Ενας από τους μεγαλύτερους διαχειριστές κεφαλαίων στον κόσμο, η νεοϋρκέζικη φίρμα «Fidelity» εν μέσω θέρους εφόρμησε ως ταύρος στην αγορά, ανεβάζοντας στα ύψη το θερμόμετρο της Σοφοκλέους.
Δεν έφθανε το πληθωρικό μερίδιο που φρόντισε να συσσωρεύσει στην δημόσια προσφορά υφισταμένων μετοχών του ΟΠΑΠ Α.Ε., αλλά με συνεχή «βροχή» εντολών τις ακριβώς επόμενες ημέρες από τη λήξη της προσφοράς κατάφερε να αποκτήσει «γερές» θέσεις σε μία σειρά μετοχών με διακριτή παρουσία και συμβολή στον «εικοσάρη» δείκτη.
Και το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ότι οι εντολές της «Fidelity» δεν έχουν -προς το παρόν- τέλος, δημιουργώντας ένα απολύτως αξιοποιήσιμο και για άλλες μεγάλες -κυρίως αμερικανικές- φίρμες έδαφος πολλαπλών συνεργειών και αναβαθμίζοντας προσδοκίες σε όλο το μήκος και το πλάτος της αγοράς των εταιρειών μεγάλης κεφαλαιοποίησης.
Για παράδειγμα, η παλαιά γνώριμος από τις θέσεις της στον ΟΤΕ αμερικανική «Putnam» επανακάμπτει στην εγχώρια αγορά με άγριες διαθέσεις (σε κάποια στιγμή ίσως να ήταν και ο μεγαλύτερος μέτοχος του τηλεπικοινωνιακού οργανισμού μετά το δημόσιο) ή οι θρυλικές «Scottish Widows» από το μακρινό παρελθόν της Σοφοκλέους. Το νέο μετοχολόγιο του ΟΠΑΠ θα έχει στην σύνθεση του μετόχους όπως ο εξειδικευμένος πλέον στο asset management οργανισμός της «Shroeders» ή ελάχιστα γνωστά στην Ελλάδα funds από τις ΗΠΑ, όπως το «Κ Capital» και άλλα. Μαζί τους και ο εντυπωσιακός αριθμός των 32.000 ιδιωτών που συμμετείχαν στη δημόσια εγγραφή.
Τραπεζικά στελέχη παρότι δεν κρύβουν την έκπληξη τους για την εντυπωσιακή είσοδο μιάς από τις μεγαλύτερες φίρμες του κόσμου στην αγορά της Σοφοκλέους έχουν μία πρώτη -και πιθανότατα καθόλου εσφαλμένη- εξήγηση για αυτήν την απρόσμενη κατά άλλα καλοκαιρινή έλευση των μεγάλων ξένων θεσμικών επενδυτών. Κι η εξήγηση τους αυτή, ας ενταχθεί στην γενικότερη εκτίμηση που μιλά για αναβάθμιση του διεθνούς ενδιαφέροντος για τις μετοχικές αξίες, για την ύπαρξη σημαντικής ρευστότητας στον χώρο των διεθνούς εμβέλειας funds και τις υποσχέσεις θετικής εξέλιξης των τιμών των μετοχών κ.ά. Το βασικό της στοιχείο της εξήγησης των τραπεζικών στελεχών έχει να κάνει με μία καθόλου τυχαία σύμπτωση: H έκδοση του ΟΠΑΠ Α.Ε. με την έλευση της «Fidelity» και των άλλων funds.
Η έκδοση του ΟΠΑΠ Α.Ε., λένε, συγκέντρωσε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά και τα δεδομένα που λειτουργούν θετικά στην προσέλκυση τέτοιων μεγάλων θεσμικών επενδυτών. Κι αυτό γιατί αφορούσε μία μεγάλη εταιρεία (με βάση την κεφαλαιοποίηση της στη χρηματιστηριακή αγορά, το οικονομικό της μέγεθος και το μερίδιο της στην αγορά του κλάδου, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ενωσης), με μεγάλη μετοχική διασπορά (το 52 % των μετοχών της ανήκει σε ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές), με ισχυρή βάση ρευστότητας (λόγω κυρίως του εξειδικευμένου αντικειμένου δραστηριότητας ) και υψηλή μερισματική απόδοση (το 7 % της μετοχής με βάση τα τρέχοντα επίπεδα τιμών καταγράφεται στην VIP λίστα των αποδόσεων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο).
Με βάση αυτά τα δεδομένα της έκδοσης και τα χαρακτηριστικά της επιχείρησης η «Fidelity» -και η κάθε «Fidelity» – δεν είχε κάνενα λόγο να απουσιάσει. Κι αυτό έπραξε -απλά και καθαρά τα πράγματα. Ταυτόχρονα, όμως, τα ίδια στελέχη εκτιμούν ότι η θεαματική είσοδος της διεθνούς εμβέλειας νεοϋρκέζικης φίρμας υποστηρίζεται από δύο πολύ χαρακτηριστικά ποιοτικά στοιχεία που όμοια τους δεν είχε γνωρίσει μέχρι τώρα η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά.
Το πρώτο έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο βαθμός αναγνωρισιμότητας της ελληνικής αγοράς -και ευρύτερα της ελληνικής οικονομίας- έχει ενισχυθεί στο μέγιστο δυνατόν βαθμό στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού και σε αυτό έχει συμβάλλει τα μάλλα λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα. Τραπεζικά στελέχη στην ελληνική πρωτεύουσα που έχουν την δυνατότητα της συχνής, σχεδόν καθημερινής επαφής με εκπροσώπους μεγάλων επενδυτικών οίκων που έχουν την έδρας τους στη Νέα Υόρκη επισημαίνουν ότι το στοιχείο της αναγνωρισιμότητας της ελληνικής αγοράς δίνει νέα πνοή και περιεχόμενο στις χρηματιστηριακές επενδύσεις μιάς φίρμας όπως η «Fidelity» κι αυτό γιατί «δένει» καλύτερα τις προοπτικές των αποδόσεων της. Κάθε μεγάλη φίρμα το πρώτο που μετρά όταν επενδύει σε μετοχές είναι οι εν δυνάμει υποψήφιοι πελάτες της, δηλαδή εκείνοι που θα αναλάβουν να απορροφήσουν τα «χαρτιά» που έχει στο χαρτοφυλάκιό της. Κι όταν ακόμη και ο τοπικής εμβέλειας fund manager στην πολιτεία της Αιόβα γνωρίζει, έστω και από την τηλεόραση την Αθήνα -ως τόπο τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων- η «δουλειά» της «Fidelity» και της κάθε «Fidelity» διευκολύνεται στο μέγιστο βαθμό.
Το δεύτερο ποιοτικό στοιχείο αφορά τον βαθμό εξοικείωσης των στελεχών των διεθνών επενδυτικών οίκων με την «αναβαθμισμένη» ελληνική αγορά. Οπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη «η αναβάθμιση ήθελε τον χρόνο της για να δουλέψει και να αποδώσει τους αναμενόμενους καρπούς της…». Τα ίδια στελέχη επισημαίνουν ότι ο συνδυασμός της αναγνωρισιμότητας της ελληνικής αγοράς (ελέω Ολυμπιακών Αγώνων) και της εξοικείωσης των στελεχών των μεγάλων επενδυτικών οίκων με τα πράγματα της αναβαθμισμένης αγοράς διαμορφώνει ένα πολύ πιο σταθερό περιβάλλον για να ευδοκιμήσουν κινήσεις όπως εκείνη της «Fidelity» που εμπεριέχουν δυναμική για την ίδια την αγορά και τις επιχειρήσεις που φιλοξενούνται σε αυτήν.
Αλλά, ποια δυναμική και σε ποια αγορά; Αποτελεί κοινό μυστικό μεταξύ της ευάριθμης κοινότητας των τραπεζικών και χρηματιστηριακών στελεχών ότι οι μεγάλες φίρμες δεν πρόκειται ούτε καν να διανοηθούν να κουνήσουν το πόδι τους έξω από την νοητή γραμμή που ορίζει ο «20άρης» δείκτης της Σοφοκλέους. Σε αυτήν την περιορισμένη -από άποψη εταιρειών- θα κινηθούν, αλλά η κίνηση τους λόγω της δυναμικής της θα τροφοδοτήσει ενδεχομένως και άλλες περιοχές της ίδιας χρηματιστηριακής αγοράς, όπου συγκεντρώνονται επιχειρήσεις που μπορούν με τις δικές τους δυνάμεις (δραστηριότητα, οικονομικά μεγέθη, αποδόσεις) να στηρίξουν «στόρις» με προοπτική!!!
Ετσι κι αλλιώς, η αγορά της Σοφοκλέους -έστω και σταδιακά από την στιγμή της αναβάθμισης της- έχει πάψει να αποτελεί ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο. Εχει -και αυτό είναι εν τέλει θετικό- μετασχηματισθεί σε πολλαπλών ταχυτήτων, χαρακτηριστικών επιδιώξεων και προσανατολισμών τμήματα που απλώς και μόνον φιλοξενούνται κάτω από την ίδια στέγη. Κι αυτό είναι επίσης ένα χαρακτηριστικά ποιοτικό στοιχείο σε σχέση με το άμεσο παρελθόν, καθώς ο κάθε επενδυτής -από την Ελλάδα και το εξωτερικό- έχει τη δική του αγορά, την αγορά στα μέτρα του.
Η εξέλιξη αυτή δεν επιτρέπει πλέον ούτε απλουστεύσεις, ούτε γενικεύσεις των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα στην Σοφοκλέους. Για παράδειγμα, η επιτυχία της έκδοσης του ΟΠΑΠ Α.Ε. δεν μπορεί να λειτουργήσει ως παράδειγμα γενικής χρήσης από την πλευρά της κυβέρνησης και να βρει εφαρμογή σε όλες τις υποψήφιες προς εισαγωγή επιχειρήσεις, στις οποίες το Δημόσιο διαθέτει την πλειοψηφία των μετοχών. Αλλο ο ΟΠΑΠ, άλλο το «λιμάνι» του Πειραιά και εντελώς διαφορετικές οι περιπτώσεις εταιρειών δημόσιας ιδιοκτησίας όπως τα «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα», η ΔΕΠΑ και το fund των ακινήτων που δημιούργησε η «Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου».
Από τις επιλογές και κυρίως τις συμπεριφορές του οικονομικού επιτελείου το επόμενο χρονικό διάστημα θα εξαρτηθούν σε μεγάλο μέρος και οι εξελίξεις στην αγορά. Αν το οικονομικό επιτελείο ξαναδοκιμάσει τη συνταγή τόσο των «εξπρές» εισαγωγών ΔΕΚΟ στη Σοφοκλέους ή επιμείνει να επενδύει με πολιτικές προσδωκίες πάνω στην προοπτική μεγάλων επιχειρηματικών συμφωνιών στην αγορά, τότε απλώς θα έχει χάσει για μία ακόμη φορά το παιχνίδι των σχέσεων με την αγορά, τους επενδυτές και εν τέλει τους πολίτες που θα κληθούν σε λιγότερο από 12 μήνες και πάλι στις κάλπες. Κι αυτό που έχει κυρίως ανάγκη η αγορά και οι πολίτες είναι οι ξεκάθαροι κανόνες του παιχνιδιού, δίχως προνομιακές αποκλίσεις που εξυπηρετούν συγκυριακές πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες.
Κάτω από τέτοιες συνθήκες, το φαινόμενο του ΟΠΑΠ Α.Ε. δεν θα είναι για «εφάπαξ» χρήση, ούτε καν μοναδικό. Θα έχει συνέχεια και κυρίως θα διαμορφώσει μία νέα γενιά επενδυτών που δεν θα κυνηγούν αποκλειστικά και μόνον τις ημερήσιες αποδόσεις του 12 ή του 18 % αν και γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι οι περισσότερες εξ αυτών των εισηγμένων δεν έχουν μέλλον!!!