Ποια στοιχεία διαμορφώνουν μια υγιή αγορά εργασίας; Η χαμηλή ανεργία και οι γενναιόδωροι και αυξανόμενοι μισθοί αποτελούν μια καλή αρχή. Ομως, υπάρχουν και άλλα σημαντικά στοιχεία. Μελέτη για τη βρετανική αγορά εργασίας, που δημοσιεύτηκε την Τρίτη, περιλαμβάνει ορισμένες σωστές ερωτήσεις για το τι θα πρέπει να κάνει η αγορά εργασίας και πώς να μην προσεγγίζει κανείς το ζήτημα της εργασίας. Ο σύγχρονος κόσμος θα έπρεπε να φθονεί το βρετανικό εργατικό δυναμικό. Η ανεργία είναι στο 4,5%, δηλαδή όσο χαμηλότερα θα μπορούσε να υποχωρήσει σε μια πλούσια χώρα, και η απασχόληση βρίσκεται σχεδόν στο 75% του πληθυσμού.
Οι πραγματικοί μισθοί είναι χαμηλότεροι απ’ όσο ήταν το 2008, ωστόσο το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα έχει αυξηθεί τα 32 από τα 35 τελευταία χρόνια. Και η βρετανική αγορά εργασίας είναι ευέλικτη: περισσότερο από τη γερμανική και τη γαλλική, αλλά όχι τόσο πολύ όσο η πλήρως απορρυθμισμένη αμερικανική. Ωστόσο αυτό που δεν αποτυπώνεται στα γενικά στατιστικά στοιχεία είναι ότι δεν είναι ίδιες όλες οι θέσεις εργασίας. Τα στοιχεία για τους μισθούς και την απασχόληση δεν αποκαλύπτουν πολλά για τα εξουθενωτικά ωράρια εργασίας, για την πνευματική πίεση που υφίστανται οι εργαζόμενοι, για τις ώρες που χάνουν μετακινούμενοι από και προς τη δουλειά τους ή για την απουσία κύρους. Στην έκθεσή του για την κατάσταση της απασχόλησης στη Βρετανία, ο Μάθιου Τέιλορ, διευθύνων σύμβουλος του Βασιλικού Οργανισμού για την ενθάρρυνση των Τεχνών και του Εμπορίου (RCA), προσπαθεί να την περιγράψει εστιάζοντας σε μη οικονομικά ζητήματα όπως η εργασιακή ασφάλεια. Δεν υποστηρίζει την απαγόρευση των λεγόμενων συμβολαίων «μηδενικών ωρών», όπου ο εργοδότης δεν εγγυάται ούτε για μια ώρα εργασίας τον μήνα, ωστόσο υποστηρίζει πως η άδεια ασθενείας και η γονική άδεια θα έπρεπε να προσφέρονται σε όσους εργαζόμενους είναι ουσιαστικά, αλλά όχι και τυπικά, μισθωτοί.
Ο κ. Τέιλορ θεωρεί πως ο μισθός είναι μόνον ένα από τα έξι στοιχεία που συνιστούν μια «καλή δουλειά». Είναι αλήθεια πως ορισμένες θέσεις εργασίας συνοδεύονται από τόσο άσχημες συνθήκες, ώστε μόλις μετά βίας είναι καλύτερες από την ανεργία. Αλλες πάλι είναι πολύ περισσότερο θελκτικές απ’ όσο θα νόμιζε κανείς εξετάζοντας μόνο το ύψος του μισθού. Ολα αυτά είναι γνωστά εδώ και χρόνια στις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Αναλογιστείτε πόσο δύσκολο είναι να εκριζωθούν θέσεις εργασίας όπου άνθρωποι εργάζονται υπό άθλιες συνθήκες. Ή το άλλο άκρο που προσφέρει το παράδειγμα της Κίνας, όπου πέρυσι 1,5 εκατομμύριο υποψήφιοι διαγωνίστηκαν για μόλις 270.00 θέσεις εργασίας στο δημόσιο. Η εργασία δεν είναι συναρπαστική, ούτε μεγάλος ο μισθός, ωστόσο προσφέρει κοινωνικό κύρος, σταθερότητα και κινητικότητα.
Τα στοιχεία για την απασχόληση είναι λιγότερο σημαντικά από τη στιγμή που παραδέχεται κανείς πως ορισμένες θέσεις εργασίας είναι πραγματικά τόσο άσχημες όσο η ανεργία. Και πάλι, αυτό δεν αποτελεί νέο για τους Κινέζους αξιωματούχους. Οποιαδήποτε αξιολόγηση της σύγχρονης εργασίας θα πρέπει να απαντήσει σε δύο ερωτήσεις: με ποιον τρόπο θα δημιουργηθούν καλές θέσεις εργασίας και πώς θα τις μετρήσει κανείς. Στην ιστορία της Βρετανίας έχουν υπάρξει ασφαλώς άθλιες δουλειές και παιδική εργασία, όμως η χώρα έχει και ιστορία εργοδοτών που ήταν αναπάντεχα καλοί. Οι πατερναλιστές καπιταλιστές της βικτωριανής εποχής έχτιζαν πόλεις και σχολεία για τους εργάτες τους. Πιο πρόσφατα ο ιδρυτής της Virgin Ρ. Μπράνσον είπε πως δεν θα ελέγχει πόση άδεια παίρνουν οι υπάλληλοί του.