Ενα τεράστιο κύκλωμα λαθρεμπορίας καυσίμων, στο οποίο εμπλέκονται τελωνειακοί υπάλληλοι, βυτιοφορείς, εταιρείες εφοδιασμού, καπετάνιοι, δήμοι, νοσοκομεία και πρατήρια καυσίμων, προσπαθεί να εξαρθρώσει το υπουργείο Οικονομικών. Οι ετήσιες απώλειες του κράτους ξεπερνούν τα 300 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο δεν αποκλείεται να αυξηθεί δεδομένου ότι τα νομοθετικά μέτρα και οι υπουργικές αποφάσεις σε πολλές περιπτώσεις βοηθούν τους λαθρεμπόρους.
Η αδυναμία εξακρίβωσης των παραγγελιών εφοδιασμού ακτοπλοϊκών σκαφών ή πλοίων λόγω της έλλειψης μηχανογράφησης στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά και οι αναδοχές σε λαθρεμπόρους, έπειτα από διαγωνιστικές διαδικασίες των δήμων και των νοσοκομείων, δημιουργούν ένα ομιχλώδες τοπίο σε σημείο που σε πολλές περιπτώσεις «καλύπτει» και η νομοθεσία.
Τελωνειακοί έλεγχοι
Στο πλαίσιο αυτό κινείται και η τελευταία απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών Απ. Φωτιάδη, σύμφωνα με την οποία οι πρατηριούχοι ευεργετούνται από το κράτος, αφού τους αναγνωρίζει ποσοστό δικαιολογημένων αποκλίσεων κατά την καταμέτρηση των καυσίμων της τάξεως του 8%, ενώ παράλληλα δεν θα διενεργούνται φορολογικοί έλεγχοι στις αποθήκες καυσίμων. Αυτό σημαίνει ότι οι πρατηριούχοι που φοροδιαφεύγουν ή κάνουν παράβαση, με ποσοστό 46% στο πρώτο εξάμηνο του 2003, όχι μόνο δεν θα κληθούν να καταβάλουν λόγω των ευεργετικών ρυθμίσεων φόρο εισοδήματος, αλλά θα μπορούν με τις ευλογίες του κράτους να κάνουν παράβαση περαιτέρω, αφού σταματούν επί της ουσίας οι έλεγχοι στους αποθηκευτικούς χώρους. Και όμως, σύμβουλοι του υπουργείου Οικονομικών διατείνονται ότι η δήλωση Φωτιάδη ήταν αρκετά εύστοχη δεδομένου ότι αναφέρθηκε σε φορολογικούς ελέγχους και όχι σε τελωνειακούς. Δηλαδή, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί θα μπορούν να διεξάγουν τελωνειακούς ελέγχους στις αποθήκες των πρατηρίων. Βέβαια, ξεχνούν οι ιθύνοντες της Καραγιώργη Σερβίας ότι, όταν εντοπίζονται τελωνειακές παραβάσεις, αυτομάτως προκύπτουν και φορολογικές για τις οποίες πλέον δεν θα καλούνται οι παραβάτες να πληρώνουν…
Στέλεχος της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών αναφέρει στην «K» ότι μόλις τους ανακοινώθηκε ότι το υπουργείο Οικονομικών τους δικαιολογεί ποσοστό αποκλίσεων 8%, ήταν πλήρως ικανοποιημένοι και ανέμεναν την υπουργική απόφαση προκειμένου να πιστέψουν όσα είχαν ακούσει τα αφτιά τους νωρίτερα.
Αξιοσημείωτο είναι ότι τα τελευταία χρόνια το ποσοστό παραβατικότητας αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς. Συγκεκριμένα, το 2000 το ποσοστό παραβατικότητας στα πετρελαιοειδή ανήρχετο στο 7,61%, ενώ το 2002 έφθασε το 17,15%.
Οι εταιρείες εμπορίας
Ωστόσο, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του υπουργείου Οικονομικών διαπιστώνουν παρατυπίες με βασικό παρονομαστή τη φοροδιαφυγή σε όλο σχεδόν το φάσμα διακίνησης καυσίμων με εξαίρεση τα διυλιστήρια. H διακίνηση των καυσίμων, από τη στιγμή που φεύγουν από το διυλιστήριο, γίνεται με αποκλειστική ευθύνη των εταιρειών εμπορίας, οι οποίες στο πρώτο εξάμηνο φοροδιαφεύγουν σε ποσοστό 51%. Ετσι, π.χ., για το συντριπτικό ποσοστό λαθρεμπορικού προϊόντος στη ναυτιλία την ευθύνη φέρουν οι εταιρείες εμπορίας. Το ίδιο συμβαίνει και στη διάθεση του προϊόντος.
Τα πρατήρια διενεργούν συνήθως λαθρεμπόριο με την αποθήκευση μεγαλύτερων ποσοτήτων καυσίμου από αυτό που προβλέπεται στις διατάξεις.
Οσον αφορά τους μεταπωλητές χρησιμοποιούν αποθηκευτικούς χώρους χωρίς να έχουν άδεια λειτουργίας γι’ αυτούς, επεκτείνουν παράνομα τους υφιστάμενους αποθηκευτικούς χώρους, ενώ η μεταφορά γίνεται συνήθως με βυτιοφόρα που δεν έχουν άδεια κυκλοφορίας.
Εικονικοί εφοδιασμοί
Σε ό,τι αφορά την αγορά των ναυτιλιακών καυσίμων, παρά τα τελευταία μέτρα ιχνοθέτησης και χρωματισμού με μαύρο χρώμα του καυσίμου που προορίζεται για εφοδιασμό επιβατικών και φορτηγών πλοίων, ναυαγοσωστικών, αλιευτικών, τουριστικών και βυθυκόρων άνω των 10 κόρων, η λαθρεμπορία καλά κρατεί. Οι παρατυπίες αφορούν κυρίως σε εικονικούς εφοδιασμούς για το ίδιο σκάφος και εφοδιασμούς εικονικών πλοίων. Συμβαίνει δηλαδή για τον εφοδιασμό ενός σκάφους να μεσολαβούν φορτώσεις περισσότερων «σλεπιών» (μικρών δεξαμενόπλοιων). Ετσι, με την ακολουθούμενη διαδικασία και με δεδομένη την αδυναμία άμεσου ελέγχου από τις αρμόδιες τελωνειακές και λιμενικές αρχές κατά τη φορτοεκφόρτωση των σλεπιών, οι εφοδιαστές διοχετεύουν τις ποσότητες στην εσωτερική αγορά. Συμβαίνει επίσης η παραγγελλόμενη ποσότητα να προορίζεται για ανύπαρκτο πλοίο και το καύσιμο επίσης να καταλήγει στην εσωτερική αγορά. Συνήθης είναι επίσης η παράδοση στο εφοδιαζόμενο σκάφος μικρότερης ποσότητας από την εμφανιζόμενη ως παραληφθείσα και η διοχέτευση της υπόλοιπης παράνομα στην εσωτερική κατανάλωση.
Οι λαθρέμποροι καυσίμων όπως φαίνεται δρουν σχεδόν ανενόχλητοι, υποβάλλουν αιτήσεις και συμμετέχουν σε κρατικούς και ιδιωτικούς διαγωνισμούς για τον εφοδιασμό δήμων, νοσοκομείων και διάφορων φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Για παράδειγμα, μέχρι πρότινος ο δήμος Αθηναίων προμηθευόταν πετρέλαιο κατόπιν βεβαίως σχετικού διαγωνισμού από λαθρέμπορο. Το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος είχε ενημερώσει τον πρώην δήμαρχο Αθηναίων Δ. Αβραμόπουλο, που αποφάσισε τη διεξαγωγή νέου διαγωνισμού. Σημειώνεται ότι ο λαθρέμπορος συνελήφθη τη στιγμή που τροφοδοτούσε με πετρέλαιο τον Δήμο Αθηναίων.