Δημόσιες δαπάνες και καταναλωτική ζήτηση

Δημόσιες δαπάνες και καταναλωτική ζήτηση

3' 14" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Κάθε ημέρα που περνά επιδεινώνεται η εικόνα της παγκόσμιας οικονομίας. Η ύφεση θα αποτελεί βεβαιότητα για τις ΗΠΑ από τη στιγμή που θα ανακοινωθούν τα στοιχεία για το τέλος του τρέχοντος έτους. Η δεύτερη οικονομία του κόσμου, η Ιαπωνία, κινδύνει επίσης να διολισθήσει από την ύφεση στη συρρίκνωση, ενώ η τρίτη, η Γερμανία, φλερτάρει με τους αρνητικούς δείκτες οικονομικής ανάπτυξης. Η Τράπεζα της Αγγλίας, ωστόσο, προβλέπει σχετικά ομαλή πορεία της βρετανικής οικονομίας.

Παρουσιάζοντας την τελευταία έκθεσή της για τον πληθωρισμό, ο αναπληρωτής διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Μέρβινγκ Κινγκ, εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι πιθανότητες ύφεσης είναι μόλις μία στις δέκα. Τόνισε, άλλωστε, ότι είναι πιθανότερο το επόμενο έτος να υποχωρήσει ο δείκτης ετήσιας οικονομικής ανάπτυξης της Βρετανίας ελαφρώς κάτω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο του 2,25%. Σε ό,τι αφορά την αύξηση της ανεργίας, ο κ. Κινγκ μόλις που την ανέφερε. Δικαιολογημένα, η Τράπεζα της Αγγλίας δεν ανησυχεί ιδιαίτερα από την αύξηση της ανεργίας. Καμία χώρα δεν μπορεί να μείνει αλώβητη από την παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση και ιδιαίτερα η Βρετανία της οποίας οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν το 1/4 του ΑΕΠ.

Οι δημόσιες δαπάνες, όμως, και η καταναλωτική ζήτηση αντισταθμίζουν το πρόβλημα. Το περασμένο έτος η διοχέτευση ρευστού έμοιαζε άκαιρη αλλά σήμερα δείχνει να προσφέρει ανακούφιση. Μέχρι στιγμής είναι περιορισμένες οι ενδείξεις υποχώρησης των καταναλωτικών δαπανών. Ο όγκος των λιανικών πωλήσεων αυξήθηκε κατά 1,5% στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου και ο ιδιωτικός δανεισμός βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 10 ετών. Η στρατηγική της Τράπεζας επικεντρώθηκε στην αναπλήρωση των μειωμένων εξαγωγών με τη συνεχιζόμενη αύξηση της κατανάλωσης. Παρά την αύξηση των δαπανών, οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν χαλαρώσει και μετά τις 11 Σεπτεμβρίου η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής μείωσε τα επιτόκια κατά 1%. Το μήνυμα προς τους καταναλωτές είναι «ξοδέψτε, ξοδέψτε, ξοδέψτε τουλάχιστον μέχρις ότου ανακάμψει η παγκόσμια οικονομία».

Δύο μεγάλοι κίνδυνοι απειλούν, πάντως, την υπόσχεση του υπουργού Οικονομικών, Γκόρντον Μπράουν, ότι «δεν θα υπάρξει πλέον ούτε ακμή ούτε παρακμή». Ούτε η ακμή ούτε η παρακμή μπορούν να προβλεφθούν γι’ αυτό και δεν μπορεί να εντοπισθεί η κατάλληλη νομισματική πολιτική. Η αύξηση των καταναλωτικών δαπανών σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη ανατίμηση της στερλίνας έχουν οδηγήσει σε αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών. Κι αυτό δεν μπορεί να συνεχισθεί για πάντα. Αν οι συνθήκες παραμείνουν οι ίδιες, η στερλίνα θα υποχωρήσει κάποια στιγμή μολονότι κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει το πότε. Οι τιμές των εισαγωγών θα αυξηθούν και η εγχώρια ζήτηση θα ενισχυθεί. Ενδέχεται να χρειασθεί μια εσπευσμένη στροφή προς μια πιο περιοριστική νομισματική πολιτική αλλά θα ήταν ίσως πολύ αργά για να εξουδετερώσει την εκτίναξη του πληθωρισμού.

Αν οι καταναλωτές υιοθετούσαν μια επιφυλακτική στάση ίσως να αυξάνονταν οι αποταμιεύσεις και να βελτιώνονταν οι εύθραυστοι ισολογισμοί των νοικοκυριών. Θα μειώνονταν αισθητά οι καταναλωτικές δαπάνες και θα ήταν πολύ αργά για να έχει οποιονδήποτε αντίκτυπο η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Οσο περισσότερο βασίζεται η Τράπεζα της Αγγλίας στις καταναλωτικές δαπάνες για να αποφύγει την ύφεση, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος που διατρέχει. Η Τράπεζα βρίσκεται, έτσι, παγιδευμένη ανάμεσα στους δύο αυτούς κινδύνους. Σπάνια η χάραξη πολιτικής είναι τόσο δύσκολη. Δεδομένου, όμως, ότι η οικονομική ανάπτυξη παραμένει σε επίπεδα κοντά στην τάση της και ο πληθωρισμός κοντά στον στόχο, είναι μάλλον δύσκολο να είναι τελικά εσφαλμένη η κρίση της Τράπεζας.

Τα αεροσκάφη της DAT απογειώθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο, ενώ είχαν περάσει ημέρες από τότε που έμεινε καθηλωμένος στο έδαφος ο στόλος της Sabena. Ωστόσο, παρ’ ότι πραγματοποίησαν πτήσεις για τουλάχιστον 35 προορισμούς, πολλά ήταν άδεια. Ετσι εξηγείται γιατί η συμφωνία κοινού προγραμματισμού πτήσεων με τη Virgin και η απόφαση του σερ Ρίτσαρντ να συνεργασθεί με τον κ. Νταβινιόν και τον κ. Λίπενς μπορούν να σώσουν ό,τι απέμεινε από την εταιρεία. Ο κ. Νταβινιόν μπορεί να προσφέρει στη Virgin ευκαιρία να επεκταθεί ταχύτερα απ’ ό,τι με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Θα ήταν ειρωνεία αν οι βαρώνοι των βελγικών επιχειρήσεων είχαν κληθεί για μια τελευταία φορά να παράσχουν συμπληρωματική χρηματοδότηση για τον σερ Ρίτσαρντ, τον ύστατο αυτοδημιούργητο επιχειρηματία.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή