Ουάσιγκτον. Τη μεγαλύτερη συρρίκνωση στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας σημείωσε το αμερικανικό ΑΕΠ στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις ότι η αμερικανική οικονομία οδεύει στην ύφεση. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Εμπορίου κατά το τρίτο τρίμηνο το ΑΕΠ συρρικνώθηκε σε ετήσια βάση κατά 0,4%.
Υφεση προ των πυλών
Το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου τονίζει στην ανακοίνωσή του ότι αδυνατεί να υπολογίσει την έκταση των συνεπειών του τρομοκρατικού χτυπήματος της 11ης Σεπτεμβρίου, αλλά σύμφωνα με ανεξάρτητους αναλυτές είναι βέβαιον ότι η πρωτοφανής αυτή ενέργεια επηρέασε αρνητικότατα την οικονομική δραστηριότητα. Υπενθυμίζεται ότι κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, το αμερικανικό ΑΕΠ -ένα από τα σημαντικότερα μεγέθη για την οικονομική κατάσταση ενός κράτους- αυξήθηκε μόλις κατά 0,3%. Αν το ΑΕΠ συρρικνωθεί και στο τέταρτο τρίμηνο, όπως αναμένεται άλλωστε, τότε η αμερικανική οικονομία θα ικανοποιεί και τον θεωρητικό ορισμό της ύφεσης, που σύμφωνα με τις απόψεις ορισμένων οικονομολόγων ορίζεται από δύο συνεχόμενα τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι το National Bureaeu of Economic (NERB) Research, που αποτελεί τον επίσημο φορέα του αμερικανικού κράτος για τη δήλωση των φάσεων ύφεσης και ανάπτυξης, δεν υιοθετεί τον παραπάνω ορισμό. Για το NERB τα βασικά κριτήρια για τον ορισμό της ύφεσης είναι η πορεία της βιομηχανικής παραγωγής, του εισοδήματος, της απασχόλησης και των λιανικών πωλήσεων. Υπό αυτή την έννοια βέβαια η αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε φάση ύφεσης από το δεύτερο τρίμηνο. Η τελευταία φορά που το αμερικανικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε σε τριμηνιαία βάση ήταν το πρώτο τρίμηνο του 1993. Τότε όμως δεν ακολούθησε δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο μείωσης του ΑΕΠ.
Η μείωση του ΑΕΠ πάντως ήταν αισθητά μικρότερη της αναμενόμενης, με αποτέλεσμα η σχετική ανακοίνωση να γίνει δεκτή με ανακούφιση από τις αγορές και τους επενδυτές. Οι αμερικανικοί δείκτες κινήθηκαν υψηλότερα, ενώ ανοδικά κινήθηκαν και οι τιμές των περισσοτέρων αμερικανικών ομολόγων, αν και αυτό αποδίδεται στην απόφαση του υπουργείου Οικονομικών να μην εκδώσει ξανά ομόλογα 30ετούς διάρκειας. Οικονομικοί αναλυτές θεωρούν ότι πλέον η ύφεση είναι προ των πυλών, ενώ για πολλούς είναι αναπόφευκτη. Ομως, η συντριπτική πλειοψηφία συμφωνεί στο ότι η ύφεση θα έχει περιορισμένη διάρκεια και ένταση.
Χρηματιστηριακοί κύκλοι στη Wall Street επίσης συνιστούν στους επενδυτές ψυχραιμία, καθώς προειδοποιούν ότι στο τέταρτο τρίμηνο τα πράγματα μπορεί να είναι πολύ χειρότερα. Ομως, η επιθετική νομισματική πολιτική που ακολουθεί η Federal Reserve, σε συνδυασμό με το πακέτο στήριξης της οικονομίας που διαπραγματεύεται στο Κογκρέσο, δημιουργούν αισιοδοξία για το μέλλον και η αίσθηση που κυριαρχεί είναι ότι από τις αρχές του 2002 η αμερικανική οικονομία θα εισέλθει ξανά σε τροχιά ανάπτυξης.