Συνεχίστηκε χθες για δεύτερη συναπτή ημέρα η πτώση των ευρωπαϊκών αγορών στο κλίμα της ανησυχίας για το αδιέξοδο ανάμεσα σε Αθήνα και Βρυξέλλες. Παράλληλα άνοδο σημείωσαν οι αποδόσεις των ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας και ειδικότερα της Ιταλίας που είδε να αυξάνεται το κόστος του δανεισμού της στα υψηλότερα επίπεδα από τον Οκτώβριο του 2014. Κι ενώ το ευρώ ανέκαμπτε χθες σε επίπεδα πάνω από το 1,1140 δολάρια και οι κραδασμοί στις ευρωπαϊκές αγορές δεν είναι ανάλογοι εκείνων του 2012, όταν η κρίση χρέους βρισκόταν στην κορύφωσή της, το πρόβλημα του χρέους φαίνεται να παίρνει παγκόσμιες διαστάσεις.
Ωστόσο και σήμερα τα πράγματα δεν είναι καθησυχαστικά. Το χρέος της Γαλλίας αγγίζει το 98% του ΑΕΠ της, ενώ σε πτώχευση οδεύει το Πουέρτο Ρίκο που προειδοποίησε χθες ότι δεν θα μπορέσει να αποπληρώσει το χρέος του προκαλώντας την υποβάθμισή του από τη Standard & Poor’s.
Η αναμενόμενη άνοδος του κόστους δανεισμού για τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας ήταν ισχυρότερη χθες στη δημοπρασία δεκαετών ομολόγων που διεξήγαγε η Ρώμη, από την οποία άντλησε 6,785 δισ. ευρώ με απόδοση 2,35% όταν στην αντίστοιχη δημοπρασία του περασμένου μήνα η απόδοση ήταν μόλις 1,83%. Ηταν, άλλωστε, ελαφρώς μικρότερη η προσφορά με τη δημοπρασία να υπερκαλύπτεται 1,35 φορές, ενώ στη δημοπρασία του Μαΐου είχε υπερκαλυφθεί 1,44 φορές. Την ίδια στιγμή, άλλωστε, σημείωναν άνοδο οι αποδόσεις κατά επτά μονάδες βάσης των ισπανικών ομολόγων στο 2,42% και κατά οκτώ μ.β. των αποδόσεων των πορτογαλικών που έφθασαν στο 3,16%. Μολονότι παραμένουν αισθητά κάτω από τα επίπεδα του 7% στα οποία είχαν εκτιναχθεί εν μέσω της κρίσης χρέους το 2012, οι αποδόσεις των ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχαν χθες διπλασιασθεί σε σύγκριση με τα επίπεδα στα οποία είχαν υποχωρήσει στις αρχές Μαρτίου, όταν η ΕΚΤ εγκαινίασε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
«Δεδομένου ότι είναι άγνωστο αν η Ελλάδα θα παραμείνει τμήμα της Ευρωζώνης ή θα βγει από την αυτήν με χαοτικό τρόπο, αναμφίβολα θα διατηρηθεί για κάποιο χρονικό διάστημα η αστάθεια στις χρηματαγορές» σχολίασε στο Reuters ο Τζορντάνο Λομπάρντο, αναλυτής της Pioneer Investments. Ο ίδιος επιμένει, πάντως, πως δεν υπάρχει λόγος πανικού, καθώς «η ΕΚΤ θα εξομαλύνει την υπερβολική αστάθεια όσο είναι δυνατόν». Σύμφωνα, άλλωστε, με τον Κριστόφ Ρίγκερ, αναλυτή της Commerzbank, οι δημοπρασίες «αποτελούν τεστ για την αγορά που πρέπει να περάσει χωρίς μεγάλες αναταράξεις», ενώ η άνοδος των αποδόσεων μπορεί να προσελκύσει επίδοξους αγοραστές. Αντανακλώντας τη στροφή των επενδυτών στις εγγυημένες τοποθετήσεις, υποχώρησαν εκ νέου οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων του γερμανικού Δημοσίου, των bunds, κατά 4 μ.β. στο 0,75%.
Οι ευρωπαϊκές αγορές μετοχών, άλλωστε, που στη διάρκεια της συνεδρίασης κινήθηκαν κάποια στιγμή ανοδικά όταν οι φημολογίες ήθελαν να διαγράφονται νέες προοπτικές για συμφωνία ανάμεσα στην Αθήνα και στην Ευρωζώνη, έκλεισαν και πάλι πτωτικά, καθώς άρχισε να διαφαίνεται νέο αδιέξοδο, ενώ πριν από το κλείσιμο η Γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε πως δεν θα υπάρξει συμφωνία πριν από το δημοψήφισμα της Κυριακής. Τις μεγαλύτερες απώλειες σημείωσε χθες ο δείκτης CAC 40 της Γαλλίας που έκλεισε με υποχώρηση 1,63% στον απόηχο της είδησης πως σύμφωνα με τη γαλλική στατιστική υπηρεσία το γαλλικό χρέος έφθασε το πρώτο τρίμηνο του έτους στα 51,6 δισ. ευρώ αντιπροσωπεύοντας το 97,5% του γαλλικού ΑΕΠ. Ανάλογη πτώση σημείωσε, πάντως, και στην εκτός Ευρωζώνης Βρετανία ο δείκτης FTSE 100 του Λονδίνου που έκλεισε με απώλειες 1,5%. Με απώλειες 1,25% έκλεισε, άλλωστε, η αγορά της Φρανκφούρτης, ενώ μικρότερες ήταν οι απώλειες στο Μιλάνο και τη Μαδρίτη που έκλεισαν με υποχώρηση 0,48% και 0,78% αντιστοίχως.
Σε ό,τι αφορά το Πουέρτο Ρίκο, η S&P’s το υποβάθμισε χθες στην κατηγορία CCC- από την κατηγορία CCC+, καθώς λίγες ώρες νωρίτερα ο διοικητής της αμερικανικής υπεράκτιας κτήσης, Αλεχάντρο Γκαρσία Παντίγια, είχε χαρακτηρίσει αδύνατον να αποπληρωθεί το χρέος της χώρας που ανέρχεται σε 73 δισ. δολάρια. Ζήτησε μάλιστα από τους πιστωτές της χώρας να αναλάβουν μέρος της θυσίας όταν κάλεσε την Ουάσιγκτον να επιτρέψει μια αναδιάρθρωση του χρέους της νήσου στο πλαίσιο της αμερικανικής νομοθεσίας περί πτωχεύσεων. «Η εναλλακτική θα ήταν μια στάση πληρωμών με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις που συνεπάγεται κάτι τέτοιο» τόνισε ο κ. Γκαρσία Παντίγια. Επικαλέσθηκε, άλλωστε, πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ στην οποία τονίζεται το σοβαρότατο δημοσιονομικό πρόβλημα της νήσου.