Οι πρώτες σοβαρές επιπτώσεις από την απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ενωση (Brexit) καθίστανται εμφανείς ειδικά στο πεδίο των επιχειρήσεων, των οποίων το ηθικό έχει τρωθεί. Σε τελευταία έρευνα, την οποία διεξήγαγε η Credit Suisse με τη συμμετοχή διευθυνόντων συμβούλων από κορυφαίες βρετανικές επιχειρήσεις, η εμπιστοσύνη τους στην οικονομία της χώρας και στις προοπτικές της έχει κλονιστεί σε ανησυχητικό βαθμό μετά τις 23 Ιουνίου. Επιπροσθέτως, για πρώτη φορά μετά το 2013 περισσότερες είναι οι εταιρείες που αναμένουν να μειώσουν τις δαπάνες τους από εκείνες που προτίθενται να τις αυξήσουν.
Εν τω μεταξύ, ορισμένες επιχειρήσεις έχουν αναθεωρήσει τα σχέδιά τους για προσλήψεις και επενδύσεις, ενώ άλλες τα άφησαν στην άκρη, έως ότου διασαφηνιστεί η νέα σχέση Βρετανίας και Ευρωπαϊκής Ενωσης. H Ε.Ε., πάντως, δεν πρόκειται να διευκολύνει τη μετάβαση στη νέα εποχή. «Δεν μπορούμε να απωθήσουμε τους Βρετανούς, αλλά ούτε και θα τους επιτρέψουμε να επωφεληθούν από το Brexit», δήλωσε κατηγορηματικά ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στην πολωνική εφημερίδα Polityka. «Στόχος των διαπραγματεύσεων δεν σημαίνει ότι θα είναι η τιμωρία ή η ταπείνωση των Βρετανών, επειδή μας έκαναν ό,τι μας έκαναν. Εάν όμως τους αφήσουμε το περιθώριο να κερδίσουν, τότε θα ήταν τραγικό για την Ε.Ε». Ο Ντόναλντ Τουσκ αναφερόταν εμμέσως πλην σαφώς στην επιθυμία των θιασωτών της εξόδου να περιοριστεί η κοινοτική μετανάστευση. Οι «27» διεμήνυσαν στο Λονδίνο ότι δεν υπάρχει επιλεκτική πρόσβαση στην ενιαία αγορά, εάν δεν γίνουν σεβαστές και οι τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες της, συμπεριλαμβανομένης της απρόσκοπτης μετακίνησης των εργαζομένων.
Ενόψει, μάλιστα, των αναγκών για σύναψη νέου συμφωνητικού πλαισίου μεταξύ Βρετανίας και Ε.Ε., η ζήτηση για ανθρώπους με την ανάλογη τεχνογνωσία είναι μεγάλη. Στη νέα κυβέρνηση της Τερέζας Μέι θα ενταχθεί ειδική ομάδα, η οποία θα αναλάβει αυτό το επαχθές έργο. Είναι υπερεπείγον να εντοπισθούν τα κατάλληλα καταρτισμένα άτομα, δεδομένου ότι η Βρετανία συνήψε την τελευταία μεμονωμένη εμπορική συμφωνία ως χώρα στις αρχές του 1970, οπότε και εισήλθε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, την εν συνεχεία Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο υπουργός Επιχειρήσεων Σατζίντ Τζάβιν είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα ότι η χώρα «με τάχιστους ρυθμούς θα εξασφαλίσει την απαραίτητη διαπραγματευτική τεχνογνωσία για την επικείμενη εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ η κυβέρνηση αποσκοπεί έως το τέλος της χρονιάς να προσλάβει έως και 300 ειδικευμένους υπαλλήλους».
Επίκειται ύφεση
Αξίζει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Credit Suisse, η οποία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στη Βρετανία, επίκειται ύφεση. Η οικονομική της ομάδα, συγκεκριμένα, προβλέπει ότι η βρετανική οικονομία θα περιπέσει το 2017 σε ύφεση, με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της να συρρικνώνεται 1%, λόγω του αντικτύπου της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση στην εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των δαπανών τους. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση της ομάδας των οικονομολόγων της ελβετικής τράπεζας: «Φοβόμαστε ότι, ενόψει του δημοψηφίσματος, είχαν ήπια ύφεση δύο από τους δείκτες που συνιστούν το βαρόμετρο της ανάπτυξης της Βρετανίας: ο δείκτης διευθυντών προμηθειών του κλάδου υπηρεσιών και η αύξηση των διαθέσιμων θέσεων εργασίας».
Πέντε είναι οι βασικοί λόγοι που συνηγορούν υπέρ της ύφεσης. Πρώτον, οι μισές από τις εταιρείες του δείκτη FTSE 350 δεν έχουν σχέδιο αντιμετώπισης του Brexit. Δεύτερον, οι εξαγωγές προς την Ε.Ε. θα τύχουν αρνητικής διάκρισης και ειδικά όσες αφορούν τις υπηρεσίες του χρηματοπιστωτικού κλάδου. Τρίτον, οι επενδύσεις των ξένων προς τη Βρετανία έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ. Τέταρτον, οι επιχειρήσεις έχουν σωρεύσει αποθέματα, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο, και μία ύφεση θα δυσχεράνει την πώλησή τους. Πέμπτον, οι καταναλωτές και τα νοικοκυριά δεν έχουν προετοιμασθεί για το Brexit. Πάντως υπάρχουν και πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις για ανάπτυξη της βρετανικής οικονομίας 0,5% το 2017 έναντι 2% προ του δημοψηφίσματος.