Ενθαρρυντικά είναι τα τελευταία στοιχεία για την πορεία της Ιαπωνίας, το ΑΕΠ της οποίας μειώθηκε μεν αλλά λιγότερο από τις προβλέψεις. Η εξέλιξη μπορεί να είναι θετική για την οικονομική πολιτική του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε, αλλά η ιδιωτική κατανάλωση παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Ενδέχεται έτσι η κυβέρνηση να αναγκασθεί να αναβάλει την αύξηση του ΦΠΑ.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το ιαπωνικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 1,1% το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους, ενώ οι προβλέψεις μιλούσαν για συρρίκνωση κατά 1,4%. Ενθαρρυντική είναι, άλλωστε, η αύξηση των κεφαλαιακών δαπανών κατά 1,5%, αλλά ανησυχητική η μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 0,9%. Μια άλλη εξέλιξη που είναι πιθανόν να ανησυχήσει την κυβέρνηση είναι η υποχώρηση που σημείωσε η καταναλωτική εμπιστοσύνη για δεύτερο συναπτό μήνα τον Φεβρουάριο, οπότε κατέγραψε τα χαμηλότερα επίπεδα του τελευταίου έτους. Οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι ίσως δεν αποδίδουν οι προσπάθειες της κυβέρνησης Αμπε να απαλλάξει την ιαπωνική οικονομία από τον αποπληθωρισμό και τη στασιμότητα των τελευταίων δεκαετιών.
«Η οικονομία είναι πιθανόν να μην ανακάμψει σημαντικά το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου», εκτιμά ο Γιοσίκι Σίνκε, επικεφαλής της ομάδας οικονομολόγων στο Dai-ichi Life Research Institute. Ο ίδιος λέει πως «η κυβέρνηση μπορεί να υιοθετήσει ορισμένα από τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας και να καθυστερήσει την αύξηση του ΦΠΑ αν είναι αναιμική η ανάπτυξη το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου και διαφαίνεται πιθανότητα στασιμότητας για το δεύτερο τρίμηνο». Το θέμα αφορά την προγραμματισμένη για τον Απρίλιο του 2017 δεύτερη αύξηση του ΦΠΑ στο 10% από το 8%. Πηγές προσκείμενες στην κυβέρνηση ανέφεραν στο Reuters ότι ήδη εξετάζεται η προοπτική να αναβληθεί η επίμαχη αύξηση του φόρου. Οταν προ δύο ετών η κυβέρνηση προχώρησε στην πρώτη αύξηση του ΦΠΑ, είχε προειδοποιήσει αρκετούς μήνες, με αποτέλεσμα να αυξηθεί αρχικά η κατανάλωση το χρονικό διάστημα που προηγήθηκε. Στη συνέχεια, όμως, ακολούθησε πτώση των πωλήσεων.
Από την πλευρά της κυβέρνησης Αμπε, πάντως, ο υπουργός Οικονομίας Νομπουτέρου Ισιχάρα επιμένει στην αρχική εκτίμησή του ότι τα θεμελιώδη μακροοικονομικά μεγέθη της Ιαπωνίας παραμένουν ισχυρά. Δημοσκόπηση του Reuters που διεξήχθη προτού δοθούν στη δημοσιότητα τα τελευταία στοιχεία φέρει την πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών να προβλέπει ανάπτυξη 0,9% για το πρώτο τρίμηνο. Κάποιοι άλλοι όμως, όπως η Deutsche Securities, προβλέπουν συρρίκνωση του ιαπωνικού ΑΕΠ κατά 1,0%. Η Ιαπωνία αιφνιδίασε τις αγορές τον Ιανουάριο, οπότε η κεντρική τράπεζά της ανακοίνωσε ότι υιοθετεί αρνητικά επιτόκια για να μην επιβαρυνθεί το ήδη εύθραυστο επιχειρηματικό κλίμα από την αστάθεια στις διεθνείς αγορές. Ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ιαπωνίας Χαρουχίκο Κουρόντα σχολίασε, πάντως, πως η τράπεζα εξετάζει προσεκτικά τις επιπτώσεις των αρνητικών επιτοκίων στην οικονομία και άφησε να εννοηθεί ότι δεν προγραμματίζεται κάποιο πακέτο τόνωσης της οικονομίας.