Προσωρινή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ ΠΓΔΜ και Κοσόβου, σε ένα μεγάλο μέρος των προϊόντων, υπέγραψαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ αρμόδιος για οικονομικά ζητήματα, Μίντσο Γιορντάνοβ, και ο επικεφαλής της διοίκησης του OHE στο Κόσοβο ( UNMIK), Σόρεν Γιέσεν Πέτερσεν, ανακοίνωσε η κυβέρνηση στα Σκόπια. H χρονική διάρκεια της προσωρινής αυτής συμφωνίας σχετίζεται με τη θητεία της UNMIK στο Κόσοβο.
Ελεύθερη πρόσβαση
Η συμφωνία προβλέπει ότι τα προϊόντα που εξάγει το Κόσοβο στην ΠΓΔΜ δεν θα δασμολογούνται. Το αντίστοιχο θα ισχύει και για το 90% των προϊόντων που εξάγει η ΠΓΔΜ στο Κόσοβο, όχι όμως και για το πετρέλαιο, τα γεωργικά προϊόντα και τα κρασιά, τα οποία η UNMIK θα δασμολογεί με 8%. Το ποσοστό αυτό, όπως προβλέπει η συμφωνία, θα μειώνεται βαθμιαία ανά χρόνο, μέχρι το 2008, οπότε, και αυτά τα προϊόντα από την ΠΓΔΜ θα έχουν ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά του Κοσόβου.
Η συμφωνία αυτή, όπως εκτιμούν οικονομικοί αναλυτές στα Σκόπια, προσωρινά, αναμένεται να πλήξει τις εξαγωγές της ΠΓΔΜ προς το Κόσοβο και τούτο διότι μέχρι σήμερα τα γεωργικά προϊόντα, αλλά κυρίως το πετρέλαιο υπόκειτο σε δασμό από την UNMIK μόλις 1%.
Τη συμφωνία αυτή επιδίωκε η UNMIK για να καλύψει εν μέρει το μεγάλο έλλειμμα του διμερούς εμπορικού ισοζυγίου με την ΠΓΔΜ, καθώς η τελευταία, το 2004 εξήγαγε προϊόντα προς το Κόσοβο αξίας 180 εκατ. δολαρίων και εισήγαγε προϊόντα από το Κόσοβο αξίας μόλις 10 εκατ. δολαρίων. Μάλιστα το πετρέλαιο που εξάγεται στο Κόσοβο, παρασκευάζεται από το διυλιστήριο της OKTA στα Σκόπια, «δεσπόζει» στον κατάλογο των εξαγομένων προς το Κόσοβο, προϊόντων. Ενας δεύτερος λόγος που η UNMIK επεδίωξε τη συμφωνία αυτή, αναφέρουν οι ίδιοι αναλυτές, είναι για να «τονωθούν» τα πενιχρά έσοδα της περιοχής που τελεί υπό την πολιτική διοίκηση του OHE.
H αναγγελία της πρόθεσης της UNMIK για δασμολόγηση με 8% των παραπάνω προϊόντων, είχε προκαλέσει την αντίδραση του προέδρου της ΠΓΔΜ Μπράνκο Τσερβένκοφσκι, ο οποίος είχε συστήσει στην κυβέρνηση του Βλάντο Μπούτσκοφσκι να διαπραγματευτεί «σκληρά» την εξαγγελία αυτή των αρχών του Κοσόβου. H ΠΓΔΜ έχει υπογράψει συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου και με άλλες χώρες της περιοχής.