντίληψη αυτή έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις όταν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διοχέτευσε δάνεια δισεκατομμυρίων δολαρίων σε προβληματικές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία. Τα δάνεια αυτά ήταν πολύ μεγαλύτερα από τις οικονομίες των αντίστοιχων χωρών. Σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Ανεξάρτητης Αξιολόγησης, «τα προγράμματα προσαρμογής των χωρών της Ευρωζώνης διαμόρφωσαν την αντίληψη ότι τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του οργανισμού έχουν υπερβολικό βάρος στη λήψη των αποφάσεων του ΔΝΤ σε συσχετισμό με την οικονομική τους δύναμη».
Επί σειρά ετών τα αναπτυσσόμενα κράτη αντιμετωπίζουν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με καχυποψία επειδή προωθεί καταστροφικές ιδιωτικοποιήσεις οι οποίες περιπλέκουν τη μετάβαση χωρών στην οικονομία της αγοράς. Αυτό συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν οι πρώην κομμουνιστικές χώρες μετασχηματίζονταν. Λίγα δε χρόνια αργότερα, προς τα τέλη της δεκαετίας εκείνης, ο διεθνής οργανισμός υπαγόρευσε δραματικές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, οι οποίες επιδείνωσαν την ήδη σοβαρότατη κρίση χρέους στην Ασία και μετά λίγα χρόνια και στη Λατινική Αμερική. Το κλίμα καχυποψίας έχει οξυνθεί και από τη δομή του οργανισμού, η οποία επιτρέπει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες να έχουν λόγο συγκριτικά βαρύτερο από ό,τι το μέγεθος των οικονομιών, ειδικά εάν συγκριθούν με την Κίνα, την Ινδία ή τη Βραζιλία.
Παραδοσιακά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει έδρα στην Ουάσιγκτον και διοικείται από Ευρωπαίο, ενώ η Παγκόσμια Τράπεζα, ο αδελφός οργανισμός, από Αμερικανό. Τα τελευταία χρόνια ασκούνται πιέσεις από τις αναδυόμενες ισχυρές οικονομίες για ενίσχυση του ρόλου τους εντός των κόλπων του ΔΝΤ και οι σχετικές μεταρρυθμίσεις έχουν προωθηθεί. Ωστόσο, δεν έχουν τύχει ακόμα της έγκρισης του Κογκρέσου στις ΗΠΑ, οι οποίες καταβάλλουν και την υψηλότερη συνεισφορά στον οργανισμό.