Τους τελευταίους μήνες στη χώρα μας έχουν ξεκινήσει να επιλύονται αρκετά από τα προβλήματα που δημιούργησε η κρίση, καθώς και κάποιες διαχρονικές στρεβλώσεις του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Η ελληνική οικονομία προσβλέπει στην εφαρμογή ενός νέου μείγματος οικονομικής πολιτικής, με περιορισμό της υπερφορολόγησης και τη δημιουργία ενός ρυθμιστικού περιβάλλοντος φιλικότερου προς τις επενδύσεις, εν μέσω κλίματος εμπιστοσύνης, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Οι εξελίξεις αυτές δημιουργούν εύλογη αισιοδοξία στους πολίτες και στις επιχειρήσεις για την οικονομική προοπτική της Ελλάδας. Το ερώτημα είναι αν η επίλυση των εκκρεμοτήτων από το παρελθόν είναι αρκετή από μόνη της για να προεξοφλήσει ένα καλύτερο μέλλον.
Οι προσδοκίες για οικονομική μεγέθυνση θα μετουσιωθούν σε σταθερά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, εφόσον καταφέρουμε να αλλάξουμε το παραγωγικό μας μοντέλο στην εποχή μιας νέας επανάστασης στην τεχνολογία και στις επιστήμες. Οφείλουμε άμεσα να αναμετρηθούμε με την πρόκληση της ψηφιακής τεχνολογίας, που μετασχηματίζει με ταχύτατους ρυθμούς επιχειρήσεις, οικονομίες, ανθρώπινες δραστηριότητες και κοινωνίες. Με άλλα λόγια, ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα που πρέπει να κερδίσουμε είναι να αξιοποιήσουμε με τόλμη και αυτοπεποίθηση τις δυνατότητες που δίνει η σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία, κάτι που και άλλες χώρες, μεγαλύτερες αλλά και μικρότερες, κάνουν ήδη με επιτυχία. Για την Ελλάδα η 4η βιομηχανική επανάσταση είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί.
Η χώρα μας διαθέτει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, με πιο σημαντικό ίσως το ανθρώπινο κεφάλαιο και θα μπορούσε να κάνει το άλμα προς μια ανοιχτή οικονομία του ανταγωνισμού και να συμμετέχει στις διεθνείς αλυσίδες προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ολες οι σχετικές μελέτες δείχνουν ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν μία σαφή έλλειψη πυξίδας σχετικά με τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα βρίσκεται ψηλά στη λίστα των χωρών με μεγάλη πιθανότητα αυτοματοποίησης των θέσεων εργασίας, λόγω της δομής της παραγωγής, που είναι συγκριτικά ισχνή και της απασχόλησης, που συγκεντρώνεται σε επαγγέλματα και δραστηριότητες που μπορούν εύκολα να αυτοματοποιηθούν. Συνεπώς για να μπορέσουν οι εργαζόμενοι να ενταχθούν στις νέες θέσεις απασχόλησης και οι επιχειρήσεις να παραμείνουν ανταγωνιστικές, επιβάλλεται η ταχύτερη δυνατή ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στο εκπαιδευτικό και επιχειρηματικό μας οικοσύστημα. Αντίστοιχη προσοχή πρέπει να δώσουμε και στα θέματα των υποδομών, αλλά και του ρυθμιστικού πλαισίου, ώστε να πετύχουμε την παραγωγική ενδυνάμωση της ελληνικής οικονομίας και την ενσωμάτωση της καινοτομίας και του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού στον πυρήνα της επιχειρηματικότητας.
Στον ΣΕΒ μελετήσαμε σε βάθος τη διεθνή εμπειρία, και ήδη στο συνέδριο για την Ψηφιακή Ελλάδα το 2017 αναδείξαμε τις προϋποθέσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης, καταθέτοντας μια ολοκληρωμένη πρόταση ψηφιακού και τεχνολογικού μετασχηματισμού.
Σήμερα, συνεχίζουμε με μια δραστηριότητα διαρκείας και πρώτο σημείο κορύφωσης το προσεχές Βιομηχανικό Συνέδριο, που θα πραγματοποιηθεί στις 18-19 Δεκεμβρίου 2019 στην Αθήνα. «Κλειδί» για την επιτυχία είναι οι πολυεπίπεδες συνεργασίες, όπως η διασύνδεση του εκπαιδευτικού συστήματος με την παραγωγική βάση της χώρας. Οι συμπράξεις των startups με τον βασικό κορμό των ελληνικών επιχειρήσεών της. Η από κοινού εκπόνηση και υλοποίηση μιας εθνικής στρατηγικής για την 4η βιομηχανική επανάσταση με την πολιτεία. Η εμπειρία από τις άλλες χώρες της Ε.Ε. δείχνει ότι κανένας μετασχηματισμός αυτής της έκτασης δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τη σύνθεση γνώσεων και δυνάμεων της δημόσιας διοίκησης και του ιδιωτικού τομέα.
Ο ΣΕΒ κατά το επόμενο χρονικό διάστημα θα επικεντρωθεί σε μια σειρά από δράσεις, με σκοπό τη γρήγορη και επιτυχημένη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή και στις απαιτήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Εχουμε ήδη συστήσει το Παρατηρητήριο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, έναν μόνιμο μηχανισμό για τη συνεχή παρακολούθηση της ψηφιακής ωριμότητας της οικονομίας και των επιχειρήσεων, αξιοποιώντας για τον σκοπό αυτό ένα νέο, καινοτόμο, σύνθετο δείκτη μέτρησης (SEV Digital Maturity Index). Θα συνεχίσουμε με προτάσεις για συμπράξεις που θα επισπεύσουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση εθνικής στρατηγικής για το Industry 4.0, θεματικές εξειδικεύσεις της εθνικής στρατηγικής σε επιμέρους κλάδους και τομείς της οικονομίας, δράσεις για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και συστηματική ενημέρωση των επιχειρήσεων σε όλη τη χώρα.
Η προσαρμογή κρατών, κοινωνιών και επιχειρήσεων στις αλλαγές που φέρνει η τεχνολογία έχει ξεκινήσει σε ολόκληρο τον κόσμο και δεν πρόκειται να σταματήσει. Για να μη χάσουμε αυτή την ευκαιρία ο ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός πρέπει να αποτελέσει εθνική προτεραιότητα και στην Ελλάδα, στη βάση μιας συνολικής στρατηγικής, για την οποία επιχειρήσεις και πολιτεία οφείλουμε να εργαστούμε μαζί.
* Ο κ. Θεόδωρος Φέσσας είναι πρόεδρος του ΣΕΒ.