Τ ι ειρωνεία… την Πέμπτη 24 Μαΐου του 2001 η απώλεια της Γερουσίας εξαιτίας της αποστασίας του Τζέιμς Τζέφορντς, είχε προκαλέσει πρόσκαιρους κραδασμούς στον Λευκό Οίκο και το μεγάλο κεφάλαιο. Την ημέρα εκείνη ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής της Πολιτείας του Βέρμοντ -όχι μόνο το ‘πε αλλά και το έκανε- εγκατέλειψε το κόμμα του, με συνέπεια η Γερουσία έστω και οριακά να περάσει στον έλεγχο των Δημοκρατικών. Οι φόβοι πως οι υπερφιλόδοξες προεκλογικές υποσχέσεις του Τζορτζ Μπους προς τους Αμερικανούς θα «παγιδευθούν» από τους Δημοκρατικούς στη Γερουσία, κυριάρχησαν πρόσκαιρα όμως. Καθώς, με την πολύτιμη ψήφο πέντε Δημοκρατικών (ενώ δύο δικοί του το καταψήφισαν) και η Γερουσία, μετά τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενέκρινε τότε το νομοσχέδιο του Αμερικανού προέδρου που έθεσε τις βάσεις για τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος. Να θυμίσω ότι η μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος θα υλοποιηθεί εντός μιας 10ετίας με γενναίες περικοπές ύψους 1,35 τρισ. δολαρίων. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση της φορολογίας των δύο τελευταίων 10ετιών στις ΗΠΑ, από το 1981 όταν στο πρώτο έτος της εκλογής του ο τότε πρόεδρος Ρέιγκαν μείωσε τους φόρους. Ομως δεν επαρκεί καθώς η ανακούφιση από τη μαζική μείωση της φορολογίας, τα πρώτα τσεκ συνολικής αξίας περίπου 38 δισ. δολαρίων άρχισαν να αποστέλλονται στους Αμερικανούς στις 23 Ιουλίου, τώρα είναι σταγόνα στον ωκεανό.
Ωστόσο, η απώλεια της Γερουσίας από την αποστασία του Τζέιμς Τζέφορντς, ήταν μια ιδιαίτερα σοβαρή πολιτική ήττα για τον Τζορτζ Μπους. Αλλά με τον ίδιο επικεφαλής, για πρώτη σχεδόν φορά τα τελευταία 50 χρόνια, οι Ρεπουπλικανοί κατέκτησαν στις εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου εκτός από τον Λευκό Οίκο και τα δύο νομοθετικά σώματα του Κογκρέσου (δηλαδή τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία, που την έχασαν εξαιτίας του Τζέιμς Τζέφορντς). Βεβαίως, ο Τζορτζ Μπους εξελέγη στο υψηλότερο αξίωμα των Ηνωμένων Πολιτειών έστω με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, αλλά αυτό πλέον δεν έχει σημασία. Ενώ ο Λευκός Οίκος ήταν ευχαριστημένος που είχε κερδίσει έστω και τις μισές -τις 50 από τις 100- έδρες που κατείχε στη Γερουσία το ρεπουμπλικανικό κόμμα του Τζορτζ Μπους, αλλά αποδείχθηκε μοιραίος ο Τζέιμς Τζέφορντς. Τώρα, ο Τζορτζ Μπους ενώ πιστεύει πως «με τη μαζική μείωση της φορολογίας θα διασωθεί η οικονομία και τα νοικοκυριά», οι εισηγήσεις του έχουν μπλοκαριστεί στη Γερουσία. Ενώ ήδη η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει εγκρίνει τις φορολογικές ελαφρύνσεις που έχει εισηγηθεί ο Αμερικανός πρόεδρος και που ανέρχονται στα 90 δισ. δολάρια και περιλαμβάνονται στο κατεπείγον πακέτο αναπτυξιακών μέτρων των 130 δισ. δολαρίων!
Τι ειρωνεία… Ενώ γράφονται και ειπώνονται ξανά πολλά για τις συνέπειες του «downsizing» στο οποίο επιδίδονται οι επιχειρήσεις με στόχο την επιβίωση της κερδοφορίας τους, τα «μαύρα» στοιχεία για την ανεργία της ισχυρότερης οικονομίας του κόσμου έδειξαν προχθές υποταγή στη λαίλαπα των απολύσεων. Και ενώ η 10ετής αναπτυξιακή πορεία της αμερικανικής οικονομίας όντως έχει τώρα σχεδόν γκρεμιστεί στην ύφεση, το γνωστό μαύρο σενάριο δεν αποτελεί πλέον ανέκδοτο στην Αμερική: Δυστυχώς, το «downsizing» επιβεβαιώνει τους συνειρμούς της ιστορίας με το όνομα Μπους… Η τραγωδία του «downsizing», που είχε ξεσπάσει τότε επί προεδρίας του Τζορτζ Μπους… επαναλαμβάνεται τώρα και επί του τζούνιορ. Να θυμίσω ότι στις εκλογές του 1992 ο πατέρας Τζορτζ Μπους και οι Ρεπουμπλικανοί έχασαν την εξουσία, λόγω της ύφεσης και της υψηλής ανεργίας. Ηταν τότε που ο Αλαν Γκρίνσπαν λέγεται πως με την πολιτική του χάρισε στον Μπιλ Κλίντον και τους Δημοκρατικούς τον Λευκό Οίκο. Ο πρόεδρος της Federal Reserve, όντως με το δράμα που είχε προκαλέσει στην οικονομία εξαιτίας των υψηλών επιτοκίων, το τότε προεκλογικό κλίμα ήταν ιδιαίτερα βαρύ. Τώρα, βεβαίως, δεν ευθύνεται ο Αλαν Γκρίνσπαν…
Οι μυριάδες μαζικές απολύσεις απεικονίζουν την καίρια τραυματισμένη αμερικανική οικονομία. Σε μάχη επιβίωσης από την ύφεση και τις συνέπειες της εφιαλτικής τρομοκρατικής ισλαμικής επίθεσης κατά των ΗΠΑ την Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου, όλοι οι τομείς της οικονομίας (εκτός από τον αγροτικό τομέα) απολύουν συνεχώς. Τα στοιχεία για την απασχόληση στις Ηνωμένες Πολιτείες, που ανακοινώθηκαν προχθές, ξεπέρασαν τις χειρότερες προβλέψεις. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία αυτά, οι θέσεις εργασίας σημείωσαν ραγδαία πτώση κατά 415.000 το μήνα Οκτώβριο, που είναι η χειρότερη των τελευταίων δύο 10ετιών.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πτώση από το Μάιο του 1980, την περίοδο της ύφεσης της αμερικανικής οικονομίας επί κυβερνήσεως Κάρτερ. Τώρα καταμετρώνται πλήρως οι απολύσεις που έγιναν μετά τις δραματικές εξελίξεις του πολύνεκρου ειδεχθούς τρομοκρατικού χτυπήματος την 11η Σεπτεμβρίου κατά της Νέας Υόρκης και της Ουάσιγκτον. Ενώ το ποσοστό ανεργίας εκτοξεύθηκε εφιαλτικά τον Οκτώβριο στο 5,4%, από 4,9% τον Σεπτέμβριο. Βεβαίως, η Γερμανία βιώνει αύξηση της ανεργίας στο 9,4%. Ωστόσο, η ραγδαία αυτή επιδείνωση της ανεργίας εξισορροπείται από τις ελπίδες που πυροδοτούν οι νέες γενναιόδωρες αναπτυξιακές δαπάνες και νέες περικοπές φόρων. Ο Τζορτζ Μπους έκανε προχθές ξανά έκκληση προς τη Γερουσία να εγκρίνει ταχύτατα ώς το τέλος του τρέχοντος μήνα το πακέτο των δημοσιονομικών μέτρων που έχει εισηγηθεί. Η Wall Street ελπίζει πως δεν θα αργήσει η ανάκαμψη της οικονομίας και της κερδοφορίας των αμερικανικών επιιχειρήσεων. Βεβαίως, οι σοβαροί κίνδυνοι που απειλούν την επιχειρηματική Αμερική συνεχίζονται παρά την εφαρμογή της πλέον επιθετικής τακτικής και στρατηγικής στη νομισματική πολιτική, από το 1987 που κρατά τα ηνία της FED ο Αλαν Γκρίνσπαν, με τη μείωση των αμερικανικών επιτοκίων εννέα φορές από τις αρχές του έτους στο 2,5% που είναι τα χαμηλότερα επίπεδα από το 1962 όταν τις ΗΠΑ κυβερνούσε ο θρυλικός Τζον Κένεντι! Την Τρίτη 6 Νοεμβρίου συνεδριάζει η FOMC και αναμένεται νέα μείωση του βασικού επιτοκίου-κλειδιού στο 2%(!).
Ναι η Αμερική βρίσκεται ήδη σε ύφεση! Ενώ και τα στοιχεία για την κλονισμένη αισιοδοξία των Αμερικανών επενδυτών, πυροδότησαν κύματα ανησυχίας. Οι σοβαροί κίνδυνοι που απειλούν την επιχειρηματική Αμερική, προκαλούν δραματικές δονήσεις. Η εικόνα της βιομηχανίας παραμένει «κατάμαυρη», επηρεάζοντας δραματικά και την οικονομία Αρχικώς μάτωσε η καρδιά της Wall Street. Ωστόσο, οι ελπίδες κυριαρχούν. Και παρά τα «μύρια» προβλήματα της αμερικανικής οικονομίας, το ευρώ αδυνατεί να επωφεληθεί! Ο χειρισμός του κρίσιμου θέματος της κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής, μεταξύ των 12 κεντρικών τραπεζιτών των χωρών της Ζώνης του Ευρώ, εξακολουθεί να μην πείθει(!) τις αγορές. Και ενώ η πορεία των οικονομιών της Ευρώπης της ΟΝΕ δεινοπαθεί, η σύγκρουση μεταξύ τραπεζιτών και πολιτικών της Ζώνης του Ευρώ, έχει υποσκάψει την εμπιστοσύνη.
