Ερευνα εις βάθος αρχίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη σχεδιαζόμενη εξαγορά της αμερικανικής Μοnsanto από τη γερμανική Bayer, η οποία θα οδηγήσει στη δημιουργία του μεγαλύτερου ομίλου στον κόσμο σε ζιζανιοκτόνα και σπόρους καλλιέργειας. Από τον Δεκέμβριο του 2015 είχε αρχίσει η διαδικασία τριών κολοσσιαίων συμφωνιών στον κλάδο των αγροτικών και χημικών προϊόντων.
Προηγήθηκαν η συγχώνευση των Dow Chemical και DuPont (130 δισ. δολάρια) και η εξαγορά της Syngenta από την κινεζική ChemChina (44 δισ. δολάρια), με τελευταία την εξαγορά της Monsanto. Ετσι, από τους έξι αρχικά ομίλους απομένουν τέσσερις, δημιουργώντας σοβαρά θέματα για την εύρυθμη λειτουργία του ανταγωνισμού σε διεθνή κλίμακα.
«Οι σπόροι καλλιέργειας και τα ζιζανιοκτόνα είναι προϊόντα ζωτικής σημασίας για τους αγρότες αρχικά και τους καταναλωτές ως τελικούς αποδέκτες», διευκρίνισε η Ευρωπαία επίτροπος αρμόδια για θέματα Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ. «Οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι ο ανταγωνισμός λειτουργεί ομαλά και οι αγρότες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε καινοτομικά προϊόντα με υψηλότερη ποιότητα, ενώ παράλληλα είναι σε θέση να αγοράσουν είδη σε ανταγωνιστικές τιμές. Ταυτόχρονα πρέπει να διατηρήσουμε ένα περιβάλλον όπου οι εταιρείες θα μπορούν να καινοτομήσουν και να επενδύσουν σε αναβαθμισμένα προϊόντα».
Οι Βρυξέλλες ανησυχούν μήπως η εξαγορά της Monsanto από την Bayer επηρεάσει δυσμενώς επιμέρους αγορές: μία από αυτές είναι το ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο ζιζανιοκτόνο Roundup (με βάση τη γλυφοσάτη) της Μοnsanto, που ανταγωνίζεται ευθέως τo αντίστοιχο σκεύασμα της Bayer, Liberty (με βάση τη γλυφοσινάτη), οι σπόροι λαχανικών και ελαιοκράμβης, καθώς και η εκχώρηση άδειας για χρήση της τεχνολογίας βαμβακόσπορων σε τρίτους. Επιπλέον, μία ακόμα αγορά στην οποία πιθανολογείται ότι θα περιορίσει τον ανταγωνισμό η συμμαχία Bayer-Monsanto είναι εκείνη για τα γενετικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την ανθεκτικότητα των φυτών στα ζιζανιοκτόνα. Συνήθως δίνεται άδεια να χρησιμοποιηθούν αυτά τα στοιχεία σχετικά με τα γενετικά χαρακτηριστικά σε τρίτες εταιρείες παραγωγής σπόρων καλλιέργειας. Επιπροσθέτως, η Κομισιόν εμφανίζεται προβληματισμένη μήπως η εξαγορά της Monsanto από την Bayer, η μεγαλύτερη που έγινε ποτέ από γερμανική εταιρεία, ανακόψει την πορεία ανάπτυξης νέων προϊόντων. Μιλώντας για νέα προϊόντα, η Ευρωπαϊκή Ενωση εννοεί σπόρους σιταριού και ζιζανιοκτόνα που αφορούν ζιζάνια ανθεκτικά στα μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενα προϊόντα. Ο διευθύνων σύμβουλος της Bayer Bέρνερ Μπάουμαν είχε αναφέρει σε αναλυτές στα τέλη Ιουλίου πως «ήταν αναμενόμενο να εξετάσει ενδελεχώς τη σχεδιαζόμενη εξαγορά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεδομένου ότι πρόκειται για μεγάλη και περίπλοκη συμφωνία».
Ενα ακόμα θέμα που απασχολεί τη Μαργκρέτε Βεστάγκερ αφορά το σχέδιο της Bayer να προσφέρει συνδυαστικά σπόρους και αντίστοιχα ζιζανιοκτόνα με τη βοήθεια νέων αγροτικών ψηφιακών εργαλείων, όπως είναι ειδικοί αισθητήρες, λογισμικό και μηχανές ακριβείας. Η Bayer έχει δεσμευθεί να πουλήσει τις δραστηριότητές της στο ζιζανιοκτόνο Liberty, καθώς και τους σπόρους βαμβακιού και ελαιοκράμβης που είναι ανθεκτικοί στο παραπάνω σκεύασμα. Αν το κάνει αυτό, ευελπιστεί να εγκριθεί η εξαγορά από τις αρμόδιες αρχές στη Νότια Αφρική. Επίσης, ο γερμανικός κολοσσός έχει δεσμευθεί να αυτονομήσει δραστηριότητές του με ετήσιες πωλήσεις έως και 1,6 δισ. δολάρια – τα περιουσιακά στοιχεία ίσως ενδιαφέρουν τις ανταγωνίστριες BASF και Syngenta. Παρ’ όλα αυτά, η Bayer θα πρέπει να αποφασίσει, αν ύστερα από αυτές τις υποχωρήσεις αξίζει ακόμα τον κόπο να αποκτήσει τη Monsanto.