Σε γκαράζ για πλατφόρμες εξόρυξης και άντλησης πετρελαίου από βαθιά νερά έχουν μετατραπεί ο Κόλπος του Μεξικού και η θάλασσα της Καραϊβικής, καθώς το φθηνό πετρέλαιο έχει οδηγήσει σε ραγδαία μείωση της δραστηριότητας των εταιρειών του κλάδου και σε αχρηστία τις πλατφόρμες. Και στο μεταξύ οι προβλέψεις για τις τιμές του πετρελαίου γίνονται όλο και πιο δυσοίωνες. Ενώ έχει ήδη προηγηθεί συνολική πτώση της τιμής του «μαύρου χρυσού» κατά 50% το τελευταίο έτος, οι προβλέψεις μιλούν πλέον για επικείμενη κατάρρευση που θα είναι η μεγαλύτερη των τελευταίων 45 ετών.
Είναι ήδη αδρανείς οι 46 από τις 190 ανά τον κόσμο πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου, οι σύνθετες αυτές εγκαταστάσεις στις οποίες στεγάζονται μηχανές και εργαζόμενοι στα γεωτρύπανα με σκοπό την άντληση πετρελαίου. Το κόστος της παραμονής τους στη μέση της θάλασσας, όμως, με τον πλήρη μηχανολογικό εξοπλισμό τους και τις μηχανές σε λειτουργία φτάνει τις 70.000 δολάρια την ημέρα.
Οπως τονίζει το Bloomberg σε σχετικό του ρεπορτάζ, η εναλλακτική για τις εταιρείες του κλάδου είναι να παραδώσουν τις πλατφόρμες σε νεκροταφεία ναυπηγείων για να αποφύγουν τη δαπανηρή διατήρησή τους σε σημεία όπου θεωρητικά ενδέχεται να επανενεργοποιηθούν στο μέλλον. Κι αυτό γιατί όλη η βιομηχανία του κλάδου βλέπει να μειώνεται δραματικά η ζήτηση για τις υπηρεσίες της καθώς εταιρείες άντλησης όπως η ConocoPhillips περιορίζουν θεαματικά τη δραστηριότητά τους. Η ConocoPhillips ανακοίνωσε προ 10 ημερών ότι ακυρώνει τριετές συμβόλαιο που είχε συνάψει με την Ensco για τη λειτουργία πλατφόρμας που θα κόστιζε 550.000 δολάρια την ημέρα και πρόκειται να λειτουργεί στον Κόλπο του Μεξικού. Είναι, ωστόσο, υποχρεωμένη να καταβάλει στην Ensco πρόστιμο ανάλογο με τα ενοίκια δύο ετών, δηλαδή ποσό ύψους 400 εκατ. δολαρίων.
Οπως τονίζει ο Ντέιβιντ Σμιτ, αναλυτής της Heikkinen Energy Advisors στο Χιούστον «οι περισσότερες από τις εταιρείες που παρέχουν πλατφόρμες δεν έχουν ξαναζήσει κάτι ανάλογο με τη ζήτηση να υποχωρεί τόσο ραγδαία». Ο ίδιος εκτιμά, άλλωστε, ότι βρισκόμαστε στη μέση μιας πτωτικής πορείας του κλάδου, καθώς ήταν ήδη πλεονασματική η προσφορά πριν από την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου. Τα ναυπηγεία του είδους εξακολουθούν να παράγουν νέες πλατφόρμες για να ανταποκριθούν στις παραγγελίες που είχαν όταν κάλπαζαν οι τιμές του πετρελαίου. Ισως, όμως, οι εταιρείες άντλησης δεν τις χρειάζονται πλέον. Αν, άλλωστε, παραδοθούν όπως έχει προγραμματισθεί τουλάχιστον 60 νέες εγκαταστάσεις γεωτρύπανων μέχρι τα τέλη τα 2018, τα πράγματα θα είναι πολύ χειρότερα για τον κλάδο, δεδομένου ότι η τιμή του πετρελαίου βρίσκεται σε επίπεδα κάτω και από το 50% εκείνης που βρισκόταν στα μέσα του περασμένου έτους.
Είναι, άλλωστε, πιθανόν να σημειωθεί περαιτέρω επιδείνωση των τιμών. Η Morgan Stanley παραμένει πιστή σε παλαιότερη πρόβλεψή της ότι οι τιμές του «μαύρου χρυσού» θα ανακάμψουν. Μεμονωμένοι αναλυτές της, όμως, επισημαίνουν πως το φθηνό πετρέλαιο εξώθησε, πράγματι, τις αμερικανικές βιομηχανίες σχιστολιθικών να περιορίσουν τη δαπανηρή παραγωγή τους αλλά την ίδια στιγμή αυξήθηκε η παραγωγή του ΟΠΕΚ. Εξάλλου, η συμφωνία που επέτυχε η Τεχεράνη με τις έξι δυνάμεις της Δύσης θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε σημαντική αύξηση των εξαγωγών ιρανικού πετρελαίου έστω και μεσοπρόθεσμα. Και στο μεταξύ ενδέχεται να βελτιωθεί η κατάσταση στη Λιβύη, οπότε να αυξηθούν και οι δικές της εξαγωγές, ενώ παράλληλα θα αυξάνεται εκ νέου η παραγωγή «μαύρου χρυσού» στις ΗΠΑ.
Η Morgan Stanley εμμένει στην άποψή της πως οι τιμές θα ανακάμψουν επικαλούμενη τους περιορισμούς των χωρών-μελών του ΟΠΕΚ που δεν έχουν τόσο μεγάλες δυνατότητες να αυξήσουν σημαντικά την παραγωγή. Αναγνωρίζει, πάντως, πως οι πιθανότητες για ανάκαμψη είναι πολύ λιγότερες από άλλες φορές, ενώ η πτώση των τιμών του πετρελαίου δεν αποκλείεται να διαρκέσουν τρία χρόνια ή και περισσότερο «υπερβαίνοντας αισθητά το 1986».
Επενδύσεις στο Ιράν
Σε ενεργειακά σχέδια αξίας 185 δισ. δολαρίων μέχρι το 2020 προσβλέπει η Τεχεράνη εν αναμονή της άρσης των κυρώσεων από τη Δύση. Ο Ιρανός υπουργός Βιομηχανίας, Ορυχείων και Εμπορίου, Μοχαμάντ Ρεζά Νεματζαντέχ, έχει εκφράσει την πρόθεση της κυβέρνησής του να επικεντρωθεί στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, των μετάλλων και της αυτοκινητοβιομηχανίας, καθώς στόχος της είναι να προωθήσει τις εξαγωγές της στην Ευρώπη και όχι μόνον να εισάγει δυτική τεχνολογία. Σύμφωνα, άλλωστε, με τον Ιρανό υφυπουργό αρμόδιο για τις εμπορικές και διεθνείς σχέσεις της χώρας, Χοσεϊν Ζαμανίνια, η Τεχεράνη έχει ήδη εκπονήσει σχεδόν 50 σχέδια για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της χώρας.
Στο Ιράν βρίσκονται τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο και τα τέταρτα σε μέγεθος αποθέματα πετρελαίου. Πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν ήδη εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον για την αποκατάσταση της συνεργασίας τους με το Ιράν και ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Σίγκμαρ Γκάμπριελ, πραγματοποίησε ήδη την πρώτη επίσκεψη Γερμανού αξιωματούχου στην Τεχεράνη έπειτα από 13 χρόνια.