Τον Οκτώβριο οι μετοχές κινήθηκαν και πάλι δυναμικά. Τα χρηματιστήρια ανά τον κόσμο κατέγραψαν εντυπωσιακά καλή πορεία στη διάρκεια του μήνα, ανακάμπτοντας μετά την υποχώρηση που σημειώθηκε στα τέλη του καλοκαιριού, και οι περισσότεροι δείκτες των ανεπτυγμένων αγορών επανήλθαν σε θετικό έδαφος για το έτος. Ακόμη και οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών κατέγραψαν εύρωστα κέρδη τον Οκτώβριο, με αποτέλεσμα η υποχώρησή τους να περιορίζεται στο 1,8% μέχρι στιγμής φέτος. Η πορεία των εταιρικών πιστωτικών τίτλων εμφάνισε πιο ανομοιογενή αποτελέσματα, καθώς τα αμερικανικά και τα ευρωπαϊκά ομόλογα υψηλής απόδοσης κατέγραψαν άνοδο 3%, ενώ η άνοδος των ομολόγων υψηλής διαβάθμισης παγκοσμίως ήταν μόλις 0,6%. Τα κρατικά ομόλογα παρουσίασαν μικρότερες αποκλίσεις, αν και τα κρατικά ομόλογα των χωρών της περιφέρειας της Ευρώπης υπεραπέδωσαν έναντι των αντίστοιχων αμερικανικών και βρετανικών τίτλων. Οι τιμές του πετρελαίου παρέμειναν περίπου στα 49,6 (μπρεντ στα τέλη του μήνα) και 46,6 (αργό στα τέλη του μήνα) δολάρια για το μεγαλύτερο διάστημα του Οκτωβρίου.
Η μεταβλητότητα στην αγορά διαμορφώθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα κατά τον Οκτώβριο, ενδεχομένως επειδή το ενδιαφέρον της επενδυτικής κοινότητας στράφηκε στην προοπτική της οικονομίας σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου και στην πολιτική των κεντρικών τραπεζών. Οι επενδυτές παρακολουθούσαν με προσοχή και περίμεναν τις ανακοινώσεις για τη νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) και της Τράπεζας της Ιαπωνίας. Αν και –τελικώς– υπήρξαν λίγες μόνον αλλαγές στην πολιτική αυτών των κεντρικών τραπεζών, η διαφοροποίηση στη διατύπωση και στα μηνύματα είχαν σημασία για τις αγορές.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να αποφασίζει εάν απαιτούνται περαιτέρω μέτρα για την επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό (σχεδόν 2%), δεν θα τηρεί πλέον στάση αναμονής, αλλά θα προβαίνει σε ενέργειες και θα αξιολογεί τις εξελίξεις. Οι αγορές, όπως ήταν αναμενόμενο, αντέδρασαν σε αυτήν τη σαφώς συγκρατημένη θέση και το ευρώ υποχώρησε έναντι του δολαρίου μετά τη συνέντευξη Τύπου του κ. Ντράγκι. Εάν η ΕΚΤ προβεί όντως σε περαιτέρω μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης (QE), τα επόμενα βήματα θα είναι πιθανότατα παράταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης πέρα από την προγραμματισμένη ημερομηνία λήξης του τον Σεπτέμβριο 2016, αύξηση των αγορών τίτλων που πραγματοποιούνται κάθε μήνα και περαιτέρω μείωση του επιτοκίου των καταθέσεων σε αρνητικά επίπεδα – ή ένας συνδυασμός αυτών των μέτρων.
Τα οικονομικά στοιχεία για την Ευρώπη υποστηρίζουν το σενάριο για ανάκαμψη της Ευρωζώνης. Αν και ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή υποχώρησε σε μηδενικά επίπεδα από το 0,1% τον Σεπτέμβριο, η ανεργία μειώθηκε στο 10,8%, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας τετραετίας. Ο Σύνθετος Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (ΡΜΙ), που μετράει τη δραστηριότητα στους κλάδους της μεταποίησης και των υπηρεσιών, αυξήθηκε στο 54,0 τον Οκτώβριο, υπερβαίνοντας τις προβλέψεις και ακολουθώντας την αύξηση του ΑΕΠ, που ήταν σχεδόν 2%. Το γενικώς θετικό κλίμα για την οικονομία αποτυπώθηκε στις περισσότερες κατηγορίες επένδυσης.
Οι επενδυτές θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για μια αύξηση της μεταβλητότητας, καθώς οι αγορές θα προσαρμόζονται στην πρώτη άνοδο των επιτοκίων στις ΗΠΑ από τα χαμηλά/μηδενικά επίπεδα μετά σχεδόν επτά χρόνια, ενώ παράλληλα η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Ιαπωνίας ενδέχεται να προβούν σε αύξηση της ποσοτικής χαλάρωσης. Οι μετοχές της Ευρώπης και της Ιαπωνίας φαίνονται ελκυστικές, δεδομένης της υποστηρικτικής πολιτικής που εφαρμόζουν οι κεντρικές τράπεζές τους. Από την άλλη μεριά, καθώς πλησιάζουμε στο 2016, οι αρνητικές συνέπειες της υψηλής ισοτιμίας του δολαρίου ΗΠΑ και των χαμηλών τιμών του πετρελαίου έχουν ήδη προεξοφληθεί στις προβλέψεις και στον προγραμματισμό των αμερικανικών επιχειρήσεων. Οι αποκλίνουσες νομισματικές πολιτικές και οι προοπτικές της ανάπτυξης των μεγάλων οικονομιών εξακολουθούν να υποδεικνύουν ότι η επιλεκτική προσέγγιση στις μετοχές και στους τίτλους σταθερού εισοδήματος είναι πολύ σημαντική για τις επενδύσεις κατά τους τελευταίους μήνες του έτους, αλλά και για το 2016.
* Market analyst της J.P. Morgan Asset Management.