Αιφνιδιάζοντας τις αγορές, η Τράπεζα της Ιαπωνίας (ΒοJ) αποφάσισε να προχωρήσει σε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της υιοθετώντας αρνητικό επιτόκιο (-0,1%) χρέωσης για πρώτη φορά στην ιστορία της σε λογαριασμούς που διατηρούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, στόχος της Τράπεζας είναι η τόνωση της εγχώριας οικονομίας και η ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων καθώς η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας, η αστάθεια στις διεθνείς αγορές και η πρόσφατη πτώση των τιμών του πετρελαίου απειλούν τις προσπάθειές της για την αντιμετώπιση του αποπληθωριστικού κινδύνου.
Παράλληλα, η Τράπεζα παράτεινε για ακόμη μία φορά το χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη του πληθωριστικού στόχου 2% από το τέλος του δημοσιονομικού έτους 2016 στο πρώτο εξάμηνο του 2017 (δηλαδή την περίοδο Απριλίου 2017-Σεπτεμβρίου 2017). Σύμφωνα με δηλώσεις του διοικητή της Τράπεζας, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης του επιτοκίου σε αρνητικό επίπεδο εάν κριθεί αναγκαίο. Η απόφαση της ΒoJ έρχεται ένα μήνα περίπου μετά την υιοθέτηση από την ΕΚΤ επιπρόσθετων μέτρων χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής της, ενώ σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του διοικητή Μάριο Ντράγκι είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω δράσης στην επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής, τον Μάρτιο, σε περίπτωση ενίσχυσης αποπληθωριστικών πιέσεων. Η μερική ανάκαμψη των τιμών πετρελαίου, η απόφαση της ΒoJ και οι ενδείξεις για επιπλέον νομισματική χαλάρωση από την ΕΚΤ συνέβαλαν στη βελτίωση του κλίματος στα διεθνή χρηματιστήρια στο τέλος της εβδομάδας.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης FTSEurofirst 300 έκλεισε την Παρασκευή κατά 1% περίπου υψηλότερα, παραμένοντας όμως οριακά σε αρνητική περιοχή σε εβδομαδιαία βάση και 7,5% χαμηλότερα από τις αρχές του έτους. Οι τιμές του πετρελαίου ενισχύθηκαν, με το Μπρεντ να διαπραγματεύεται σε επίπεδα κοντά στα 34 δολ. το βαρέλι την Παρασκευή, εν μέρει λόγω της πρόσφατης επιδείνωσης του καιρού που αύξησε τη ζήτηση πετρελαίου θέρμανσης. Ωστόσο, σε μηνιαία βάση, αναμένεται να καταγράψει τον Ιανουάριο τη μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων ετών. Στις αγορές συναλλάγματος, το γιεν κινήθηκε καθοδικά μετά την απόφαση της BoJ ενώ η ισοτιμία ευρώ/δολ. κυμαινόταν την Παρασκευή αργά στην Ευρώπη κοντά στο 1,0900 παραμένοντας στο πρόσφατο διάστημα διαπραγμάτευσης 1,05-1,10 εν μέσω αβεβαιότητας για τον ρυθμό περαιτέρω σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής της Fed τους επόμενους μήνες.
* Διεύθυνση τρέχουσας οικονομικής ανάλυσης και έρευνας διεθνών κεφαλαιαγορών της Eurobank.