Στο βασίλειο των ομολόγων η ύπαρξη αρνητικών αποδόσεων δεν αποκλείει την αποκόμιση κέρδους. Την περασμένη εβδομάδα, πάνω από το ένα τέταρτο των ομολόγων που περιλαμβάνονται στον παγκόσμιο δείκτη κρατικών ομολόγων της JPMorgan είχε αρνητική απόδοση, ομόλογα συνολικού ύψους 6,4 τρισ. δολαρίων. Είναι πιθανό ότι σύντομα θα προστεθούν και τα δεκαετή γερμανικά κρατικά ομόλογα σε αυτά που έχουν αρνητική απόδοση μαζί με αυτά της Ελβετίας και της Ιαπωνίας. Οι επενδυτές θα πρέπει να είναι εύστροφοι εάν θέλουν να κερδίσουν χρήματα σε αυτό τον ελαφρώς σουρεαλιστικό κόσμο.
Αξίζει να αγοράσει κανείς ομόλογα με αρνητική απόδοση υπό την προϋπόθεση ότι θα εξακολουθήσει να μειώνεται η απόδοσή τους. Οι αποδόσεις κινούνται αντίστροφα από τις τιμές των ομολόγων, κάτι που επιτρέπει στους επενδυτές να αποκομίζουν κεφαλαιακά κέρδη. Οταν όμως τα μόνα κέρδη προέρχονται από αυτή την πηγή, τότε μπορεί να προκληθεί ζημιά ακόμη και από μικρές διακυμάνσεις της τιμής των ομολόγων. Ακριβώς αυτό είχε συμβεί τον περασμένο Απρίλιο, όταν είχαν αρχίσει να ανακάμπτουν από ιστορικά χαμηλό επίπεδο οι αποδόσεις των γερμανικών κρατικών ομολόγων. Καθώς αναγκάζονταν να πουλήσουν όλο και περισσότεροι επενδυτές, η απόδοση είχε αυξηθεί κατά 21 φορές σε διάστημα μικρότερο των δύο μηνών.
Γι’ αυτό λοιπόν οι επενδυτές πρέπει να βρίσκονται σε εγρήγορση ώστε να εντοπίσουν το ταχύτερο δυνατόν πότε ενδέχεται να αρχίσει να αντιστρέφεται η πτωτική πορεία των αποδόσεων, ακόμη και αν πρόκειται για προσωρινή εξέλιξη. Παράλληλα, πρέπει να είναι έτοιμοι να δράσουν γρήγορα ώστε να αποκομίσουν κέρδη προτού αυτά εξαφανιστούν. Για παράδειγμα, ορισμένα γαλλικά κρατικά ομόλογα με αρνητική απόδοση μπορεί να έχουν πιο ελκυστική τιμή από αντίστοιχης διάρκειας γερμανικά και, συνεπώς, να προσφέρουν περισσότερες δυνατότητες αποκόμισης κεφαλαιακών κερδών.
Υπάρχουν σοβαροί λόγοι για τους οποίους μπορεί να συνεχιστεί η πτώση των αποδόσεων των γερμανικών και των ιαπωνικών κρατικών ομολόγων. Και στις δύο αυτές χώρες οι κεντρικές τράπεζες αγοράζουν μεγάλη ποσότητα κρατικών ομολόγων. Μάλιστα, είναι πιθανό ότι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, θα ανακοινώσει την περαιτέρω αύξηση της αγοράς κρατικών ομολόγων στην επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 10 Μαρτίου. Παράλληλα δεν υπάρχει το παραμικρό σημάδι ότι θα μπορούσε να αρχίσει να αυξάνεται ο πληθωρισμός, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει στον τερματισμό των προγραμμάτων αγοράς κρατικών ομολόγων. Οι επενδυτές είναι τόσο βέβαιοι γι’ αυτά τα δεδομένα ώστε την περασμένη Τρίτη η Ιαπωνία έγινε η πρώτη χώρα από την ομάδα των επτά μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου (G7) που κατάφερε να πουλήσει δεκαετή κρατικά ομόλογα με αρνητική απόδοση.
Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την ύπαρξη ανατροπών. Φανταστείτε, για παράδειγμα, τι θα γινόταν εάν απρόσμενα ο κ. Μάριο Ντράγκι αποφάσιζε να άρει τον κανόνα σύμφωνα με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγοράζει κρατικά ομόλογα ανάλογα με το κεφάλαιο που διαθέτει κάθε κράτος-μέλος της Ευρωζώνης στην ίδια την ΕΚΤ. Οποιαδήποτε ενέργεια θα οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι η ΕΚΤ θα αγόραζε λιγότερα γερμανικά κρατικά ομόλογα θα προκαλούσε την οξεία αντιστροφή της πτωτικής τάσης των αποδόσεών τους και, συνεπώς, πολλοί επενδυτές θα έχαναν χρήματα.