Εχουμε μία Ευρώπη μοιρασμένη στα δύο, οριζοντίως και καθέτως. Μία Ευρώπη του Βορρά και μία Ευρώπη του Νότου, όπως τη χώρισε η βαριά και παρατεταμένη οικονομική κρίση. Και από την άλλη έχουμε μία Ευρώπη της δυτικής περισσότερο πλευράς και μία άλλη της πρώην ανατολικής, ας πούμε, όπως τη χώρισε τελευταία το μέγα μεταναστευτικό και προσφυγικό πρόβλημα. Κοντολογίς, στο ξεκίνημα της νέας χρονιάς η Ευρώπη δεν εμπνέει και πολύ μεγάλη αισιοδοξία, εγκλωβισμένη στις εσωτερικές αντιθέσεις, στους εθνικούς εγωισμούς, στα ιδεολογικά δόγματα του παρελθόντος και στην έλλειψη ευθύνης και στρατηγικής. Είναι απούσα μία υπερεθνική δύναμη που θα αισθανθεί και θα διοικήσει πολιτικά την Ευρώπη, ως ενιαία γεωπολιτική και οικονομική δύναμη. Αλλά αυτή η προοπτική μόνο ως ελπίδα υπάρχει σήμερα…
Μιλάμε για την Ευρώπη των δύο ταχυτήτων και το αντιμετωπίζουμε πάντα το θέμα ως ταμπού. Σαν να μην πρέπει να μιλάμε γι’ αυτό. Είναι όμως, όπως αποδεικνύεται, λάθος. Η Ευρώπη θα επιβιώσει και θα έχει προοπτική ευημερίας και επιρροής στον σύγχρονο κόσμο, μόνο μέσα από τη συνένωση των δυνάμεών της. Με τη δημιουργία ενός νέου πολιτειακού οικοδομήματος, με την πολιτική ένωση, ένα είδος ομοσπονδίας.
Διαφορετικά θα παρακμάζει, η ευρωπαϊκή προοπτική θα εκφυλίζεται και στο τέλος, όπως την εννοούμε ιστορικά και όχι γεωγραφικά, η Ευρώπη θα διαλυθεί. Θα είναι τεράστιο το πλήγμα στην παγκόσμια οικονομική εξέλιξη, την ισορροπία δυνάμεων, κ.ο.κ., το σημαντικότερο ωστόσο είναι ότι χώρες μικρές, όπως η Ελλάδα, θα υποστούν ζημία τεράστια, θα υποβαθμιστούν δραματικά έξω από την ευρωπαϊκή ομπρέλα. Η παγκοσμιοποίηση επιβάλλει όρους ανελέητους για τις μικρότερες και ασθενέστερες οικονομικά χώρες, δυστυχώς. Η Ευρώπη συνεπώς πρέπει πάση θυσία να προχωρήσει στην ενοποίηση, και στο κάλεσμα αυτό κάποιος πρέπει να φωνάξει «όσοι πιστοί προσέλθετε»…
Είναι φανερό ότι δεν μπορούν σήμερα όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή όλα τα μέλη της Ευρωζώνης από κοινού να αισθανθούν την ίδια ανάγκη και να προχωρήσουν στην πολιτική ενοποίηση, στην εμβάθυνση αυτού του αναγκαίου και κολοσσιαίου ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Είναι ανέφικτο να βάλεις την Ευρώπη σε ένα τραπέζι, άμεσα. Ειδικά όπως έχουν έρθει τα πράγματα και όπως στην αρχή τα επισημαίναμε, με τους διαχωρισμούς που έφεραν εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας οι κρίσεις. Ας προχωρήσουν, λοιπόν, όσοι πραγματικά το θέλουν και όσοι το αντέχουν. Επειτα θα έρθουν και οι άλλοι.
Η Ευρώπη των δύο ταχυτήτων, ή αλλιώς του σκληρού πυρήνα ή ακόμη καλύτερα της αβανγκάρντ, είναι η διέξοδος προφανώς στο θέμα. Ας προχωρήσουν, λοιπόν, στην αρχή έξι ή επτά χώρες, αρκεί να είναι σε αυτές η Γερμανία και η Γαλλία, θα πλησιάσουν και θα αναζητήσουν μετά τα προνόμια και την επιρροή και οι άλλες, χωρίς αμφιβολία. Η Ευρώπη έτσι δεν χτίστηκε άλλωστε; Με τη λογική και τη συνεχή εξέλιξη μιας πολιτικής πρωτοπορίας. Με τις ιδέες και την τόλμη των αποφάσεων λίγων πολιτικών ηγετών, λίγων κρατών-μελών στην αρχή. Η Ευρώπη της πρώτης ταχύτητας είναι η πρόκληση και η μοναδική λύση σήμερα. Για τη μεγάλη ιστορική ανάγκη να αποκτήσει η Ευρώπη ενιαία πολιτική δομή και υπόσταση, να γίνει ένα είδος ομοσπονδίας.