Νέα μέτρα για την ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών της Ε.Ε., με στόχο την καταπολέμηση του ξεπλύματος «μαύρου» χρήματος, σκέπτεται να λάβει η Ευρωπαϊκή Ενωση. H κατάρρευση της λετονικής τράπεζας ABLV και το «πάγωμα» των δραστηριοτήτων της μαλτέζικης Pilatus Bank έφεραν στο φως τις αδυναμίες όσον αφορά τις πρόσφατες τροποποιήσεις των ευρωπαϊκών κανόνων, οι οποίες ασφαλώς πρέπει να διορθωθούν, επισημαίνουν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Ε.Ε. Και οι δύο τράπεζες βρέθηκαν στο επίκεντρο υποθέσεων οικονομικού εγκλήματος που διερευνούσαν οι αμερικανικές δικαστικές αρχές, εκθέτοντας σε «μεγάλο βαθμό» την αδυναμία των ελεγκτικών μηχανισμών της Ε.Ε., όπως είχε δηλώσει η Ντανιέλ Νουί, πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. «Πρέπει να καταλήξουμε σε ορισμένα πρακτικά συμπεράσματα μετά τις υποθέσεις της Μάλτας και της Λετονίας», σχολίασε πριν από λίγες μέρες η Βιέρα Γιουρόβα, επίτροπος Δικαιοσύνης στην Κομισιόν, ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Βασικό εμπόδιο είναι η έλλειψη στενής και συνεχούς συνεργασίας μεταξύ εθνικών εποπτικών αρχών της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση του οικονομικού εγκλήματος.
Ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης αυτήν την Παρασκευή, ο πρόεδρος της Κομισιόν Μάριο Σεντένο έγραψε στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ότι όλοι οι θεσμικοί φορείς θέλουν να ενισχυθούν οι έλεγχοι, ώστε να εφαρμόζεται πλήρως η νομοθεσία για το ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος.
Στην επιστολή του ο Μάριο Σεντένο αναφέρει ότι μία έκθεση για την ενισχυμένη εποπτεία θα έχει ολοκληρωθεί τον Ιούλιο, ανοίγοντας τον δρόμο για την ενσωμάτωση πρόσθετων μέτρων έως τα τέλη του 2018. Το νέο κανονιστικό πλαίσιο για την καταπολέμηση του ξεπλύματος «μαύρου» χρήματος θα τεθεί σε εφαρμογή το 2020. Σε αυτό προβλέπεται η δημιουργία κεντρικής βάση δεδομένων, όπου θα καταχωρίζονται όλα τα χρηματοοικονομικά στοιχεία των κρατών-μελών.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, οι αμερικανικές αρχές είχαν κατηγορήσει την ABLV, που ήταν η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Λετονίας, ότι κάνει συστηματικά ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος και παραβιάζει τις κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Βόρειας Κορέας. Την ίδια περίοδο, ο κεντρικός τραπεζίτης της Λετονίας, Ιλμαρς Ρίμσεβικς, συνελήφθη διότι τον κατηγόρησε η Norvik Bank, μία μικρή τράπεζα της Λετονίας, ότι χρηματίζεται επί σειράν ετών και διατηρεί σχέσεις με ιδιώτες από τη Ρωσία, που είναι ύποπτοι για ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος. Ο κ. Ρίμσεβικς αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση 100.000 ευρώ, αλλά εξακολουθεί να είναι υπόλογος στη Δικαιοσύνη.
Αυτά τα περιστατικά πλήττουν την αξιοπιστία της ΕΚΤ, σε μια περίοδο που έχει αναλάβει δράση για την εποπτεία των τραπεζών της Ευρωζώνης, επισημαίνει το Euroactiv. Ο κ. Ρίμσεβικς –ο οποίος ισχυρίστηκε ότι το θησαυροφυλάκιο των 200 κιλών που έκλεψαν από την οικία του δύο ημέρες μετά τη σύλληψή του περιείχε μόνον οικογενειακές φωτογραφίες– ήταν μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ. Η Λετονία πραγματοποιεί σήμερα έρευνες για να διαπιστώσει αν το τραπεζικό της σύστημα χρησιμοποιείται ως δίαυλος σε προερχόμενα κεφάλαια από τη Ρωσία, τα οποία έχουν στόχο να επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις σε τρίτες χώρες, σύμφωνα με το Reuters. Οι τοποθετήσεις στις τράπεζες της Λετονίας από το εξωτερικό αναλογούν σχεδόν στο 40% του ενεργητικού τους. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κεφαλαίων, περίπου 10,5 δισ. ευρώ, προέρχεται από τη Ρωσία.
Η Pilatus Bank είχε κινήσει τις υποψίες των εποπτικών αρχών της Ευρωζώνης, αλλά δεν ελήφθη κανένα μέτρο από την κυβέρνηση της χώρας, παρά μόνον όταν ο Ιρανός πρόεδρός της, Aλί Σαντρ Χασμένι Νετζάντ, συνελήφθη τον Μάρτιο στις ΗΠΑ, με κατηγορίες για απάτη και ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος. Αυτόν τον μήνα, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή ξεκίνησε έρευνες για το πώς ακριβώς οι αρμόδιες αρχές της Μάλτας χειρίστηκαν την υπόθεση της Pilatus.