Μια από τις σοβαρότερες επιπτώσεις της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής αποτελεί η συρρίκνωση καλλιεργειών, που μέχρι πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν δυναμικές. Μεταξύ αυτών και ο καπνός, η καλλιέργεια του οποίου επί σειρά ετών στήριζε την ελληνική γεωργία, ήταν μονoκαλλιέργεια, μοναδική πηγή εισοδήματος σε πολλές περιοχές της χώρας αλλά και η κύρια βάση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων. Δυστυχώς, με βάση τα δεδομένα της νέας ΚΑΠ ο καπνός προβλέπεται ότι θα δεχτεί τη μεγαλύτερη συρρίκνωση από όλα τα άλλα αγροτικά προϊόντα, γεγονός που κάνει επιτακτική την ανάγκη για δράση. Αν θέλουμε να συνεχιστεί η καπνοκαλλιέργεια στη χώρα, πρέπει να βάλουμε τις βάσεις για την αναβάθμιση της ποιότητας και την τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών καπνών.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, θεωρώντας ότι η διαμόρφωση εθνικής μακροχρόνιας στρατηγικής για το προϊόν αποτελεί μονόδρομο για την επιβίωσή του, έπειτα από πολύμηνες διαβουλεύσεις με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, οριστικοποίησε τις βάσεις και τις κατευθύνσεις της πολιτικής που πρέπει να εφαρμοστεί στη χώρα μας για την επιβίωση του καπνού τα επόμενα χρόνια.
Οι κατευθύνσεις αυτές σε γενικές γραμμές είναι οι εξής:
1. Η μετατροπή των Ομάδων Παραγωγών σε ισχυρούς πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς, έναν για κάθε νομό.
Το ποιοτικό παρακράτημα θα καταβάλλεται μέσω των πρωτοβάθμιων καπνικών συνεταιρισμών στους ενεργούς καπνοπαραγωγούς, υπό την προϋπόθεση ότι οι πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί θα ενταχθούν σε προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης.
2. Κυρίαρχο μοντέλο για τη λειτουργία της αγοράς προβλέπεται ότι θα είναι η συμβολαιακή καλλιέργεια, με βάση νομικώς δεσμευτικά και για τα δύο μέρη συμβόλαια καλλιέργειας, που θα συνάπτονται μεταξύ των πρωτοβάθμιων καπνικών συνεταιρισμών και των μεταποιητικών επιχειρήσεων.
3. Για τον περιορισμό του κόστους παραγωγής του χωρικού καπνού, την αναβάθμιση της ποιότητας και την τόνωση της ανταγωνιστικότητάς του, προχωρούμε στις παρακάτω ενέργειες:
– Ενισχύεται η έρευνα με σκοπό την προώθηση καινοτομιών στην καλλιέργεια και τη δημιουργία νέων ποικιλιών.
– Καθιερώνεται η χρήση πιστοποιημένου σπόρου που θα παράγεται από το ΕΘΙΑΓΕ. Η χρήση πιστοποιημένου σπόρου θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση του ποιοτικού παρακρατήματος.
– Επιδιώκεται η μείωση του κόστους λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που θα επιτευχθεί μέσω μαζικών προμηθειών για όλα τα μέλη των καπνικών συνεταιρισμών.
– Η συνεχής επιμόρφωση των καπνοπαραγωγών θα υλοποιηθεί μέσα από προγράμματα του εκπαιδευτικού οργανισμού «ΔΗΜΗΤΡΑ» του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
– Η τεχνική στήριξη των καπνοπαραγωγών και η ενημέρωσή τους θα πραγματοποιηθεί από γεωτεχνικούς των Τοπικών Κέντρων Αγροτικής Ανάπτυξης, που θα εξειδικευθούν στην τεχνική καλλιέργειας και στην παραγωγή καπνού.
– Προωθείται η ένταξη ποικιλιών καπνού σε προγράμματα βιολογικής γεωργίας και η ενίσχυση της παραγωγής με τις προβλεπόμενες επιδοτήσεις.
– Προγραμματίζεται η ένταξη επενδύσεων των καπνοπαραγωγών για τον εκσυγχρονισμό της εκμετάλλευσής τους στα σχέδια της Δ’ Προγραμματικής Περιόδου και επιδότησή τους στο ανώτατο επιτρεπτό ποσοστό.
– Καταγράφονται, το ταχύτερο δυνατό, όλες οι ελλείψεις των υποδομών που παρατηρούνται σε περιοχές παραγωγής καπνού και υλοποιούνται κατά προτεραιότητα τα απαιτούμενα έργα για την ολοκλήρωση τους.
4. Εντατικοποιείται και προχωρεί με βάση οργανωμένο σχέδιο που θα καταρτιστεί από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το υπουργείο Εξωτερικών και τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Καπνού η προσπάθεια που ξεκίνησε από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών και τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Βιομηχανιών καπνού με στόχο την προβολή και προώθηση του προϊόντος.
5. Προκειμένου να αποφευχθεί η μη χρησιμοποίηση ελληνικών καπνών στα μείγματα καπνού που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή των τσιγάρων, είναι απαραίτητο, μετά την εφαρμογή της ολικής αποσύνδεσης να εξασφαλιστεί η σταθεροποίηση του μεγέθους παραγωγής σε έναν όγκο που να υπερβαίνει το ελάχιστο όριο (κρίσιμης μάζας) κάτω από το οποίο οι μεγάλες σιγαρετοβιομηχανίες θα σταματήσουν να ενδιαφέρονται για την προμήθεια ελληνικών καπνών.
Κατά συνέπεια είναι απαραίτητο:
– Η παραγωγή Μπασμά και ποικιλίας Κατερίνης να μη μειωθεί κάτω από 35.000 τόνους. Τα ελληνικά Βιρτζίνια, αφού αναβαθμιστεί η ποιότητά τους και αυξηθεί η εμπορική τους αξία, να σταθεροποιηθούν σε επίπεδο παραγωγής 10.000 έως 15.000 τόνων.
6. Τέλος, δημιουργείται ειδική επιστημονική ομάδα, με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η επιστημονική αυτή ομάδα σε συνεργασία με τη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία / Αγροτικό Τμήμα στις Βρυξέλλες και την Εθνική Διεπαγγελματική του Καπνού θα προετοιμάσει την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων του καπνού που από την εσοδεία του 2009-2010 μεταφέρονται στον πυλώνα Β΄ (Αγροτική Ανάπτυξη) και προορίζονται για την ανάπτυξη των ελληνικών καπνοπαραγωγικών περιοχών και τη βελτίωση του εισοδήματος των Ελλήνων καπνοπαραγωγών.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι η πολιτική αυτή είναι μονόδρομος, πρέπει από όλους να αντιμετωπιστεί ως μία εθνική υπόθεση και είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσει μοντέλο για τη χάραξη παρόμοιων πολιτικών για το σύνολο των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων στη χώρα μας.