H χρονική στιγμή που θα αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) την πρώτη αύξηση των επιτοκίων στην Ευρωζώνη ύστερα από χρόνια κεντρίζει το επενδυτικό ενδιαφέρον, θεωρώντας πια πως τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης θα τερματιστούν πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι αναμενόταν. Οταν η ΕΚΤ ανακοίνωσε τη μείωση των μηνιαίων αγορών ομολόγων στα 30 δισ. ευρώ από τον Ιανουάριο του 2018, δεσμεύτηκε ότι θα συνεχίσει το πρόγραμμα μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2018 και έτσι έδωσε την εντύπωση ότι θα το τερματίσει σταδιακά. Η ΕΚΤ είχε, επίσης, ανακοινώσει ότι θα διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα αρκετά μετά τη λήξη του προγράμματος αγοράς ομολόγων, οδηγώντας πολλούς επενδυτές στο συμπέρασμα ότι το κόστος δανεισμού θα παραμείνει σταθερό τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 2019.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο εβδομάδων, όμως, ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΚΤ υπονόησαν ότι το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων θα τερματιστεί εξ ολοκλήρου τον επόμενο Σεπτέμβριο, ανοίγοντας νωρίτερα τον δρόμο για την πρώτη αύξηση των επιτοκίων από το 2011. Σήμερα πιθανολογείται μια αύξηση μέσα στο εξάμηνο προς τις αρχές του 2019, δηλαδή πριν από τη λήξη της θητείας του νυν προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, τον Οκτώβριο του ιδίου έτους. Ετσι εξηγείται η άνοδος των αποδόσεων στα βραχυπρόθεσμα ομόλογα, αντανακλώντας την πεποίθηση των αγορών ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε αυστηρότερη νομισματική πολιτική νωρίτερα απ’ ό,τι προβλεπόταν αρχικά. Οι αποδόσεις στα 5ετή ομόλογα της Γερμανίας, της ισχυρότερης οικονομίας στην Ευρωζώνη, αναρριχήθηκαν τον Δεκέμβριο δέκα μονάδες βάσης, αντανακλώντας τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων έξι μηνών.
Οι αποδόσεις στα διετή γερμανικά ομόλογα κινούνται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων πέντε μηνών, αν και παραμένουν σε αρνητικό πρόσημο. «Σήμερα, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων επηρεάζονται περισσότερο από εκτιμήσεις για την πρώτη αύξηση των επιτοκίων παρά από τα υφιστάμενα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης», σχολιάζει ο Πίτερ Τσάτγουελ, επικεφαλής στρατηγικής επιτοκίων στη Misuho του Λονδίνου. Στις αρχές Δεκεμβρίου, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης κινούνταν στο χαμηλό μηνών, παρά το γεγονός ότι θεσμικοί επενδυτές διέβλεπαν άνοδο μετά την απόφαση του Οκτωβρίου της ΕΚΤ για τη μείωση των μηνιαίων αγορών ομολόγων στα 30 δισ. ευρώ από τον Ιανουάριο του 2018.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες συνειδητοποιούν πόσο μεγάλη σημασία έχει να προετοιμάσουν διακριτικά τις αγορές για μια αλλαγή κατεύθυνσης στην πορεία της νομισματικής πολιτικής. Η αλλαγή στις προβλέψεις των αγορών για την πρώτη αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ έπειτα από χρόνια παρατηρήθηκε ύστερα από τα σχόλια των Μπενουά Κερέ και Εβαλντ Νοβότνι της ΕΚΤ. Ο κ. Κερέ είπε στις 30 Δεκεμβρίου ότι υπάρχει ισχυρή πιθανότητα να μην παραταθούν περαιτέρω τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης. Σε συνέντευξη που έδωσε στις 2 Ιανουαρίου, ο κ. Νοβότνι σημείωσε ότι θα τερματιστούν τα μέτρα στήριξης το 2018, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσει να είναι ισχυρή η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη. Επίσης την Κυριακή, ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης Γενς Βάιντμαν εξέφρασε την άποψη ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να ορίσει συγκεκριμένη ημερομηνία για τον τερματισμό των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης.