Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και ο Ομοσπονδιακός Οργανισμός Ασφάλισης Καταθέσεων προσφάτως επιβεβαίωσαν αυτό το οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ήδη πολύ καλά: οι ισχυρότερες τράπεζες είναι υπέρ το δέον περίπλοκες και αδιαφανείς. Κι αυτό το κάνουν για το δικό τους όφελος και όχι για το όφελος της οικονομίας γενικότερα. Πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά που λέγεται κάτι τέτοιο από τους προαναφερθέντες θεσμούς, αλλά είναι η πρώτη φορά που είναι τόσο έκδηλη η ανυπομονησία τους. Κάθε χρόνο στο πλαίσιο των όσων ορίζει η Νομοθετική Πράξη Ντοντ-Φρανκ, οι τράπεζες πρέπει να υποβάλουν μία «δήλωση βούλησης», στην οποία θα διατυπώνεται με σαφή τρόπο το πώς μέσω του μηχανισμού της χρεοκοπίας θα μπορούσαν να διαλυθούν, χωρίς ωστόσο να προξενήσουν πανικό ή να συμπαρασύρουν στον βυθό την οικονομία. Αρχής γενομένης από το 2012 και για τρία χρόνια στη σειρά, οι τράπεζες των ΗΠΑ υποβάλλουν έγγραφα, τα οποία απέχουν από τον διατυπωμένο στόχο. Λίγο ώς πολύ απλώς ισχυρίζονται πως είναι πολύ καλά έτσι όπως ακριβώς είναι.
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός πως τα κολοσσιαία τραπεζικά ιδρύματα βρίσκουν την άσκηση δύσκολη. Με χιλιάδες νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου διάσπαρτα σε όλο τον κόσμο και με δραστηριότητες που εκτείνονται από τις συναλλαγές σε παράγωγα μέχρι την αποθήκευση μετάλλων, θέτουν σε δοκιμασία τη δυνατότητα αντίληψης και κατανόησης του ανθρώπινου νου, χωρίς να αναφέρουμε την αποδοτική διαχείριση. Εξ ου και υπάρχουν συμβάντα, όπως το φιάσκο της JP Morgan Chase στο Λονδίνο, όπου η τράπεζα ζημιώθηκε 6,2 δισεκατομμύρια δολάρια από μία μονάδα η οποία υποτίθεται πως διαχειριζόταν το ρευστό της. Το μέγεθος των τραπεζών και η αλληλεξάρτησή τους επεξηγούν γιατί οι κυβερνήσεις αισθάνονται υποχρεωμένες να τις διασώσουν, όταν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, αντί να επωμιστούν τις δυνητικά καταστρεπτικές συνέπειες της αποστασιοποίησής τους.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα και ο Ομοσπονδιακός Οργανισμός Ασφάλισης Καταθέσεων αποφάσισαν να απαιτήσουν καλύτερα αποτελέσματα. Σε ανακοίνωσή τους, στην οποία χρησιμοποίησαν σκληρή γλώσσα, χαρακτηρίζουν τις «δηλώσεις βούλησης» των τραπεζών που υποβλήθηκαν πέρυσι από 11 μεγάλες τράπεζες ως «μη αληθοφανείς». Συγκεκριμένα, επισήμαναν ότι υπήρχαν μη ρεαλιστικές υποθέσεις, ενώ οι τράπεζες αδυνατούσαν να δρομολογήσουν ή ακόμα και να διευκρινίσουν το είδος των αλλαγών στη δομή τους ή τις πρακτικές τους, οι οποίες θα ήταν απαραίτητες να διευρύνουν τις προοπτικές για συντεταγμένη διάλυσή τους. Εάν χρησιμοποιείτο στην πλήρη ανάπτυξή της η νομοθεσία Ντοντ-Φρανκ, η «δήλωση βουλήσεως», τότε αυτή θα αναδεικνυόταν σε πανίσχυρο εργαλείο στα χέρια των ρυθμιστικών αρχών. Εάν, δηλαδή, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν είναι σε θέση να διατυπώσουν μία πειστική πρόταση για το ότι δεν είναι πλέον πολύ μεγάλα για να καταρρεύσουν, τότε οι αρχές μπορούν να τους ζητήσουν να εξασφαλίσουν υψηλότερα κεφάλαια για να απορροφήσουν πιθανές ζημίες τους, λόγου χάριν, ή ακόμα και να διασπαστούν σε επιμέρους τεμάχια, ευκολότερα διαχειρίσιμα. Επιπλέον, τέλος, για να μπορέσει η όλη διαδικασία να αποβεί αληθοφανής, οι «δηλώσεις βουλήσεως» θα πρέπει να πείθουν και τους επενδυτές, στους οποίους η ευνοϊκή μεταχείριση των τραπεζών ως θεσμών πολύ μεγάλων για να διαλυθούν, δημιουργεί ένα κίνητρο να παραμείνουν ως έχουν. Μέχρι στιγμής, μόνο ένα μικρό και επιφανειακό μέρος των σχεδίων χρεοκοπίας έχει δοθεί στη δημοσιότητα. Θα μπορούσαν ακόμα περισσότερα να γνωστοποιηθούν, χωρίς να υπάρχει ο φόβος πως θα μάθουν οι ανταγωνιστές σημαντικές πληροφορίες, ενώ θα πείθονταν και οι επενδυτές πως οι επεμβάσεις σωτηρίας ανήκουν πλέον στο παρελθόν.